Tượng đá Ukraine được ví như Moai của Đảo Phục Sinh bị phá hủy trong chiến tranh

Một số bức tượng điêu khắc đá cổ linh thiêng của người Polovtsian có niên đại từ thế kỷ thứ 9 đến thế kỷ 13 đã bị phá hủy trong 6 tháng Izyum bị chiếm đóng. 

Những bức tượng đá babas tại Izyum, Ukraine

Vào ngày 18 tháng 9, nhà báo và nhà sử học nghệ thuật Oksana Semeni đã đăng lên Twitter hình ảnh những tượng đá babas trên núi Kremenets trước và sau khi bị chiếm đóng. Trong bài đăng này, Semenik cũng mô tả ý nghĩa linh thiêng của các bức tượng điêu khắc đá tại nơi đây. “Thánh địa cùng các babas đá đã từng là nơi thực hiện nghi lễ thờ cúng tổ tiên, không liên quan trực tiếp đến việc chôn cất”. Polovtsian là tên gọi khác của những người du mục Turkic Cuman cư trú trong khu vực.

Một bài đăng so sánh thánh địa linh thiêng này với Đảo phục sinh

Trong tiếng Ukraine, “baba” có nghĩa là “phụ nữ”, nhưng thực tế nhiều bức tượng đá lại có hình đàn ông. Tuy nhiên, từ “baba” dùng để gọi các tác phẩm điêu khắc đá cổ đại này có lẽ bắt nguồn từ từ “balbal” trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Nó có nghĩa là “tổ tiên” hoặc “ông nội” và do đó, baba đá “có cả hình tượng nam và nữ.” Chúng còn được gọi là tấm bia kurgan.

Những bức tượng điêu khắc đá babas như thế này đã từng được đưa vào các triển lãm nghệ thuật tầm cỡ quốc tế tại Ukraina. Ví dụ như tại Triển lãm Nghệ thuật đương đại quốc tế Kyiv đầu tiên vào năm 2012, địa điểm văn hóa Mystetskyi Arsenal đã trưng bày một cuộc triển lãm gần một trăm baba bằng đá đích thực có tiêu đề “Hình thức cổ xưa; Quan điểm hiện đại” (Ancient forms; a Modern Point of View). Một số bức tượng đến từ các bảo tàng nghệ thuật hiện đang ở các khu như Kherson và Zaporizhzhia, và từ Crimea. Mục tiêu của cuộc triển lãm nghệ thuật hai năm một lần là giới thiệu di sản nghệ thuật của Ukraine “như một phần quan trọng và bình đẳng của thành tựu văn hóa thế giới”.

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền

Nguồn: Ukrainian stone statues—likened to Easter Island's Moai—destroyed during Russian invasion | theartnewspaper.com