Triển lãm nghệ thuật “Sites of Imagination” tái hiện di sản sáng tạo của nghệ sĩ tiên phong Qatar – Wafa Al-Hamad

Từ nay đến ngày 9/8/2025, bảo tàng Mathaf: Arab Museum of Modern Art tại Doha tổ chức triển lãm nghệ thuật “Wafa Al-Hamad: Sites of Imagination”, lần đầu tiên tôn vinh sự nghiệp của một trong những nữ nghệ sĩ tiên phong của Qatar. Đây là một trong những sự kiện nghệ thuật nổi bật tại Trung Đông, mang đến cơ hội hiếm có để khám phá các tranh triển lãm nghệ thuật và tư tưởng táo bạo của Al-Hamad, người được ví như "nhà tiên tri thị giác" trong dòng chảy nghệ thuật hiện đại vùng Vịnh.

Wafa Al-Hamad – Nghệ sĩ của trí tưởng tượng

Wafa al-Hamad, Lailat Al Hena (Đêm vẽ henna) (1992). Bộ sưu tập Mathaf: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Ả Rập.

Wafa Al-Hamad (1964–2012) là một trong những nữ nghệ sĩ đầu tiên của Qatar tham gia vào các lớp học tại xưởng mỹ thuật tự do Qatar (Qatari Free Atelier) từ năm 1981. Bà không ngừng thể nghiệm và đổi mới, sử dụng đa dạng chất liệu như màu nước, mực, pastel, cắt dán, và cả tranh kỹ thuật số, những yếu tố khiến triển lãm tranh nghệ thuật của bà trở thành một không gian tràn ngập màu sắc, hình khối và cảm xúc siêu thực.

Triển lãm Wafa Al-Hamad: Sites of Imagination (2025). Wadha Al Mesalam, do Qatar Museums cung cấp. ©2025.

Theo giám tuyển Lina Ramadan, “Al-Hamad không sao chép nghệ thuật Ả Rập – Hồi giáo truyền thống, mà mở rộng nó bằng trí tưởng tượng.” Bà sử dụng các yếu tố kiến trúc, thư pháp Ả Rập, kỹ thuật trang trí Hồi giáo mafrooka và những câu tục ngữ dân gian như một cách tiếp cận nghệ thuật mang tính cá nhân sâu sắc.

Từ hình khối siêu thực đến thế giới mộng mơ

Wafa al-Hamad, Khida’a Al Basar (Ảo ảnh thị giác) (1985). Bộ sưu tập Mathaf: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Ả Rập.

Wafa al-Hamad, Atlal (The Tower of Barzan) (1985). Bộ sưu tập Mathaf: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Ả Rập.

Các tranh triển lãm nghệ thuật của Al-Hamad nổi bật bởi sự biến hóa linh hoạt trong phong cách. Trong cùng một năm 1985, bà cho ra đời hai tác phẩm hoàn toàn khác biệt: Atlal (The Tower of Barzan) là một tranh phong cảnh mang tính biểu tượng với pháo đài cổ Qatar dưới bầu trời xanh rực rỡ, trong khi Khida’a Al Basar (Optical Illusion) lại là một tác phẩm nghệ thuật thị giác (op art) với những đường nét hình học mang cảm hứng từ nghệ sĩ Vasarely.

Bức Lailat Al Hena (Henna Night) (1992) được xem là điểm nhấn của triển lãm tranh nghệ thuật lần này. Với tông màu pastel nhẹ nhàng, tác phẩm gợi lên hình ảnh đêm vẽ henna truyền thống qua các hình thể không rõ mặt và các yếu tố trang trí như ấm trà, hoa và khăn phủ. Tác phẩm như mời gọi người xem bước vào một không gian mộng tưởng, nơi hình ảnh quen thuộc được biến hóa đầy huyền ảo.

Triển lãm ảnh nghệ thuật kỹ thuật số và vai trò người truyền cảm hứng

Wafa al-Hamad, Geometric Composition (Thành phần hình học) (1988–1998). Bộ sưu tập Mathaf: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Ả Rập.

Lần đầu tiên, các tác phẩm tranh ảnh triển lãm nghệ thuật kỹ thuật số của Al-Hamad cũng được giới thiệu, cho thấy chiều sâu và sự sáng tạo không ngừng nghỉ trong giai đoạn cuối đời của bà. Các tác phẩm kết hợp thư pháp, ánh sáng, nhịp điệu và không gian như một bản giao hưởng thị giác.

Ngoài sự nghiệp nghệ thuật, Al-Hamad còn là một nhà giáo nhiệt huyết. Bà tốt nghiệp Tiến sĩ Giáo dục Nghệ thuật tại Đại học Bắc Texas (University of North Texas) năm 1998 và trở thành một trong những nữ giảng viên mỹ thuật đầu tiên tại Đại học Qatar. Luận án tiến sĩ của bà cũng được trưng bày trong triển lãm, đóng góp thêm chiều sâu học thuật vào sự kiện nghệ thuật này.

Giao thoa thế hệ trong hội chợ nghệ thuật đương đại

Triển lãm Wafa Al-Hamad: Sites of Imagination (2025). Wadha Al Mesalam, do Qatar Museums cung cấp. ©2025.

Triển lãm Wafa Al-Hamad: Sites of Imagination (2025). Wadha Al Mesalam, do Qatar Museums cung cấp. ©2025.

Khu vực kết thúc triển lãm giới thiệu các tác phẩm của những nghệ sĩ nữ tiên phong khác trong khu vực như Madiha Omar, Samia Halaby và Helen Khal, tạo nên một hội chợ nghệ thuật thu nhỏ trong không gian bảo tàng. Ramadan cho biết việc kết nối giữa các thế hệ nghệ sĩ nữ là điều cần thiết để giúp công chúng nhận thức được nền tảng mà các nghệ sĩ đương đại vùng Vịnh như Sophia al-Maria hay Farah al-Qassimi đang tiếp nối.

Thông tin sự kiện nghệ thuật:

Tên: Wafa Al-Hamad: Sites of Imagination

Địa điểm: Mathaf: Arab Museum of Modern Art, Doha, Qatar

Thời gian: Đến hết ngày 9/8/2025

Nguồn: A Visionary Qatari Artist Reasserts Her Legacy

Quỳnh Hoa