Lịch sử nghệ thuật hiện đại qua 9 tác phẩm nghệ thuật trong bộ sưu tập gốm sứ của Christie’s (P2)

5. Dame Lucie Rie, Bát gốm men trắng

Nghệ nhân Dame Lucie Rie là một người Áo di cư đến London vào năm 1938. Trước đó, bà đã học đồ gốm tại Kunstgewerbeschule ở Vienna và khá có tiếng với các tác phẩm của Cuộc ly khai Vienna. Trong chiến tranh, nghệ nhân đã làm nút và đồ ăn cho các cửa hàng bách hóa như Heal's và Liberty để kiếm thêm thu nhập. Bà cũng giảng dạy tại Cao đẳng Nghệ thuật Camberwell từ năm 1960 đến năm 1972. Đến năm 1991, bà đã được công nhận và vinh danh là Nữ Hiệp sĩ Vương quốc Anh.

Điều khiến Lucie Rie và các tác phẩm nghệ thuật gốm sứ của bà trở nên nổi bật tính tính đa dạng vô tận trong phạm vi có giới hạn về hình thức và kỹ thuật trang trí đồ gốm. Bà thử nghiệm với nhiều loại men, nhưng chỉ nung sản phẩm một lần và sử dụng các họa tiết trang trí tối giản. Thay vì nhúng đồ gốm vào men, bà sử dụng cọ, khắc bằng ghim hoặc kim để tạo nên một sản phẩm chất lượng hơn.

Bát gốm men trắng của nghệ nhân gốm Dame Lucie Rie (1902-1995) được sáng tác năm 1958

6. Fausto Melotti, “I gessetti”

Tác phẩm gốm nung “I gessetti” của Fausto Melotti (1901-1986) sáng tác vào năm 1959

Sau Thế chiến thứ hai, nhà điêu khắc người Ý Fausto Melotti đã chuyển sang làm đồ gốm như một hình thức cứu rỗi ông khỏi những tác động của chiến tranh. Loạt nhân vật bằng đất nung ông sáng tác trong thời gian này được dùng làm bối cảnh cho các thử nghiệm về tượng hình của nghệ sĩ. 

Được thực hiện vào năm 1959, “I gessetti” là một ví dụ điển hình về các sáng tác giàu tính tượng hình. Chúng được chia thành hai tầng gợi lên các tác phẩm của Piet Mondrian. Trên mỗi tầng, một nhân vật được mô phỏng ngồi nghiêng một cách uyển chuyển, gập đầu gối, chìm đắm trong suy nghĩ. Ở tầng dưới, Melotti đã đặt một chiếc bàn nhỏ và phủ lên đó những viên phấn nhiều màu tạo điểm nhấn.

7. Hans Coper, Bình đồng hồ cát (Hourglass Vessel)

Bình đồng hồ cát của Hans Coper (1920-1981) được sáng tác vào khoảng năm 1970 với chất liệu đá, sứ trắng

Hans Coper chạy trốn khỏi Đức Quốc xã vào năm 1939 và trải qua nhiều biến cố cho đến khi làm việc với Lucie Rie từ năm 1946. Ông cùng một số nghệ nhân sản xuất khuy áo, cốc, đĩa và bát đựng salad. Coper còn đảm nhiệm nhiệm vụ giảng dạy tại Trường Nghệ thuật Camberwell và Đại học Nghệ thuật Hoàng gia.

Là một họa sĩ, Coper tự nhận mình là người tạo ra các hình thức mới. Những chiếc bình của ông vừa có tính ứng dụng vừa có tính nghệ thuật cao. Ông cũng thừa nhận rằng mình bị ảnh hưởng từ Alberto Giacometti và Constantin Brancus với niềm đam mê hình thức, bề mặt, đường viền và không gian.

Để cho ra đời một tác phẩm nghệ thuật gốm ưng ý, Coper xếp các lớp và sau đó chà nhám, tạo nét và nhuộm các màu trung tính như kem, mangan và đen cháy. Giống như Rie, ông chọn tráng men thô cho các sản phẩm thay vì nung chúng hai lần. Chính vì vậy, rất khó phân biệt được lớp men ông sử dụng với cấu trúc nguyên bản của tác phẩm. 

8. Thomas Schütte, Bức phác thảo bằng gốm (Ceramics Sketch)

Tác phẩm gốm tráng men “Bức phác thảo bằng gốm” sáng tác vào khoảng 1997-99 của Thomas Schütte (sinh năm 1954)

Bằng sự kết hợp khéo léo về hình thức, kết cấu và độ hoàn thiện, Thomas Schütte sử dụng gốm sứ như một cách để lảng tránh các kỳ vọng. Tạo ra những sản phẩm có kích thước nhỏ là cách thức quan trọng cho phép cho phép Schütte sáng tạo hơn và đặt nhiều cảm xúc vào hơn. Một phần không thể thiếu trong các tác phẩm đồ gốm của nhà điêu khắc là giá đỡ. Trong “Bức phác thảo bằng gốm” ở trên, một nhân vật giống như geisha nhỏ đang quỳ trên một giá đỡ, mặt trên được tráng men và vương vãi màu sơn. Trong tác phẩm đặc biệt này, chân đế gợi nhớ đến sàn trải chiếu tatami được tôn cao lên trong ngôi nhà truyền thống của Nhật Bản.

9. Takuro Kuwata, Quả trứng Kairagi Shino 

Quả trứng Kairagi Shino bằng sứ

Sinh ra ở Hiroshima vào năm 1981, Takuro Kuwata bị mê hoặc bởi khái niệm về vẻ đẹp sinh ra từ sự hủy diệt. Bên cạnh đó, triết lý thẩm mỹ wabi-sabi của Nhật Bản, vốn tập trung vào vẻ đẹp của sự không hoàn thiện và không hoàn hảo cũng được Kuwata tìm đến. Nghệ sĩ sử dụng kỹ thuật kairagi truyền thống của Nhật Bản để tạo ra những điểm không hoàn hảo trên lớp men khi chúng co lại và nứt ra. Trong Quả trứng Kairagi Shino (Red Black-Slipped Gold Kairagi Shino Egg) bằng sứ, Kuwata đã thực hiện kỹ thuật này đến mức cực đoan khiến phần vỏ bên ngoài của dường như bị trượt ra khỏi lớp màu bên dưới.

Xem thêm phần 1 tại đây

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền

Nguồn: ‘A little bit of mud and a little bit of genius’: A history of modern ceramics in nine pieces | Christies.com