Phân tích bức tranh “Các vị đại sứ” của Hans Holbein

Hans Holbein the Younger chắc chắn là một trong những họa sĩ vẽ chân dung xuất sắc nhất của thời Phục hưng Đức, cùng với những họa sĩ như Albrecht Durer (1471-1528) - đã giúp làm phong phú thêm nghệ thuật Hậu Gothic của Đức (được minh họa bởi tác phẩm của Matthias Grunewald) với các tiến bộ của thời kỳ Phục hưng Florentine (c.1400-1500). Trong thời kỳ đầu của mình ở Basel (1515-26), ông đã sản xuất nhiều loại hình nghệ thuật, từ tranh thần thoại khổ lớn và nghệ thuật Cải cách Tin lành đến tranh khắc gỗ và tranh thu nhỏ. Nhưng đó là bức chân dung được tạo ra vào khoảng thời gian của ông nổi tiếng nhất ở Anh (1526-28 và 1532-43). Ông là một bậc thầy trong việc vẽ, và những bức tranh chân dung của ông được nhiều người thời đó ngưỡng mộ vì tính chân thực của chúng. Trên thực tế, phần lớn là nhờ những nét cọ của Holbein mà chúng ta có được những “bức ảnh” về những nhân vật nổi tiếng trong thời của ông, bao gồm Desiderius Erasmus ở Rotterdam (1469-1536), Ngài Thomas More (1478-1535), Thomas Cromwell (1485-1540) và tất nhiên là vua Henry VIII (trị vì 1509-47). Hơn nữa, trước sự thích thú bất tận của các học giả và sử gia nghệ thuật, Holbein đã nâng tầm những bức tranh chân dung của mình với nhiều biểu tượng, lối ẩn ý ám chỉ hoặc mỉa mai. "Các vị đại sứ" được vẽ trong thời gian mà Holbein ở Anh lần thứ hai (1532-43), trùng với thời điểm vua Henry VIII rời Rome - quyết định hủy bỏ cuộc hôn nhân của mình với Catherine của Aragon. Ngoài việc là một họa sĩ cho nhà vua, Holbein cũng vẽ chân dung của nhiều vị quý tộc và phụ nữ, giáo sĩ, chủ đất và chính khách. 

Một trong những bức tranh chân dung vĩ đại nhất của Holbein - vẽ trong chuyến thăm Anh lần thứ hai, là “Các vị đại sứ”, một bức chân dung đôi về người chủ đất giàu có Jean de Dinteville (1504–55), đại sứ của Vua Pháp, và bạn của ông Georges de Selve, Giám mục của Lavaur (1508–41). 

Tác phẩm được Jean de Dinteville, người đại sứ trẻ, ủy quyền được vẽ để kỷ niệm chuyến thăm London của người bạn de Selve - người tình cờ không mặc áo giám mục vì năm sau ông mới thực sự được thánh hiến. Hai người đang đang thực hiện một nhiệm vụ ngoại giao để hàn gắn rạn nứt giữa Henry VIII và Nhà thờ Rome; và cuối cùng không thành công, do đó ta có tên của bức tranh chân dung này, "Các vị đại sứ". Do đó, có thể nhân vật trong bức tranh - không mang một vị thế gì về của cải, quyền lực hay loại học thức nào có thể ngăn cản được cái chết - Holbein nói rằng không một người nào, kể cả giáo hoàng, có bất kỳ sức mạnh gì để ngăn chặn cái chết. Trong trường hợp này, điều 'không thể tránh khỏi' là lí do Henry quyết định thành lập Nhà thờ của riêng mình.

Bên cạnh vai trò là một bức chân dung, "Các vị đại sứ" còn là một bức tranh tĩnh vật với nhiều đối tượng được vẽ lại một cách tỉ mỉ. Tất nhiên, nhiều bức chân dung của những người đàn ông uyên bác ở thế kỷ XVI có chứa các đối tượng phản ánh nghề nghiệp và sở thích của họ, nhưng bức tranh của Holbein đặc biệt ấn tượng nhờ sự chú ý đặc biệt đến từng chi tiết và lượng thông tin tuyệt đối mà nó chứa đựng. Nó cho thấy khá rõ ràng rằng, cũng như nghệ thuật Gothic và Phục hưng, Holbein cũng bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi chủ nghĩa hiện thực tỉ mỉ của hội họa Flemish thời kỳ đầu, được minh chứng bởi Jan van Eyck và Robert Campin (1375-1444), Bậc thầy của Flemalle.

Ý nghĩa và Biểu tượng

Sự miêu tả hai hình tượng vừa rực rỡ về mặt kĩ thuật vừa mang tính biểu tượng. De Dinteville, bên trái, mặc một bộ quần áo thế tục sang trọng - một chiếc áo khoác đen dày được kết tỉ mỉ có lót lông linh miêu, bên ngoài một chiếc áo dài lụa màu hồng. Trên mũ của anh ấy là hình ảnh của một chiếc đầu lâu - phù hiệu cá nhân của anh ấy - chắc chắn là một mori lưu niệm. Giám mục và học giả cổ điển Georges de Selve mặc quần áo giáo sĩ ít phô trương hơn. Đáng chú ý, lập trường của anh ta kém quyết đoán hơn so với đồng nghiệp của mình, và anh ta thực sự chiếm ít không gian hơn trong khung ảnh. Một số chuyên gia cũng chỉ ra nguồn gốc thế tục của de Dinteville và nguồn gốc giáo sĩ của de Selve là tượng trưng cho bản chất rối loạn chức năng của liên minh giữa Pháp và Vatican, cũng như xung đột chung giữa Giáo hội (Giáo hoàng) và Nhà nước (Henry VIII). Ngoài ra, hình ảnh cây đàn nguyệt bị đứt dây (thềm dưới) là một biểu tượng phổ biến của sự bất hòa, hoặc củng cố ý tưởng về cuộc xung đột giữa Anh và La Mã, hoặc ám chỉ đến cuộc ly giáo lục địa giữa người Tin lành và Công giáo.

Bối cảnh cho bức chân dung là một khu vực có độ sâu tương đối nông, được che chắn bởi những tấm màn màu xanh lục được trang trí bằng các họa tiết phức tạp, theo phong cách huy chương. Sàn nhà được lát gạch khảm, dựa trên thiết kế của 'vỉa hè Cosmati' ở phía trước Bàn thờ Cao ở Tu viện Westminster, gợi ý đến tính chất tối quan trọng của phụng vụ Anh.

Được bày trên hai chiếc kệ đứng giữa hai bức tượng là vô số đồ vật khác gắn liền với chúng và thời đại của chúng. Với sự kết hợp của các công cụ điều hướng, chiêm tinh và âm nhạc, chúng bao gồm hai quả địa cầu (một trên thiên thể, một trên mặt đất), một góc phần tư, một torquetum, một mặt đồng hồ đa diện, một hình vuông chữ T, một cuốn sách toán học tiếng Đức và một cuốn sách thánh ca Luther.

Bề ngoài, bức tranh dường như là sự tôn vinh thành tựu của con người, cho đến khi người ta nhận ra ý nghĩa của hình ảnh đường chéo mờ lơ lửng ngay trên sàn nhà. Holbein đã cố tình bóp méo hình ảnh để ý nghĩa của nó chỉ trở nên rõ ràng khi nó được nhìn từ cao lên ở phía bên phải, hoặc thấp xuống ở phía bên trái. Khi nhìn từ những góc độ này, hình ảnh biến hình này có thể được nhận ra ngay là một hộp sọ của con người - lời nhắc nhở lâu đời về cái chết và bản chất cơ bản nhất thời của các giá trị con người. Tại sao Holbein lại cho nó nổi bật như vậy là không rõ ràng. Có ý kiến ​​cho rằng bức tranh được dự định treo ở cầu thang, để bất cứ ai đi lên cầu thang và đi ngang qua bức tranh bên trái của họ sẽ bị sốc bởi sự xuất hiện bất ngờ của đầu lâu.

Mặc dù "Các vị đại sứ" là một lời nhắc nhở rõ ràng về tỷ lệ tử vong của con người - một trạng thái đè nặng lên tất cả các vấn đề trần thế - nhưng đó không phải là một bức tranh bi quan. Bởi vì, được giấu ở góc trên bên trái là một cây thánh giá - một biểu tượng rõ ràng rằng niềm tin vào Chúa Giê-xu Christ giúp chúng ta thoát khỏi cái chết và nhận được sự cứu rỗi đời đời.

Lưu ý: Các bức chân dung khác được Holbein hoàn thành trong thời gian này, bao gồm: Robert Cheseman (1533, Mauritshuis, The Hague); William Reskimer (1534, Bộ sưu tập Hoàng gia); Sir Brian Tuke (1535, National Gallery of Art, Washington DC), Charles de Solier, Sieur de Morette (1535, Gemaldegalerie Alte Meister Dresden) và Derich Berck (1536, Metropolitan Museum of Art, New York).

Nguồn: http://www.visual-arts-cork.com/famous-paintings/the-ambassadors-holbein.htm

Biên dịch: Hưng

Biên tập: Ahndoar