Tại sao tác phẩm hội họa của họa sĩ Trung Quốc này bán chạy hơn tranh của Van Gogh? (P2)

Sinh ra ở Tứ Xuyên, thuộc vùng Tây Nam Trung Quốc, vào đầu thế kỷ 20, Zhang thực sự là một tài năng hội họa, với khả năng xuất chúng được bộc lộ ngay khi còn nhỏ dưới sự hướng dẫn của mẹ ông. Sau khi học về dệt nhuộm và dệt vải ở Nhật Bản, ông được đào tạo dưới sự hướng dẫn của các nhà thư pháp và họa sĩ nổi tiếng Zeng Xi và Li Ruiqing ở Thượng Hải. Sao chép những kiệt tác cổ điển của Trung Quốc là cách họa sĩ bước vào giới hội họa Trung Quốc. Và Zhang đã học được cách sao chép một cách khéo léo các họa sĩ vĩ đại của triều đại nhà Minh và nhà Thanh.

Tên tuổi của ông được khẳng định vào những năm 1930, trước khi dành hai năm để nghiên cứu và tỉ mỉ sao những bức tranh tường hang động Phật giáo đầy màu sắc ở Đôn Hoàng, tỉnh Cam Túc. Trải nghiệm này có tác động sâu sắc đến nghệ thuật của ông. Ngoài việc mài giũa kỹ năng vẽ tranh tượng hình của mình, Zhang sớm bắt đầu sử dụng nhiều loại màu sắc sang trọng hơn trong tác phẩm của mình, khiến kỹ thuật sử dụng bảng màu phong phú trở nên phổ biến hơn trong nghệ thuật độc nhất Trung Quốc.

Bức tranh cuộn được vẽ bằng mực có tiêu đề "Vũ điệu say rượu" (The drunken Dance) (1943), một tác phẩm tượng hình được họa sĩ Zhang hoàn thành khi vẫn sinh sống tại Trung Quốc.

Là họa sĩ trân trọng và gắn liền với các giá trị truyền thống, nhưng những biến động về chính trị tại đất nước mang đến cho họa sĩ nhiều tâm tư. Ông quyết định rời Trung Quốc vào đầu những năm 1950, giống như nhiều đồng nghiệp khác, sống ở Argentina và Brazil trước khi định cư ở Carmel-by-the-Sea, California.

Năm 1956, ông đã có cuộc gặp gỡ và trao đổi tranh nổi tiếng với Picasso tại Paris, một khoảnh khắc được báo chí quảng cáo là cuộc gặp gỡ tuyệt vời giữa Đông và Tây. Khi Picasso yêu cầu Zhang phê bình một số tác phẩm nghệ thuật theo phong cách Trung Quốc của mình, người sau này gợi ý một cách ngoại giao rằng bậc thầy người Tây Ban Nha không có công cụ phù hợp và sau đó đã tặng cho vị họa sĩ Phương Tây một bộ cọ Trung Quốc.

Tác phẩm “Sương mù lúc bình minh" (Mist at Dawn) (1968)

Cuộc sống mới của Zhang ở nước ngoài đã báo trước sự thay đổi phong cách quan trọng nhất trong sự nghiệp của ông. Một khái niệm về phong cách tranh trừu tượng mới được gọi là “pocai” với màu sắc sặc sỡ được tạo nên. Sự thay đổi này một phần cũng do thị lực của Zhang ngày càng kém đi do bệnh tiểu đường trầm trọng hơn. Các hình thức tượng hình và nét vẽ xác định đã được thay thế bằng các vòng xoáy màu và vết mực đậm. Núi, cây và sông vẫn hiện diện, nhưng hình dạng của chúng mang tính tượng trưng nhiều hơn là đi vào chi tiết. Cách thức thể hiện các đối tượng này trong các bức tranh hội họa cũng khác hơn, bằng những đường nét nhẹ nhàng và hình dạng không rõ ràng như thể một màn sương phủ xuống trong tranh vậy.

Zhang khẳng định rằng cách tiếp cận của ông bắt nguồn từ truyền thống Trung Quốc. Người ta thường thấy ông mặc áo choàng dài và để râu bạc phơ - thậm chí nhiều thập kỷ sau khi chuyển đến Mỹ - do ảnh hưởng họa sĩ cổ đại Wang Mo. Nhưng rõ ràng Zhang ít nhiều cũng bị ảnh hưởng bởi các họa sĩ trừu tượng người Mỹ như Jackson Pollock và Willem de Kooning. Lấy ví dụ như bức tranh “Mist at Dawn” sáng tác năm 1968, được bán với giá gần 215 triệu đô la Hồng Kông (27 triệu USD) vào năm ngoái 2021. Rõ ràng thủ pháp hội họa dựa trên phong cảnh truyền thống Trung Hoa nhưng màu sắc phong phú và hình thức kết cấu thể hiện rõ nét thẩm mỹ phương Tây đương đại.

Xem thêm phần 1 tại đây

Xem thêm phần 3 tại đây

Nguồn: Why this Chinese artist is outselling Van Gogh | cnn.com

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền