25 tác phẩm định hình thế giới nghệ thuật năm 2024 (Phần 7)

7. Eddie Rodolfo Aparicio, Paloma Blanca Deja Volar/White Dove Let Us Fly, 2024

Eddie Rodolfo Aparicio đã từng sử dụng hổ phách trong các tác phẩm trước đây, nhưng đây là lần đầu tiên ông khai thác vật liệu này một cách đầy tham vọng như trong tác phẩm sắp đặt cho Whitney Biennial. Một khối hổ phách khổng lồ, thực chất là nhựa thông, được dựng trong một khung kim loại, đứng trước các cửa sổ từ sàn đến trần tại tầng sáu của bảo tàng Whitney. Bên trong khối nhựa là đá núi lửa, cánh chim bồ câu, các đồ vật được thu thập và vô số tài liệu liên quan đến các hoạt động của người dân Los Angeles da trắng trong những năm 1980 và 1990, đặc biệt là những nỗ lực đấu tranh cho công lý tại Trung Mỹ, chống lại cuộc nội chiến ở El Salvador. Tác phẩm này, như nhiều tác phẩm khác của Aparicio, phản ánh sâu sắc lịch sử gia đình ông: cha của nghệ sĩ đã phải chạy trốn khỏi El Salvador trong cuộc nội chiến, không lâu sau khi con gái ông mất tích; mẹ của ông cũng là một phần trong các hoạt động chính trị tại Los Angeles.

Khi triển lãm được ra mắt, ánh sáng mặt trời chiếu mạnh vào qua các cửa sổ gần đó khiến vật liệu bắt đầu nhỏ giọt. Chỉ trong vài tuần, khối hổ phách đã hoàn toàn sụp đổ. Bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ và ánh sáng, nhựa thông phân hủy và giải phóng ra những gì nó đã chứa đựng, tạo nên một ẩn dụ sâu sắc về tình trạng của thế giới ngày nay.

— Maximilíano Durón

6. Di tích Baalbek

Vào tháng 9 năm ngoái, cuộc xung đột giữa Israel và Gaza đã lan rộng sang Lebanon, mang theo lo ngại về sự an toàn của cơ sở hạ tầng dân sự vốn đã bị tàn phá và di sản thế giới mong manh của Lebanon. Trong vòng một tháng, mối lo ngại này đã được hiện thực hóa qua bức ảnh ghi lại một cột khói đen bốc lên từ phía sau di tích La Mã cổ đại tại Baalbek, một thành phố lịch sử ở Lebanon, sau một cuộc không kích của Israel, chỉ cách đó chưa đầy một dặm.

Baalbek, với lịch sử hơn 11.000 năm và được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới từ năm 1984, là nơi tọa lạc của ba ngôi đền La Mã vĩ đại, được bảo tồn rất tốt và là những minh chứng sống động cho kiến trúc của Đế chế La Mã. Các ngôi đền này được xây dựng trong hơn hai thế kỷ để thờ các vị thần La Mã: Sao Mộc, Sao Kim và Sao Thủy. Trong suốt nhiều thiên niên kỷ, các ngôi đền này không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là nơi trú ẩn, và gần đây, chúng còn là những địa điểm tổ chức các sự kiện âm nhạc và khiêu vũ. Tuy nhiên, tương lai của chúng giờ đây trở nên bất định, khi chưa có gì đảm bảo rằng chúng sẽ tồn tại thêm một năm nữa.

Trước tình hình nguy cấp, các nhà chức trách văn hóa Lebanon đã kêu gọi cộng đồng quốc tế can thiệp, không chỉ vì lợi ích của Baalbek mà còn để bảo vệ các di sản thế giới khác đang hiện diện khắp đất nước. Sau các cuộc đàm phán, vào ngày 26 tháng 11, Israel đã đồng ý một thỏa thuận ngừng bắn với Hezbollah. Tuy nhiên, kể từ đó, cả hai bên đều cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận.
— Tessa Solomon

5. Dana Awartani, Hãy đến, để tôi chữa lành vết thương của bạn. Hãy để tôi hàn gắn những chiếc xương gãy của bạn khi chúng ta đứng đây để tang, 2024

Tại Venice Biennale năm nay, nghệ sĩ người Ả Rập Saudi gốc Palestine, Dana Awartani, đã tiếp tục phát triển tác phẩm sắp đặt của mình mang tên Hãy đến, để tôi chữa lành vết thương của bạn. Hãy để tôi hàn gắn những chiếc xương gãy của bạn, tác phẩm lần đầu tiên được trình bày vào năm 2019. Tác phẩm này bao gồm những tấm lụa nhuộm tự nhiên dài hàng mét, với hàng trăm lỗ xé được tạo ra có chủ đích. Những tấm vải rực rỡ này được sản xuất tại Kerala, Ấn Độ, sử dụng khoảng 50 loại thảo mộc và gia vị, mỗi loại đều mang những ý nghĩa văn hóa đặc biệt để nhuộm vải.

Sau đó, Awartani đã khéo léo vá những lỗ thủng này, mỗi vết vá tượng trưng cho các địa điểm lịch sử và văn hóa ở bảy quốc gia Ả Rập đã bị chiến tranh và hành động khủng bố tàn phá, cũng như những tổn thất tiếp tục diễn ra ở Gaza. Tác phẩm sắp đặt này không chỉ là một “sự tái hiện không biên giới” của di sản văn hóa bị hủy hoại, mà còn thể hiện sức mạnh của cây cỏ chữa lành và sự tỉ mỉ trong công việc sửa chữa những vật dụng bị hư hỏng. Trong một năm mà sự tuyệt vọng dễ dàng hiện diện, tác phẩm của Awartani gửi gắm thông điệp rằng việc chữa lành là không chỉ có thể mà còn cần thiết, mà không né tránh sự tàn bạo của những thiệt hại đã xảy ra.
— Karen K. Ho

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Artnews