Tranh sơn mài – Từ truyền thống 7.000 năm tuổi đến đỉnh cao hội họa phương Đông ( Phần 2)

IV. Tranh sơn mài Trùng Khánh – Đỉnh cao của nghệ thuật đương đại

Trong nghệ thuật sơn mài Trung Quốc hiện đại, Trùng Khánh được xem là một trung tâm lớn với lịch sử kéo dài từ thời Thương Chu đến nay, từng bước đạt đến đỉnh cao vào thời Tùy – Đường và lưu truyền qua các triều đại Minh – Thanh.

Năm 2008, kỹ thuật sơn mài Trùng Khánh chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Một trong những người góp phần bảo tồn và phát triển dòng tranh này là Cheng Tiande (Thành Thiên Đức).

1. Cheng Tiande – Người giữ hồn sơn mài Trùng Khánh

• Nghệ nhân quốc gia, tốt nghiệp Học viện Mỹ thuật Tứ Xuyên.

• Người kế thừa kỹ thuật “vẽ tranh sơn mài văn hóa phi vật thể”.

• Tác phẩm của ông được trưng bày tại nhiều quốc gia: Canada, Đức, Úc, Đông Nam Á...

• Được trao tặng cho các nguyên thủ như tổng thống Đức, Nam Phi, Singapore, Malaysia...

• 

Tác phẩm tiêu biểu: “Nguồn gốc” – tranh sơn mài 100x100 cm.

“Tôi mong muốn truyền lại nghệ thuật truyền thống này cho nhiều thế hệ mai sau. Đó là cách duy nhất để nó tiếp tục phát triển rực rỡ.” – Cheng Tiande

2. Học trò kế thừa

• Trương Hữu Cơ: “Cung điện Potala” – tranh 260x135 cm, mô tả kỳ quan Tây Tạng với phong cách huyền bí và tráng lệ.

• Phan Kỳ (Pan Qi): “Cây Dương Vàng” – tranh 92x92 cm. Là vợ và cũng là người học trò xuất sắc của Cheng Tiande, bà đã được vinh danh là “Người phụ nữ xuất sắc trong ngành nghệ thuật sơn mài Trung Quốc” (2013).

V. Mỹ học phương Đông và tinh thần sống trong tranh sơn mài

Tranh sơn mài không chỉ đơn thuần là kỹ thuật, mà còn là một triết lý sống – kết tinh giữa cái đẹp và tính thực tế. Nó phản ánh thái độ kính ngưỡng, nghi lễ và sâu sắc đối với cuộc sống – như một hình thức sống chậm, sống tinh tế của người Á Đông xưa và nay.

( Xem phần 1)

Biên dịch: Trang Lê