Một chân dung tự họa ẩn trong tranh sơn dầu của Vermeer tại Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan

Công nghệ X-quang đã tiết lộ hình ảnh một người đàn ông giấu mặt đang cầm cọ vẽ trong bối cảnh của bức tranh sơn dầu 'A Maid Asleep' (Cô hầu gái ngủ).

Hình ảnh của một người đàn ông ẩn tàng trong bức tranh sơn dầu của Vermeer tại Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan của New York vốn dĩ không hề xa lạ. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới nhất đã tiết lộ rằng nhân vật giấu mặt dường như là một nghệ sĩ đang cầm cọ trước giá vẽ. Bức tranh dường như đang cất giấu một bức chân dung tự họa của Vermeer.

Phát hiện này được đưa ra khi “A Maid Asleep” (Cô hầu gái ngủ) gần đây đã được nhà bảo tồn Dorothy Mahon và các đồng nghiệp ở Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan (gọi tắt là Met) tiến hành nghiên cứu chi tiết không xâm lấn. Công nghệ mới nhất, bao gồm huỳnh quang tia X, giúp chúng ta có thể thấy rõ nhiều chi tiết hơn trước đây.

Quan sát cho thấy hình ảnh rõ nét hơn của người đàn ông trong tranh sơn dầu của cố họa sĩ: một nghệ sĩ đang làm việc, với bàn tay vươn ra trong tư thế đang cầm cọ vẽ. Khi Vermeer vẽ, có vẻ như ông đã khéo léo biến chiếc giá vẽ thành một khung cửa sổ. Những phát hiện hấp dẫn này đã được báo cáo cho một hội nghị chuyên đề của Vermeer tại Rijksmuseum của Amsterdam.

Bên cạnh đó, tờ báo The Art Newspaper đã tìm thấy chân dung thu nhỏ khác của một nghệ sĩ bên giá vẽ trong một bức tranh sơn dầu của Nicolaes Maes, một người cùng thời với Vermeer. Chi tiết được phản chiếu trong một tấm gương treo trên tường ở phía sau một cảnh nội thất, ngay phía trên hình người mẹ. Bức tranh của Maes, “The Naughty Drummer” (Người đánh trống nghịch ngợm), nằm trong Bộ sưu tập Thyssen, Madrid ra đời vào khoảng năm 1655, trong khi “A Maid Asleep” (Cô hầu gái ngủ) được vẽ trong hai năm 1656-57.

Maes sống ở Dordrecht, cách thị trấn Delft của Vermeer chỉ 30km. Mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy hai nghệ sĩ đã gặp nhau, nhưng cũng không có bằng chứng nào phủ nhận điều đó. Và rất có thể Vermeer đã xem qua một số bức tranh sơn dầu của Maes. Nếu quả thực Vermeer đang “noi gương” của Maes, thì người đàn ông khuất bóng được phản chiếu trong gương, vốn thường được cho là vị hôn phu hoặc chủ nhân của ngôi nhà, thực ra là một họa sĩ đang làm việc. Gương cũng là một chi tiết đã trở đi trở lại trong nhiều bức tranh của Vermeer. Mặc dù chưa thể khẳng định ý nghĩa hay tầm quan trọng của thứ đồ nội thất này trong sự nghiệp của cố họa sĩ, nhưng sự xuất hiện của gương trong một danh sách kiểm kê di vật của Vermeer cũng là một điều đáng chú ý.

Việc xác định người đàn ông khuất mặt trong “A Maid Asleep” (Cô hầu gái ngủ) là một chân dung tự họa của nghệ sĩ, hay là một hiện diện thân quyến có thể cho chúng ta biết nhiều hơn về ý nghĩa của bức tranh. Người phụ nữ đang ngủ có thể không phải là người giúp việc mà là một người mẫu đã thiếp đi trong lúc tạo dáng. Nếu vậy, bức tranh có thể cần phải được đổi tên.

Nhằm đem đến những góc nhìn mới và chân xác hơn về vị danh họa này, Mahon đang tiếp tục nghiên cứu về Vermeer với các cộng tác viên của cô, Silvia Centeno và Federico Carò.

Biên dịch: Minh tâm

Biên tập: Thu Huyền

Nguồn: https://www.theartnewspaper.com/2023/05/04/the-mets-vermeer-may-contain-a-hidden-self-portrait-of-the-artist-at-work