Khám phá Peñico – “Thành phố mất tích” 3.500 năm tuổi ở Peru

Các nhà khảo cổ Peru vừa công bố phát hiện đáng kinh ngạc: thành phố cổ Peñico nằm ở tỉnh Barranca, được xây dựng giữa năm 1800–1500 TCN và hiện đã trải gần 3.500 năm lịch sử. Đây là khám phá lớn nhất tại dãy Andes trong nhiều thập kỷ.

Vị trí chiến lược & vai trò giao thương quan trọng

Peñico tọa lạc trên cao nguyên ở độ cao khoảng 600 m (1.970 ft) so với mực nước biển, mang dấu ấn của thành phố thương mại nối liền bờ biển Thái Bình Dương, vùng cao Andes và lưu vực Amazon. Điều này giúp củng cố giả thuyết về vai trò điều phối mạng lưới trao đổi giữa các nền văn hóa cổ đại.

Cấu trúc độc đáo & dấu tích kiến trúc

Các di tích cho thấy Peñico có 18 công trình—kết hợp giữa khu dân cư và đền nghi lễ. Trung tâm là quảng trường tròn có các bức tường chạm họa tiết, bao gồm cả hình “pututu” (ốc sên), ống kèn nghi lễ và âm thanh truyền đi xa. 

Tương quan với nền văn minh Caral – Supe

Peñico nằm gần Thung lũng Supe, nơi phát triển nền văn minh Caral – Supe hơn 5.000 năm tuổi. Các học giả cho rằng Peñico hình thành sau khi Caral suy tàn do biến đổi khí hậu, thay thế vị trí trung tâm giao thương thời kỳ trung kỳ văn minh này. 

Tình trạng khai quật: hiện vật giàu giá trị khảo cổ

Trong quá trình khai quật kéo dài khoảng 8 năm, các nhà khảo cổ thu được nhiều tượng đất nung, đồ nghi lễ, tượng người và thú, vòng cổ làm từ vỏ sò và hạt cườm. Điều này hé lộ một nền văn hóa phức hợp, giàu truyền thống tín ngưỡng và kỹ thuật chế tác tay tinh vi.

Peñico chính thức mở cửa du lịch

Theo bản tin Đức, vào ngày 12/7/2025, Peñico đã mở cửa đón du khách với cơ sở hạ tầng phù hợp. Một trung tâm thông tin – giải thích về di tích cũng được khai trương, đồng thời tổ chức lễ hội truyền thống "Raymi" nhằm tái hiện nghi lễ ánh sáng của nền văn minh cổ. 

Ý nghĩa khảo cổ – văn hóa sâu rộng

Peñico là mắt xích quan trọng để hiểu thêm quá trình phát triển và thay đổi liên tục của văn minh sớm ở Mỹ. Phát hiện này lấp đầy khoảng trống lịch sử giữa Caral và văn minh Chavín rằng một nền văn minh kế cận đã duy trì trao đổi văn hóa – thương mại. 

Phát hiện Peñico không chỉ là khám phá khảo cổ vĩ đại mà còn mở ra cơ hội trải nghiệm lịch sử văn minh cổ đại cho công chúng toàn cầu. Đây là bằng chứng rõ ràng về sự kết nối giữa các nền văn hóa thời kỳ đầu châu Mỹ, từ đó làm giàu thêm giá trị khảo cổ – lịch sử của Peru.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Artnews