Ảnh hưởng của sơn mài Đông Á đến nội thất châu Âu (P4)

Sau khoảng năm 1765, tranh sơn mài và đồ nội thất theo phong cách Nhật Bản dần không tạo được ảnh hưởng như trước. Nhưng kỹ thuật đánh bóng đã được áp dụng thành công cho một loại đồ kim loại mới. Một phương pháp thành công để áp dụng một lớp sơn bóng giống như sơn mài lên tấm thiếc đã được phát triển tại một xưởng rèn sắt ở Pontypool ở Wales, và nhanh chóng được các nhà sản xuất ở Birmingham và các thị trấn lân cận áp dụng, những người đã sản xuất một số lượng lớn khay kiểu Nhật, hộp đựng trà và các vật dụng nhỏ khác. Kỹ thuật này liên quan đến việc làm khô từ từ vecni trong lò nung.

Phương pháp tương tự, mặc dù ở nhiệt độ thấp hơn, cũng đã được áp dụng thành công cho giấy bồi, được làm từ bột giấy hoặc nhiều tờ giấy được dán lại với nhau và gỗ. “Papier-mâché” là một vật liệu nhẹ và bền, phù hợp với những vật dụng nhỏ như khay, nhưng khi làm đồ nội thất, đôi khi nó được gia cố bằng các giá đỡ kim loại bên trong, và chân của những chiếc ghế papier-mâché được làm bằng gỗ nguyên khối. Ưu điểm lớn của papier-mâché là nó có thể được đúc thành những hình dạng tròn trịa – rất phổ biến trong thời kỳ Victoria, và nó có bề mặt nhẵn không bị nứt, phản chiếu ánh sáng. 

Các sản phẩm bằng giấy bồi thường có màu đen kiểu Nhật, bên trong có các miếng xà cừ, được trang trí bằng màu sắc và lá bạc đánh vecni bóng. Phong cách phối màu này bắt nguồn từ sơn mài Đông Á, nhưng các họa tiết trang trí thường hoàn toàn theo phương Tây. Loại giấy này đã đã cực kỳ thành công trên thị trường, chính vì vậy việc sản xuất vẫn tiếp tục trong hai hoặc ba thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20.

Sơn mài Đông Á tiếp tục ảnh hưởng đến nghệ thuật châu Âu trong suốt thế kỷ 19 và 20 sau đó, với sự hồi sinh kỳ diệu. Kể từ giữa thế kỷ 17, Nhật Bản đã kiểm soát chặt chẽ thương mại với phương Tây, nhưng đã mở cửa trở lại vào năm 1853, sau đó các sản phẩm của Nhật Bản bao gồm quạt, lụa và hộp sơn mài tràn vào châu Âu. Được trưng bày trong các viện bảo tàng nghệ thuật và bán trong các cửa hàng như Liberty's ở London (thành lập năm 1875), hàng hóa Nhật Bản trở nên rất thời trang và ảnh hưởng đến phong cách trang trí của châu Âu trong giai đoạn 1851 đến 1900.

Từ đầu thế kỷ 16, sơn mài châu Á thực sự không có mặt ở châu Âu, vì vậy các thợ thủ công châu Âu đã cố gắng hết sức để bắt chước hiệu ứng của sơn mài châu Á bằng cách sử dụng các thành phần tự nhiên khác. Vào đầu những năm 1900, nhiều các thức được phát triển để đưa sơn mài châu Á đến châu Âu để ứng dụng ở đó. Các thợ thủ công Nhật Bản với kiến thức về cách sử dụng nó cũng đã đến châu Âu. Kiến trúc sư và nhà thiết kế người Ireland Eileen Gray (1878 – 1976) đã nghiên cứu nghệ thuật sơn mài Nhật Bản khi làm việc tại Paris với Seizo Sugarawa (1884 – 1937), một nghệ nhân Nhật Bản đã đến Paris để sửa chữa tác phẩm sơn mài được trưng bày trong Triển lãm nghệ thuật năm 1900. Grey trở thành một trong những người phương Tây đầu tiên làm việc với sơn mài Đông Á đích thực, thứ mà cô ấy đã áp dụng cho các thiết kế nội thất đương đại của riêng mình.

Bình phong gấp theo phong cách châu Á được chế tác vào khoảng 1923 tại Pháp

Xem thêm phần 1 tại đây

Xem thêm phần 2 tại đây

Xem thêm phần 3 tại đây

Nguồn: The influence of East Asian lacquer on European furniture | vam.ac.uk

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền