Tranh Của Wayne Thiebaud Mang Đến Sự Dịu Êm Trong Một Thế Giới Hỗn Loạn (Phần 1)

Có thể hoạ sĩ này không được ca ngợi nhiều như các họa sĩ khác trong thời đại của ông—de Kooning và Pollock—bởi vì Wayne Thiebaud không phải là kiểu hoạ sĩ nổi loạn.

Hoạ sĩ Wayne Thiebaud năm 2018. Ảnh: Getty Images

Khi Wayne Thiebaud qua đời vào năm 2021 ở tuổi 101, hoạ sĩ đã vẽ suốt 80 năm và dạy học trong 54 năm. Khi không dạy học, hoạ sĩ thường có mặt tại xưởng vẽ vào lúc 6:30 sáng, sau đó nghỉ ngơi chơi tennis và ăn trưa cùng người bạn đời ông đã gắn bó rất lâu năm, rồi trở lại xưởng vẽ suốt phần còn lại của ngày. Thiebaud từng nói: “Tôi vẽ nhiều bức tranh xấu.” Nhưng nhìn vào sự đa dạng và tài năng trong các tác phẩm nghệ thuật hoạ sĩ tạo ra trong 80 năm cuộc đời, Thiebaud xứng đáng được đứng ở hàng ngũ những hoạ sĩ vĩ đại.

Thiebaud nổi tiếng với các hình ảnh bánh kẹo và cảnh biển. Khi xem xét kỹ lưỡng, việc nghiên cứu sâu sắc về nghề của hoạ sĩ thể hiện rõ qua lớp sơn dày đặc đầy màu sắc, mà bằng cách nào đó, lại trở thành phần chất liệu của hình ảnh—kem béo ngậy, mù tạc trên hot dog, lớp kem trên bánh ngọt. Thiebaud cũng tạo ra các bức tranh vẽ chính xác về hình thể. hoạ sĩ từng nói: “Tôi nghĩ khả năng của một hoạ sĩ trong việc xử lý hình thể là một bài kiểm tra lớn về khả năng của họ.” Ngoài ra Thiebaud còn có các tranh phong cảnh đầy kịch tính với ánh sáng mạnh mẽ và rõ ràng, cùng các tranh phong cảnh thành phố trong loạt tác phẩm nghệ thuật vẽ San Francisco, thể hiện những công trình kiến trúc kỳ công với cái nhìn phê phán về kích thước và tỷ lệ, tất cả là chứng minh cho việc thực hành vẽ và sự tận tụy với nghề suốt đời.

“Double Scoop” (Hai viên kem), 2013-15; tranh sơn dầu trên vải. Ảnh: Bộ sưu tập Wayne Thiebaud Foundation  

Double Scoop (2013-15) giống như một bức tranh của Morandi, tĩnh lặng và thơ mộng. Thực tế, Morandi là một họa sĩ mà Thiebaud nói mình nợ nhiều, cùng với Sargeant, Sorolla, Manet, Chardin và những người khác. 

Trong bức tranh “Eight Surf Dog” (Tám chú chó lướt sóng) (2008), mọi thứ đều chuyển động và đầy năng lượng vui tươi. 

Bức tranh tĩnh vật “Untitled (Hot Dog)” (Không đề, Bánh mì xúc xích) (2019), với chiếc bánh mì xúc xích đầy năng lượng sẵn sàng nhảy ra khỏi chiếc bánh mỡ vào miệng bạn, trên nền phẳng dày đặc sơn trắng, tràn đầy sự dí dỏm. Đây là những bức tranh vui vẻ, sinh động dù các bức tranh này có sự tĩnh lặng. Càng nhìn lâu, vẻ đẹp của những bức tranh này càng tỏa sáng.

“Untitled (Hot Dog)” (Không đề, Bánh mì xúc xích), 2019; tranh sơn dầu trên gỗ. Ảnh: Bộ sưu tập Matt và Maria Bult  

Ngoài ra còn có sự kịch tính trong các tranh phong cảnh của Thiebaud. Những đỉnh núi vươn cao, những đám mây dày đặc, những vách đá dựng đứng, những khe nứt tối tăm, những cái bóng xanh rộng lớn. Hoặc những cánh đồng đối xứng nhau và những hàng cây thẳng tắp tạo cảm giác hoàn hảo, giống như các bức tranh tĩnh vật về thực phẩm của Thiebaud mà không bao giờ bị hỏng. Các bức tranh của Thiebaud làm dịu tâm trí và mang lại sự thư giãn khỏi sự hỗn loạn. Sự rõ ràng của hoạ sĩ chạy xuyên suốt tất cả các bức tranh, cũng như trong suốt cuộc đời và sự nghiệp dạy học của Thiebaud nữa. Có lẽ hoạ sĩ không được ca ngợi như những họa sĩ khác trong thời đại của mình—de Kooning và Pollock—bởi vì Thiebaud không phải là một hoạ sĩ nổi loạn, với cuộc sống đầy thị phi liên quan đến phụ nữ và rượu chè. Kết hôn 56 năm với Betty Jean Carr và làm cha của ba đứa trẻ, hoạ sĩ là một người chồng, người cha, giáo viên và hoạ sĩ ổn định.

“Untitled (Two Cakes)” (Không đề, Hai chiếc bánh), 1988; tranh sơn dầu trên giấy dán trên bảng. Ảnh: Bộ sưu tập Wayne Thiebaud Foundation  

Thiebaud bắt đầu vẽ tranh biếm họa và theo dõi các họa sĩ quảng cáo khi mới 14 tuổi. Trong thời trung học, hoạ sĩ kết hợp học việc trong ngành hoạt hình tại Walt Disney Studios, và sau khi tốt nghiệp, hoạ sĩ bán báo, làm việc tại một nhà máy sản xuất kem rửa bát và làm người chỉ dẫn tại rạp hát. Trong quân đội, sau vụ tấn công Pearl Harbor, hoạ sĩ vẽ các bản sao của các đảo Nhật Bản cho các phi công để mô phỏng việc ném bom Nhật Bản. Sau đó, hoạ sĩ chuyển đến New York để bán tranh biếm họa; Thiebaud ở lại một năm, rồi quay trở lại California và làm việc cho Công ty Thuốc Rexall trong một phòng trưng bày nghệ thuật.

Thiebaud muốn trở thành giáo viên, vì vậy hoạ sĩ đã kiếm được chứng chỉ dạy học và bằng thạc sĩ tại Sacramento State College và bắt đầu dạy học vào năm 1951 tại Sacramento City College. Hoạ sĩ đã dạy và vẽ trong mười năm, sau đó quay trở lại New York và thường xuyên đến Cedar Club vào tối thứ Sáu với các hoạ sĩ và nhà phê bình. Thiebaud nói rằng mình đã học được từ de Kooning rằng, “Bạn nên tìm một điều gì đó mà bạn thực sự cảm thấy chân thật về trải nghiệm của mình, để bạn có thể tập trung theo cách nào đó… Tất cả các ảnh hưởng của thế giới nghệ thuật có thể khiến bạn vấp ngã… việc hiểu lịch sử nghệ thuật rất quan trọng nhưng không quan trọng bằng việc bạn quan tâm cỡ nào đến những gì đang xảy ra hôm nay. Điều đó đã để lại ấn tượng rất lớn với tôi… Tôi tin vào điều đó và đã truyền đạt điều đó cho các học sinh của tôi. Tôi là một giáo viên rất cổ điển. Tôi quan tâm nhiều đến việc vẽ tranh hơn là nghệ thuật.”

Thiebaud có buổi triển lãm đầu tiên vào năm 1961 ở New York, dạy lịch sử và thực hành nghệ thuật tại UC Davis trong 42 năm, bao gồm 12 năm nữa sau khi người hoạ sĩ kiêm giáo viên về nghỉ hưu.

Nguồn: Everyday Magic: Wayne Thiebaud’s Work Offers a Respite from Worldly Chaos

Biên dịch: Huyền Trịnh