Thế hệ Millennials và Gen Z đang bước vào thời kỳ thịnh vượng. Họ muốn mua loại nghệ thuật nào? (Phần 4)

Một thế hệ mạnh thường quân nghệ thuật mới đang nổi lên, sẵn sàng tái định hình thị trường nghệ thuật. Một sự thay đổi sâu sắc về sở thích sẽ ảnh hưởng thế nào đến thị trường kiệt tác?

Ngay cả khi giới trẻ Mỹ không quan tâm đến các tác phẩm mà cha mẹ họ trân quý, vẫn có rất nhiều người trên thế giới "khao khát sở hữu những kiệt tác này", Lisa Dennison, Chủ tịch khu vực châu Mỹ của nhà đấu giá Sotheby’s, nhận định. "Có cả một thế giới sẵn sàng đón nhận những kiệt tác này. Tôi không lo lắng về việc giá trị của những tác phẩm nghệ thuật vĩ đại sẽ giảm đi."

Bức  tranh của Fernando Botero có tên Society Woman (2003), được bán với giá 1,02 triệu USD trong phiên đấu giá lớn đầu tiên của Sotheby’s tại Ả Rập Xê Út vào tháng Hai. Ảnh: Amal Alhasan/Getty Images for Sotheby’s.

Vào đầu những năm 2000, các tài phiệt Nga và các nhà quản lý quỹ phòng hộ Mỹ bước vào thị trường nghệ thuật, đẩy giá của các ngôi sao nghệ thuật Hiện đại và hậu chiến lên cao. Đến thập niên 2010, Qatar và Trung Quốc trở thành những thế lực lớn, với sự bùng nổ của các bảo tàng tư nhân làm tăng nhu cầu đối với các tác phẩm đỉnh cao.

Các khu vực khác ở Trung Đông cũng đang trên đà phát triển. Louvre Abu Dhabi đang xây dựng bộ sưu tập từ con số không, còn Dubai ngày càng trở thành một trung tâm nghệ thuật sôi động. Ả Rập Xê Út đang xây dựng hàng loạt bảo tàng và đẩy mạnh các dự án nghệ thuật tại AlUla với các nghệ sĩ đương đại hàng đầu như James Turrell và Agnes Denes.

Các phòng tranh và nhà đấu giá cũng đang mở rộng phạm vi hoạt động. Sotheby’s đã tổ chức các phiên đấu giá pop-up ngoài những phòng đấu giá chính tại các thủ đô nghệ thuật như New York, London, Paris và Hong Kong, mang nghệ thuật đến gần hơn với giới sưu tập. Phiên đấu giá năm 2021 tại Las Vegas với các tác phẩm của Picasso từ bộ sưu tập của MGM Resorts đã thu về khoảng 110 triệu USD. Vào tháng Hai, Sotheby’s lần đầu tiên tổ chức đấu giá pop-up tại Ả Rập Xê Út, giới thiệu các tác phẩm của Warhol, Condo, áo thi đấu NBA, đồng hồ Patek Philippe và túi Birkin. Theo Sotheby’s, hơn 30% người tham gia đấu giá dưới 40 tuổi.

Một chiếc áo thi đấu có chữ ký của Michael Jordan từ vòng playoff NBA năm 1998, được Sotheby’s bán với giá 840.000 USD vào tháng 11 năm ngoái. Ảnh: Amal Alhasan/Getty Images for Sotheby’s.

Cách tiếp cận đa dạng này thu hút khách hàng trẻ tuổi, theo các chuyên gia đấu giá. "Đây là điều tôi thấy thường xuyên," Jackie Wachter, phó chủ tịch mảng bán hàng tư nhân của Sotheby’s, cho biết.

Một khách hàng trẻ làm việc trong ngành thời trang gần đây đã mua một bức tranh của Cy Twombly, một chiếc mặt nạ châu Phi và một chiếc đồng hồ độc đáo, Wachter nói. Một cặp đôi trẻ sưu tập nghệ thuật siêu đương đại song song với đồ nội thất Art Deco và đồ gốm cổ Trung Quốc. Vào tháng 10, cô đại diện họ đấu giá ba bức tượng bán thân của Henry Moore tại Sotheby’s Paris và giành được hai bức. "Họ đang tạo nên một phong cách thẩm mỹ riêng," cô nhận xét.

Điểm khởi đầu. Bắt đầu sưu tập nghệ thuật từ thị trường sơ cấp không hề dễ dàng.

Nghệ thuật rất đắt đỏ. Giới nghệ thuật thường khiến những người mới tham gia cảm thấy bị xa lánh, buộc họ phải vượt qua nhiều rào cản để chứng minh mình xứng đáng với các phòng tranh.

Cố vấn nghệ thuật Nazy Nazhand nhớ lại khi bà gia nhập Lehmann Maupin vào năm 2014, bà đã đề xuất ý tưởng thu hút một thế hệ sưu tập mới. Trước đó, bà từng làm việc với các khách hàng từ vùng Vịnh và những người có nền tảng sưu tập phi truyền thống. Họ không tuân theo những quy tắc bất thành văn như mua cùng một nhóm 20 nghệ sĩ hay hỗ trợ những tổ chức nghệ thuật nhất định.

Nhưng ý tưởng của bà không được đón nhận.

"Họ hầu như chẳng đoái hoài gì," Nazhand nói về phòng tranh. "Họ cho rằng những nhà sưu tập này không đáng để họ quan tâm. Nhưng không chỉ có họ nghĩ vậy. Cả ngành công nghiệp này đều có suy nghĩ như thế. Làm sao chúng ta có thể tuyên bố mình là một ngành công nghiệp toàn cầu trong khi lại từ chối những người khác biệt?"

Rachel Lehmann, đồng sở hữu của Lehmann Maupin, cho biết phòng tranh của bà đã "điều chỉnh chiến lược đáng kể trong thập kỷ qua để tiếp cận khán giả thế hệ kỹ thuật số." Trong năm năm gần đây, phòng tranh bắt đầu bán tranh in của các nghệ sĩ và tổ chức nhiều sự kiện dành cho khách hàng tiềm năng trẻ tuổi.

Khi vợ chồng nhà sưu tập Justine Freeman và Benjamin Khakshour bắt đầu sưu tập nghệ thuật cách đây một thập kỷ, họ đã gặp phải "sự từ chối thẳng thừng" từ các phòng tranh khi hỏi mua những tác phẩm yêu thích, Khakshour kể lại. Freeman nói cô cảm thấy kỳ lạ khi phải nhắc đến tên bà mình để chứng minh rằng họ thuộc về giới sưu tập.

"Nó giống như đi xin việc vậy," cô nói. "Bạn phải gửi một email thật dài cho phòng tranh để giải thích tại sao bạn xứng đáng sở hữu một tác phẩm nghệ thuật."

Cuối cùng, họ hợp tác với cố vấn nghệ thuật Adam Green, người giúp họ tiếp cận và mua được các tác phẩm được săn đón. Đôi khi, họ phải chấp nhận quyên góp một tác phẩm của cùng nghệ sĩ đó cho một tổ chức nghệ thuật để có quyền mua một bức tranh.

Với những đặc thù của ngành này, bạn bè của họ gặp khó khăn trong việc hiểu niềm đam mê sưu tập nghệ thuật của cặp đôi. "Họ nghĩ chúng tôi bị điên," Khakshour nói. "Hầu hết mọi người chỉ hỏi: ‘Thay vào đó, tại sao các bạn không đầu tư vào bất động sản đi?’"

(Xem phần 1, phần 2, và phần 3)

Nguồn: Millennials and Gen Zers Are Coming Into Great Fortunes. What Art Do They Want to Buy?

Biên dịch: Huyền Trịnh