Những tác phẩm điêu khắc nổi tiếng nhất mọi thời đại (Phần 2)

7. Antonio Canova, Perseus with the Head of Medusa, 1804–6

Nhà điêu khắc người Ý Antonio Canova (1757–1822) được coi là bậc thầy vĩ đại nhất của thế kỷ 18. Tác phẩm của ông là sự kết tinh hoàn hảo của phong cách Tân Cổ điển, mà bức tượng khắc họa vị anh hùng thần thoại Hy Lạp Perseus là một ví dụ điển hình. Canova thực tế đã tạo ra hai phiên bản của tác phẩm này: một bức được trưng bày tại Vatican ở Rome, trong khi bức còn lại hiện diện tại khu trưng bày điêu khắc châu Âu của Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan.

8. Edgar Degas, The Little Fourteen-Year-Old Dancer, 1881/1922

Mặc dù bậc thầy Ấn tượng Edgar Degas nổi tiếng nhất với vai trò họa sĩ, ông cũng thử sức với điêu khắc và tạo ra một trong những tác phẩm. táo bạo nhất trong sự nghiệp của mình. Degas đã tạo nên Cô vũ công 14 tuổi bằng sáp (sau này được đúc thành các bản sao bằng đồng sau khi ông qua đời vào năm 1917), nhưng chính việc ông khoác lên bức tượng một bộ trang phục múa ba lê thực sự - gồm áo nịt, váy tutu, giày múa và cả bộ tóc giả làm từ tóc thật - đã gây chấn động khi tác phẩm ra mắt tại. Triển lãm Ấn tượng lần thứ sáu năm 1881 tại Paris.

Degas quyết định phủ một lớp sáp lên hầu hết các chi tiết trang trí để đồng nhất với phần còn lại của bức tượng, nhưng ông vẫn giữ nguyên chiếc váy tutu và dải ruy băng buộc tóc phía sau, khiến tác phẩm trở thành một trong những ví dụ đầu tiên của. nghệ thuật sử dụng vật thể có sẵn (found-object art). Đây cũng là tác phẩm điêu khắc duy nhất mà Degas trưng bày khi còn sống. Sau khi ông qua đời, khoảng 156. tác phẩm điêu khắc khác đã được tìm thấy trong xưởng vẽ của ông, bị lãng quên suốt nhiều năm.

9. Auguste Rodin, The Burghers of Calais, 1894–85

Mặc dù hầu hết mọi người đều gắn tên tuổi của nhà điêu khắc vĩ đại người Pháp Auguste Rodin với Người suy tư (The Thinker), nhưng tác phẩm The Burghers of Calais - tái hiện một sự kiện trong cuộc Chiến tranh Trăm năm (1337–1453) giữa Anh và Pháp mới thực sự có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử điêu khắc.

Tác phẩm được đặt hàng cho một công viên ở thành phố Calais, nơi từng chịu cuộc bao vây kéo dài một năm của quân Anh vào năm 1346. Cuộc vây hãm chỉ kết thúc khi sáu vị trưởng lão của thành phố tự nguyện hiến thân để bị hành quyết, đổi lấy sự an toàn cho dân chúng. Thay vì tuân theo quy tắc truyền thống - đặt các nhân vật đơn lẻ hoặc xếp chồng lên nhau theo cấu trúc kim tự tháp trên một bệ cao, Rodin đã quyết định bố trí các nhân vật có kích thước như người thật ngay trên mặt đất, ngang tầm với người xem.

Cách tiếp cận đầy táo bạo này mang đến một bước ngoặt trong nghệ thuật điêu khắc, rời xa sự lý tưởng hóa mang tính anh hùng thường thấy ở các tượng đài ngoài trời. Với Những công dân thành Calais, Rodin đã thực hiện một trong những bước đầu tiên hướng đến nền điêu khắc hiện đại.

10. Pablo Picasso, Guitar, 1912

Năm 1912, Picasso đã tạo ra một mô hình bằng bìa cứng cho một tác phẩm có ảnh hưởng sâu rộng đến nghệ thuật thế kỷ 20. Cũng nằm trong bộ sưu tập của MoMA, tác phẩm này mô tả một cây đàn guitar - một chủ đề mà Picasso thường khai thác trong hội họa và tranh cắt dán. Ở nhiều khía cạnh, Guitar đã chuyển kỹ thuật cắt dán từ không gian hai chiều sang ba chiều. Đồng thời, nó cũng định hình lại chủ nghĩa Lập thể (Cubism) bằng cách lắp ráp các hình phẳng để tạo ra một cấu trúc đa diện có cả chiều sâu lẫn khối lượng.

Điểm đột phá của Picasso là từ bỏ phương pháp điêu khắc truyền thống - tức là khắc hoặc nặn từ một khối vật liệu rắn. Thay vào đó, ông ghép các bộ phận lại với nhau như một cấu trúc xây dựng. Ý tưởng này đã tạo ra tiếng vang lớn, từ chủ nghĩa Kiến tạo Nga (Russian Constructivism) cho đến chủ nghĩa Tối giản (Minimalism) và xa hơn nữa. Hai năm sau khi làm phiên bản Guitar bằng bìa cứng, Picasso tiếp tục sáng tạo một bản khác từ thiếc cắt ghép.

11. Umberto Boccioni, Unique Forms of Continuity in Space, 1913

Từ những khởi đầu đầy táo bạo cho đến giai đoạn cuối cùng mang màu sắc phát xít, chủ nghĩa Vị lai Ý (Italian Futurism) đã khiến thế giới chấn động. Tuy nhiên, không có tác phẩm nào thể hiện sự cuồng nhiệt của phong trào này rõ rệt hơn bức tượng của Umberto Boccioni - một trong những gương mặt tiêu biểu nhất của Futurism.

Boccioni khởi nghiệp với hội họa, nhưng sau chuyến đi Paris năm 1913, nơi ông tham quan xưởng sáng tác của nhiều nhà điêu khắc tiên phong như Constantin Brancusi, Raymond Duchamp-Villon và Alexander Archipenko, ông quyết định thử sức với nghệ thuật ba chiều. Kết hợp những ảnh hưởng từ họ, Boccioni đã tạo nên kiệt tác này - một hình tượng đang sải bước, được ông mô tả là nằm trong “sự tiếp nối tổng hợp” (synthetic continuity) của chuyển động.

Tác phẩm ban đầu được tạo bằng thạch cao và chỉ được đúc thành phiên bản đồng quen thuộc vào năm 1931, lâu sau khi Boccioni qua đời vào năm 1916 khi phục vụ trong một trung đoàn pháo binh Ý trong Thế chiến thứ nhất.

Đọc tiếp: Phần 1

Đọc tiếp: Phần 3

Đọc tiếp: Phần 4

Đọc tiếp: Phần 5

Nguồn tham khảo: The top famous sculptures of all time

Biên dịch: Hoàng Linh