Các giám tuyển của triển lãm “Con Đường Tơ Lụa” vượt qua giới hạn tại Bảo tàng Anh ở London

Hình ảnh chính của triển lãm là hình bóng của một đoàn lạc đà, gợi lên những ý niệm lãng mạn về thương mại của Con đường Tơ lụa, nhưng các giám tuyển muốn đi xa hơn, khám phá phạm vi địa lý của các tuyến đường mà con người, đồ vật và ý tưởng di chuyển qua nhiều thế hệ.

Các giám tuyển của triển lãm Con đường Tơ lụa tại Bảo tàng Anh đã bước ra khỏi vùng an toàn của họ để tạo ra một chương trình triển lãm nhìn vào những mối liên hệ phức tạp và mạng lưới chồng chéo kết nối châu Á, châu Âu và châu Phi nhiều thế kỷ trước.

Hình ảnh chính của triển lãm là hình bóng của một đoàn lạc đà, gợi lên những ý niệm lãng mạn về thương mại Con đường Tơ lụa, nhưng các giám tuyển muốn đi xa hơn, khám phá phạm vi địa lý của các tuyến đường mà con người, đồ vật và ý tưởng di chuyển qua nhiều thế hệ. Triển lãm tại London, khai mạc vào cuối tháng 9 và kéo dài đến ngày 23 tháng 2 năm 2025, bao gồm các đồ vật từ gần như tất cả các bộ sưu tập của bảo tàng cũng như các đồ vật cho mượn từ Uzbekistan, Tajikistan và các nơi khác.

Triển lãm “Con đường Tơ lụa” đã nhận được những đánh giá tích cực nói chung và một số lời khen ngợi. Tuy nhiên cũng có một vài lời phê bình. William Dalrymple, một nhà sử học nổi tiếng, tác giả cuốn sách gần đây nhất là "The Golden Road: How Ancient India Transformed The World", cho biết triển lãm không chú ý đủ đến Ấn Độ.

Các giám tuyển cho biết trong một bài thuyết trình rằng tính kết nối và sự rộng lớn của dự án có thể là một mô hình cho các triển lãm về các chủ đề khác ngay cả khi triển lãm này tuân theo nghiên cứu khoa học nghiêm ngặt liên quan đến các chuyên gia của Bảo tàng Anh và các chuyên gia quốc tế từ các tổ chức khác.

“Triển lãm Con đường Tơ lụa đi xa hơn tiêu chuẩn về cách tiếp cận thử nghiệm để kể những câu chuyện lớn trong bối cảnh bảo tàng", giám tuyển Luk Yu-ping cho biết, đồng thời cho biết đây là chương trình triển lãm lớn đầu tiên tại Bảo tàng Anh do một nhóm ba giám tuyển từ các bộ phận khác nhau và với các lĩnh vực kiến ​​thức khác nhau dẫn dắt.

"Mỗi người chúng tôi đều phải vượt ra khỏi vùng an toàn của mình và mở rộng vượt xa phạm vi chuyên môn", Luk, một chuyên gia về tranh vẽ và in ấn Trung Quốc cũng như các bộ sưu tập Trung Á, cho biết. Kết quả, bà nói, là một cuộc triển lãm "cho thấy tiềm năng tái tưởng tượng những màn biểu diễn dài vô tận và phát triển hơn nữa các mối quan hệ đối tác và các dự án tương lai" liên quan đến Bảo tàng Anh.

Một giám tuyển khác, Sue Brunning, cho biết bố cục của triển lãm Con đường Tơ lụa cố gắng gợi lên một hành trình quanh co qua những vùng đất xa xôi.

"Thiết kế của triển lãm khá mở, không có tường và ít rào cản, và điều này cũng nhằm nhấn mạnh tính kết nối giữa các khu vực khác nhau", Brunning, một nhà khảo cổ chuyên về các bộ sưu tập thời trung cổ châu Âu, cho biết.

Du khách có thể nhìn thấy từ xa xuống dọc theo hành lang và độ cao khác nhau của các màn hình cho ý tưởng về địa hình, theo Brunning. Ngoài ra còn có những hình ảnh lớn về biển, núi và các môi trường tự nhiên khác cho cảm giác về những gì mọi người đang đi qua vào thời điểm đó, cũng như một "cảnh âm thanh xung quanh của âm thanh môi trường và du lịch", vị giám tuyển nói.

Giám tuyển thứ ba là Elisabeth R. O’Connell, một chuyên gia về Ai Cập cổ đại và thời kỳ Byzantine. Bà không tham gia cuộc nói chuyện.

Mặc dù mạng lưới Con đường Tơ lụa kéo dài hàng nghìn năm, nhưng Bảo tàng Anh đang tập trung vào một phần tương đối hẹp của chặng đường lịch sử này - giai đoạn từ năm 500 đến năm 1000 sau Công nguyên, khi các liên hệ tăng tốc và phát triển mạnh mẽ.

Luk cho biết các bảo tàng ở Uzbekistan và Tajikistan đã cho mượn các đồ vật cho triển lãm để lấp đầy "khoảng trống trong các bộ sưu tập của bảo tàng và cho phép chúng tôi kết nối Con đường Tơ lụa phía đông với Tây Á. Vị giám tuyển đã đến thăm Samarkand và Tashkent ở Uzbekistan trong quá trình chuẩn bị cho Con đường Tơ lụa ba năm trước. Một trong những điểm nổi bật của triển lãm là bộ sưu tập các quân cờ bằng ngà voi - có thể là lâu đời nhất trên thế giới - được khai quật từ dưới sàn của một nhà thờ Hồi giáo thế kỷ thứ 8 ở Samarkand, Uzbekistan.

"Đã có thêm các cuộc thảo luận với các bảo tàng ở Kyrgyzstan và Kazakhstan," Luk cho biết. "Và mặc dù cuối cùng chúng tôi không thể mượn họ những cổ vật này, họ đã hào phóng cho phép chúng tôi trưng bày ảnh chụp các cổ vật đó trong cuốn sách triển lãm."

Nguồn: Silk Roads Curators Push Boundaries in London silk-roads-curators-push-boundaries-in-london

Biên dịch: Huyền Trịnh