Tranh trừu tượng là gì và vì sao nó lại được các nhà thiết kế nội thất ưa chuộng đến vậy ? (Phần 2)

Robert Motherwell

Chia sẻ từ Constance Aehlig (Bernard Jacobson Gallery, London) giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách hiểu tranh trừu tượng thông qua nghệ sĩ Robert Motherwell. Bà cho biết: “Tranh của Robert Motherwell mang vẻ ngoài trừu tượng, nhưng luôn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc. Mỗi nét cọ và chuyển động trừu tượng đều được xây dựng từ tư duy trí tuệ, cảm xúc và sự cân nhắc kỹ lưỡng. Điều này khác hoàn toàn với phong cách drip painting của Jackson Pollock – nơi trọng tâm nằm ở hiệu ứng thị giác và bề mặt tổng thể.”

Motherwell chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ thư pháp châu Á, khoa học và các cử chỉ vô thức trong nghệ thuật, tạo nên ngôn ngữ hình ảnh giàu chiều sâu – một ví dụ điển hình cho nghệ thuật trừu tượng mang nội hàm triết lý. Tác phẩm nổi bật Elegy to the Spanish Republic No. 163 (1979–1982) được sáng tác bằng acrylic và bút Conté trên ván gỗ, thể hiện những mảng đen thô ráp ở nhiều kích thước.

Đây là một phần trong loạt tranh trừu tượng hiện đại nổi tiếng của ông, được xem như lời ai điếu cho sự tàn phá và mất mát của Nội chiến Tây Ban Nha.

Robert Motherwell (1915–1991), Elegy to the Spanish Republic No. 163, 1979–1982

Richard Anuszkiewicz

Bức tranh acrylic trên panel đầy mê hoặc Entrance to Spring của Richard Anuszkiewicz, sáng tác năm 1971, dù đã hơn nửa thế kỷ nhưng vẫn giữ trọn vẻ hiện đại và tươi mới — một ví dụ điển hình cho việc cách hiểu tranh trừu tượng phụ thuộc vào cảm nhận màu sắc và ánh sáng.

Theo Wade Terwilliger, chủ phòng tranh Palm Beach Modern, tranh của Anuszkiewicz gây ấn tượng mạnh nhờ tính đồ họa và bảng màu bổ sung thay đổi theo góc nhìn. Sự rõ ràng trong tuyên ngôn nghệ thuật của ông — “khám phá sự đối lập của màu sắc và ánh sáng” — mang lại sức mạnh thị giác và chiều sâu cảm xúc cho tác phẩm, điều khiến ông trở thành một tên tuổi tiêu biểu trong dòng tranh hiện đại.

Mặc dù hình thức tối giản và cấu trúc màu sắc khiến tác phẩm có thể được xem như tranh trừu tượng tối giản dùng cho trang trí, nhưng sự tinh tế và chiều sâu tinh thần mà nghệ sĩ truyền tải đã đưa nó vượt lên khỏi vai trò trang trí thuần túy. Nhờ vậy, các tác phẩm của Anuszkiewicz trở thành lựa chọn nổi bật trong tranh trừu tượng trang trí nội thất, đặc biệt phù hợp với không gian sang trọng, hiện đại.

“ Tôi có thể dễ dàng hình dung bức tranh được treo trên một mảng tường nhấn trong phòng khách nhìn ra biển,” Terwilliger chia sẻ — một minh chứng cho khả năng biến không gian thành điểm nhấn nghệ thuật đậm chất đương đại.

Richard Anuszkiewicz (1930–2020), Entrance to Spring, 1971

Y.Z.Kami

Y. Z. Kami (b. 1956), Endless Prayers XVII, 2009

Endless Prayers XVII (2009) của nghệ sĩ gốc Iran Y. Z. Kami là một trong những ví dụ tiêu biểu giúp người xem hiểu sâu hơn về cách hiểu tranh trừu tượng trong nghệ thuật đương đại. Tác phẩm được tạo nên từ chất liệu hỗn hợp, mang tính thiền định mạnh mẽ và thường xuất hiện trong các bộ sưu tập yêu thích tranh trừu tượng thiền định.

Y. Z. Kami nổi tiếng với những bức chân dung sơn dầu quy mô lớn dựa trên hình ảnh đời thực, và song song đó, ông phát triển nhiều series tranh trừu tượng mang chiều sâu tâm linh. Một trong số đó là series “The Domes”, mô phỏng những khoảng trống màu sắc ghép hình mái vòm, gợi nhớ kiến trúc linh thiêng của thành phố Isfahan — trung tâm văn hóa của Đế chế Ba Tư thế kỷ 16–17.

Endless Prayers XVII thuộc series “Endless Prayers”, trong đó “những đoạn thơ, lời cầu nguyện và câu kinh bằng tiếng Ba Tư, Do Thái, Ả Rập và Phạn được cắt nhỏ và ghép thành hình mandala chuyển động xoáy,” theo lời chủ phòng tranh Leila Heller. Những họa tiết xoắn ốc lặp lại này mô phỏng nhịp điệu của sự cầu nguyện, đưa người xem vào trạng thái suy tưởng nội tâm.

Nhờ chiều sâu văn hóa và thiền định, tác phẩm trở thành một đại diện nổi bật của tranh trừu tượng đương đại, cho thấy cách nghệ thuật có thể kết nối con người với không gian tâm linh và mờ hóa ranh giới giữa đời sống trần tục và thế giới thiêng liêng.

Arielle Zamora

Arielle Zamora (b. 1990), Six And Six, 2022. 

Six And Six (2022) của nghệ sĩ Arielle Zamora là một ví dụ nổi bật cho dòng tranh trừu tượng tối giản, nơi hình khối và chất liệu được đẩy lên thành yếu tố chính của cảm xúc thị giác. Tác phẩm được sáng tác bằng sơn dầu, joint compound và sáp nguội trên panel, sử dụng bảng màu đen – trắng tối giản nhưng mạnh mẽ, giúp người xem dễ dàng cảm nhận rõ sự tương phản giữa mảng dương – âm, foreground – background. Đây cũng là một gợi ý hoàn hảo cho những ai đang tìm hiểu cách hiểu tranh trừu tượng thông qua hình học và bố cục.

Điểm độc đáo của tác phẩm nằm ở việc sử dụng joint compound làm lớp nền, mang lại bề mặt mềm, xốp và tự nhiên với các vệt loang, bọt khí và dấu vết thủ công. Chính sự thô mộc này tạo nên đối trọng thú vị với sự chuẩn xác của các hình cong, được lặp lại theo cấu trúc dạng lưới — một đặc trưng thường thấy trong tranh trừu tượng tối giản.

Theo Kathryn Markel từ Kathryn Markel Fine Arts, “Zamora khám phá sự đối lập giữa tính hoàn hảo hình học và những sai lệch bất ngờ trong quá trình thủ công. Các hình cong đối xứng trong tác phẩm phản ánh niềm yêu thích của cô đối với đường nét gọn gàng, trật tự và sự ổn định của cấu trúc lưới.”

Nhờ sự kết hợp giữa chất liệu độc đáo và ngôn ngữ hình học tinh giản, Six And Six trở thành một lựa chọn ấn tượng cho những ai yêu thích tranh trừu tượng đen trắng và phong cách tối giản hiện đại trong trang trí nội thất.

Biên tập & Biên dịch: Thu Thảo

Nguồn: What is abstract art and why is it so popular with interior designers ?