Những thay đổi của Picasso trong bức chân dung Gertrude Stein (phần 1)

Xem phần 2 tại đây.

Xem phần 3 tại đây.

Mùa thu năm 1905, Picasso bắt đầu vẽ bức chân dung của Gertrude Stein. Đến tháng 4 năm 1906 Picasso mới vẽ xong phần đầu của tác phẩm và ngay sau đó bỏ dở. Tác phẩm được hoàn thành sau khi Picasso trở về từ quê nhà vào giữa tháng 8. Stein đã ghi lại trong Tự truyện của Alice B. Toklas rằng khi nhìn thấy nó, cả Picasso và bà đều cảm thấy hài lòng. Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra về quá trình sáng tạo dẫn đến bức tranh cuối cùng. Các câu hỏi đã đặt ra về diện mạo của bản phác thảo ban đầu, những thay đổi hoặc khó khăn để hoàn thành tác phẩm và những ảnh hưởng về phong cách đằng sau việc tạo nên khuôn mặt thu hút này.

Những khó khăn mà Picasso trải qua khi vẽ tác phẩm này không giống như các tác phẩm khác ông sáng tác: tám mươi hay chín mươi bức tranh trước hầu như không đạt được mong muốn của ông. Tính cách mạnh mẽ của Stein có thể là một yếu tố trong việc bảo vệ quá trình này, nhưng người ta không thể thoát khỏi cảm giác đấu tranh bất thường và sự tiến bộ trong sáng tác chân dung. Mục đích của bài viết này không phải để khám phá những vấn đề về tiểu sử hay lịch sử nghệ thuật, mà là để tìm hiểu sự phát triển của chính bức tranh. Sử dụng bằng chứng chụp X-quang và bút tích, có thể xem lại những hình ảnh mà Picasso đã vứt bỏ và tái hiện một số bước trong quá trình phát triển của tác phẩm.

Sau khi thực hiện một bản phác thảo nhanh ở lần đầu tiên, người nghệ sĩ dường như đã gặp khó khăn. Nhiều thay đổi đã được thực hiện đối với phần đầu và những thay đổi nhỏ ở tay phải, vai và màu nền của tác phẩm. Ban đầu, đầu của Stein gần như nằm gọn ở phía trên, sau đó Picasso dần dần xoay cho đến khi nó ở vị trí chính diện hơn. Ông thường xuyên dựa vào các bản vẽ sơ bộ, để xem xét, điều chỉnh lại về bố cục và các chi tiết của bức tranh. Những thay đổi mà chúng ta thấy trong bức chân dung của Gertrude Steinbđều tập trung trong khu vực của phần đầu, và chúng là kết quả của các nghiên cứu sơ bộ, nơi các góc độ và biểu cảm khác nhau được thử nghiệm. Không có bản vẽ sơ bộ nào được biết đến, có vẻ như Picasso đã thử nghiệm một số khả năng trên chính bức vẽ.

Có thể lấy lại các hình ảnh bị loại bỏ thông qua việc sử dụng hai kỹ thuật phân tích bổ sung, chụp X-quang và tự động ghi kích hoạt neutron. Năm 1970, một bức ảnh X-quang đã được chụp lại khu vực đầu của Gertrude Stein trong bức tranh. Tuy nhiên, hình chụp X-quang cũng cho thấy nhiều phần trán và má, chỉ ra khả năng các vị trí khác ở đầu đã được xem xét.

Nguồn: https://www.burlington.org.uk/media/_file/article-18601-1.pdf

Biên dịch: Trang Hà

Biên tập: Minh Liên