Họa sĩ Châu Á Từng Bị "Khác Biệt Hóa" Tại Paris Một Thế Kỷ Trước. Giờ Đây, Thế Giới Hội Họa Đang Dần Nhận Ra Giá Trị Của Họ ( Phần 2 )

Hòa Trộn Các Truyền Thống

Trải nghiệm của các họa sĩ châu Á ở châu Âu cũng đang thu hút sự quan tâm học thuật mới, một phần nhờ vào một triển lãm mới tại Phòng trưng bày Quốc gia Singapore. Được thực hiện trong gần 10 năm, "Thành phố của những người khác: Họa sĩ châu Á ở Paris, 1920-1940" tập hợp hơn 200 tác phẩm từ thời kỳ này, nhiều tác phẩm được mượn từ các tổ chức Pháp và các bộ sưu tập tư nhân châu Á.

Lê Phổ và Sanyu xuất hiện nổi bật, cũng như họa sĩ Nhật Bản Tsuguharu Foujita và hai trong số những họa sĩ nổi tiếng nhất của Singapore, Liu Kang và Georgette Chen. Triển lãm làm nổi bật cách họ vật lộn với danh tính của mình thông qua những bức chân dung tự họa đầy tìm tòi, những phong cảnh miêu tả quê hương thứ hai của họ và những cảnh đường phố thể hiện Paris qua con mắt của những người ngoài. Các tham chiếu đến các phong trào nghệ thuật lớn của phương Tây như Lập thể và Siêu thực thì bị hạn chế, tránh xa lăng kính thông thường mà thời đại này thường được nhìn nhận.

( Liu Kang's 1931 painting "View of Sacré-Cœur" shows the Sacré-Cœur Basilica in Paris' 18th arrondissement )

"Chúng tôi nghĩ, 'Chà, nếu câu chuyện của chúng tôi là về các họa sĩ châu Á ở Paris, chúng ta nên vẽ bản đồ những mối quan tâm của họ, không nên cố gắng vẽ bản đồ những mối quan tâm của lịch sử nghệ thuật lấy châu Âu làm trung tâm lên họ'," nhà giám tuyển chính của triển lãm Phoebe Scott nói với CNN tại buổi xem trước, và nói thêm: "Nếu không, chúng ta chỉ đang nhắc lại ý nghĩa của Paris mà không mang lại điều gì mới mẻ từ khu vực của chúng ta."

Danh tính kép của các họa sĩ thường được thể hiện thông qua sự kết hợp các kỹ thuật Đông và Tây. Bức Self-Portrait with Cat của Foujita, miêu tả họa sĩ được bao quanh bởi cọ vẽ và vật tư trong xưởng của mình, thể hiện sự kết hợp giữa truyền thống châu Âu và Nhật Bản, với những đường nét tinh xảo được hình thành từ những bức tranh mực "sumi-e". Ở những nơi khác, các tác phẩm thể hiện nhiều cảm thụ châu Á khác nhau, từ các bố cục gợi nhớ chân dung tổ tiên đến việc sử dụng các bức tranh canvas mỏng bất thường gợi nhớ giấy hoặc lụa.

Những bức tranh khác thể hiện sự thành thạo bị bỏ qua của các họa sĩ đối với các phong cách như Ấn tượng. Một lựa chọn các phong cảnh nông thôn của Chen, được thực hiện trong chuyến đi đến Provence, toát lên sự ấm áp của Paul Cézanne; bức chân dung nổi bật của họa sĩ Nhật Bản Itakura Kanae về vợ ông, Woman in Red Dress, phản ánh xu hướng cổ điển của "rappel à l’ordre" (hay "Trở lại trật tự"), một phong trào Pháp phản ứng với những biến động của Thế chiến thứ nhất bằng cách từ chối nghệ thuật tiên phong.

( Paris-based Japanese artist Itakura Kanae's portrait of his wife on show at National Gallery Singapore. )

Bên cạnh việc tiếp thu ảnh hưởng, các họa sĩ châu Á lần lượt định hình nghệ thuật châu Âu, Scott cho biết. Bối cảnh Paris có một "tính thẩm mỹ lai tạp," bà nói thêm, dẫn chứng ảnh hưởng của nghệ thuật châu Phi lên các tác phẩm của Picasso như một ví dụ. Và sự hiện diện của các họa sĩ châu Á đã làm tăng thêm sự pha trộn văn hóa, khai thác sự quan tâm lâu đời đến tính thẩm mỹ phương Đông thể hiện rõ trong "Japonisme" cuối thế kỷ 19, khi một sự cuồng nhiệt đối với nghệ thuật, đồ nội thất và đồ tạo tác Nhật Bản lan rộng khắp châu Âu.

"Thật khó để nói rằng bất kỳ họa sĩ hiện đại châu Á cá nhân nào đến (Paris) đã ảnh hưởng đến nghệ thuật Pháp," Scott nói. "Nhưng liệu có một tác động chung của châu Á đối với nghệ thuật Pháp không? Chắc chắn rồi."

Nguồn : Asian painters were ‘othered’ in Paris a century ago. Now, the art world is taking note

Xem tiếp : Phần 3 

Biên dịch : Bảo Long