Trong hội họa Trung Quốc, họa sĩ Qiao Shiguang được mệnh danh là "cha đẻ” của tranh sơn mài. Quá trình sáng tạo tranh sơn mài của Qiao Shiguang đã trải dài hơn 50 năm bắt đầu từ những câu chuyện dân gian đến người đi đầu trong dòng tranh sơn mài. Có thể nói rằng "chính tranh sơn mài đã hình thành nên Qiao Shiguang, và cũng chính Qiao Shiguang đã làm nên bức tranh sơn mài tuyệt sắc cho nghệ thuật Trung Hoa".

Chân dung họa sĩ sơn mài người Trung Quốc Qiao Shiguang

Kết hợp họa và đời,

Kết hợp cũ và mới,

Chúng tôi đến từ mọi hướng,

Chúng tôi đi về mọi hướng,

—— Qiao Shiguang

Họa sĩ Qiao Shiguang sinh năm 1937 là một trong những người đặt nền móng cho nghệ thuật sơn mài tại Trung Quốc. Ông tốt nghiệp Học viện Nghệ thuật và Thủ công Trung ương chuyên ngành vẽ tranh tường năm 1961, và làm giáo viên năm 1964. Hiện nay, ông đang giữ học hàm giáo sư tại Học viện Nghệ thuật và Thủ công Trung ương (nay là Học viện Mỹ thuật Đại học Thanh Hoa). Đồng thời Qiao Shiguang cũng là giám đốc của Hiệp hội Nghệ nhân Trung Quốc, và là Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Tranh Sơn mài Trung Quốc. Riêng bản thân ông đã có hơn mười cuộc triển lãm cá nhân ở Trung Quốc, Nhật Bản, Pháp, Liên Xô,… Một vài bức sơn mài nổi tiếng của ông như "Lễ hội té nước", "Cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng", "Bắc Đẩu", ...

Vào đầu mùa xuân năm 1962, Qiao Shiguang đến Phúc Châu để học nghệ thuật tranh sơn mài trong một năm rưỡi dưới sự định hướng của họa sĩ Lei Guiyuan, cũng là một họa sĩ nổi tiếng Trung Hoa. Từ sự hiểu biết đơn giản về vẽ tranh sơn mài, cách sử dụng các công cụ sáng tác, các kỹ thuật cơ bản của sơn và mài, hình dạng của hàng trăm mô hình thủ công, kỹ thuật điêu luyện luôn biến đổi, đến các hiệu ứng huyền bí và ma thuật của làm tranh sơn mài, Qiao Shiguang dường như đã bị loại hình hội họa truyền thống thu hút hoàn toàn. Ông hoàn toàn quyết tâm cống hiến hết mình cho nghệ thuật tranh sơn mài của đất nước mình.

Thực tế, sơn mài giống như một loại hình thủ công này. Tuy nhiên, thực chất nó là một loại hình hội hoa với những đặc điểm chung với các loại hình hội họa khác. Bên cạnh việc cống hiến cả cuộc đời cho loại hình nghệ thuật mình theo đuổi, Yu Qihua và Yu Qiao Shiguang cũng quan tâm đến tiềm năng và sự hài hòa tổng thể mà nghệ thuật sơn mài mang lại. Họ chỉ hiểu nghệ thuật sơn mài, nhưng không hiểu về tranh sơn mài. Bạn không thể là một họa sĩ vẽ tranh sơn mài nếu như chỉ hiểu hội họa mà không hiểu nghệ thuật sơn mài. Mối quan hệ qua lại, cần thiết từ hai yếu tố trên được coi là những khó khăn và thử thách cho các họa sĩ ngay từ thuở chập chững bước vào con đường này.

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền

Nguồn: Qiao Shiguang: Lacquer painting has made him, he has made lacquer painting | min.news