Họa sĩ Châu Á Từng Bị "Khác Biệt Hóa" Tại Paris Một Thế Kỷ Trước. Giờ Đây, Thế Giới Hội Họa Đang Dần Nhận Ra Giá Trị Của Họ ( Phần 3 )

Montparnasse Đa Văn Hóa

Đối với các họa sĩ châu Á đã thành danh hơn ở Pháp, cuộc sống thường xoay quanh khu Montparnasse đa văn hóa, nơi được gọi là Trường phái Paris.

Họ mua đồ dùng tại các cửa hàng nghệ thuật trong khu phố và giao lưu tại các quán cà phê bohemian của nó. Chính tại đây, Sanyu đã trau dồi kỹ năng quan sát của mình bằng cách tham dự các buổi vẽ mẫu người mở tại Académie de la Grande Chaumière (cho đến ngày nay, trường vẫn chào đón công chúng đến các lớp vẽ mẫu người mà không cần đăng ký trước với một khoản phí khiêm tốn).

( Foujita Tsuguharu's "Self Portrait with Cat" fuses Western artistic influences with the lines of Japanese "sumi-e" ink paintings.)

Trong khi đó, Foujita là một nhân vật nổi bật trong giới Montparnasse và là bạn của họa sĩ nổi tiếng người Ý Amedeo Modigliani, cùng nhiều người khác. Cộng đồng ở đó bao gồm "những người thuộc hơn 50 quốc tịch, bao gồm cả những người từ những quốc gia xa lạ đến mức tên của họ gần như không được biết đến," Foujita viết vào năm 1936. "Không có gì ngạc nhiên khi môi trường này thúc đẩy những ý tưởng và sự sáng tạo độc đáo."

Cũng có một yêu cầu thương mại: Trưng bày tại các phòng trưng bày và salon thương mại của khu vực có thể giúp các họa sĩ bán tác phẩm hoặc gặp gỡ những người mua tiềm năng. Một thị trường địa phương cho nghệ thuật của họ đã tồn tại, và một số người "rất thành công về mặt tài chính" vào thời điểm đó, Scott nói thêm: "Nhưng Paris là một thị trường đông đúc để thu hút sự chú ý. Ngay cả khi bạn có một buổi triển lãm thương mại, điều đó không nhất thiết có nghĩa là bạn có thể kiếm tiền."

Việc tạo dựng một vòng tròn xã hội như của Foujita là một "yếu tố then chốt" quyết định thành công của họ, Scott nói. "Một số họa sĩ (châu Á) có một mạng lưới kết nối rất tốt ở Paris có thể hỗ trợ họ — những người họ quen biết, hoặc các nhà phê bình nghệ thuật sẽ ủng hộ tác phẩm của họ."

( Singaporean artist Liu Kang (front right) pictured with the Chinese translator and critic Fu Lei (back right) and other friends in Paris in 1930 )

Tuy nhiên, các triển lãm cá nhân và sự bảo trợ nằm ngoài tầm với của đại đa số các họa sĩ nhập cư. Để ghi nhận điều này, một phần của triển lãm Singapore được dành cho các nghệ nhân đã làm việc trong các xưởng nghệ thuật trang trí của Pháp, đóng một vai trò quan trọng — nhưng phần lớn là vô danh — trong phong trào Art Deco. Ước tính một phần tư công nhân Đông Dương sống ở Paris là thợ sơn mài, và một số đồ trang sức và tác phẩm nghệ thuật của họ được trưng bày để chứng minh cho vai trò không được ghi nhận này.

Triển lãm kết thúc — giống như một số khoảng thời gian của các họa sĩ quốc tế ở Pháp — với Thế chiến thứ hai. Những người trở về quê hương (hoặc bị quân đội nước họ triệu tập) thường gặp khó khăn khi trở lại. Trong số đó có Foujita, người có vị trí trong lịch sử nghệ thuật trở nên phức tạp bởi vai trò của ông trong nỗ lực chiến tranh của Nhật Bản: Ông đã dành thực hành hội họa thời chiến của mình để tôn vinh những nỗ lực và sự dũng cảm của Quân đội Hoàng gia, làm tổn hại nghiêm trọng danh tiếng của ông khi ông trở lại Pháp vào năm 1950.

Danh tiếng của Paris cũng thay đổi. Mặc dù các tài năng sáng tạo châu Á đầy hứa hẹn vẫn tiếp tục đến trong thời kỳ hậu chiến (trong số đó có Ngô Quán Trung và họa sĩ trừu tượng Triệu Vô Cực, giờ đây là hai trong số những cái tên bán chạy nhất trên thị trường nghệ thuật), nhưng thành phố này không còn là trung tâm của thế giới hội họa nữa. New York ngày càng trở thành điểm đến được lựa chọn cho những người nhập cư trẻ tuổi đầy triển vọng, nhưng ngành công nghiệp này cũng, theo lập luận của triển lãm, ngày càng bị phân mảnh, là tiền thân của ngày nay.

"Các địa điểm và trung tâm mới ngày càng có ý nghĩa với năng lượng của quá trình phi thuộc địa hóa, khẳng định sự độc lập và bản sắc văn hóa của họ," các ghi chú triển lãm viết. "Thời kỳ hậu chiến đánh dấu sự khởi đầu của một thế giới nghệ thuật toàn cầu ít phân cấp hơn."

Triển lãm "Thành phố của những người khác: Họa sĩ châu Á ở Paris, 1920-1940" đang được trưng bày tại Phòng trưng bày Quốc gia Singapore cho đến ngày 17 tháng 8 năm 2025.

Nguồn : Asian painters were ‘othered’ in Paris a century ago. Now, the art world is taking note

Biên dịch : Bảo Long