Hướng dẫn vẽ sơn dầu cho người mới bắt đầu (Phần 2)

Định Cỡ Và Sơn Lót

Các tấm vải bạt đã được căng sẵn luôn cần phải được định cỡ đầy đủ trước khi vẽ. Định cỡ là phương pháp phủ một lớp keo da thỏ, keo polyme acrylic hoặc dung dịch PVA lên vải bạt để bịt kín các sợi vải, bảo vệ chúng khỏi axit có trong dầu của sơn, ngăn ngừa việc vải bị mục nát khi sơn khô chậm.

Hầu hết các tấm vải bạt căng sẵn bán trên thị trường đều đã được sơn lót trước, giúp bạn có một lớp hoàn thiện màu trắng sáng và sẵn sàng để bắt đầu vẽ. Lớp sơn lót này không chỉ bảo vệ các sợi vải mà còn cung cấp một bề mặt mịn hơn, làm căng vải và giúp sơn bám dính tốt hơn. Tuy nhiên, bạn không nhất thiết phải làm việc trên một tấm vải đã được sơn lót sẵn. Một số người thích làm việc trên vải chưa sơn lót, để lộ ra nền vải tự nhiên. Nếu bạn muốn vẽ trên vải chưa sơn lót, bạn có thể chọn những tấm vải bạt lanh đã được căng sẵn và dán keo nhưng chưa được sơn lót, loại vải này thường được gọi là "vải bạt đã được dán keo."

Sơn Lót: Một Khái Niệm Cần Hiểu Rõ

Sơn lót là một khái niệm khá phức tạp. Hầu hết các tấm vải bạt đã được chuẩn bị sẽ ghi rằng chúng được "lót ba lớp bằng gesso," thực chất có nghĩa là chúng đã được lót bằng một lớp sơn lót gốc acrylic, phù hợp để sơn dầu hoặc acrylic. Loại sơn lót này thường được gọi là "Acrylic Gesso," nhưng nó không liên quan gì đến gesso truyền thống, là hỗn hợp keo và thạch cao. Đôi khi, lớp sơn lót này chỉ được mô tả là sơn lót "phổ thông." Một số họa sĩ chuyên nghiệp cho rằng tốt hơn là làm việc trên một tấm vải đã được lót bằng sơn lót gốc dầu thay vì sơn acrylic và họ thích sử dụng vải bạt lanh "lót dầu," mặc dù nó có giá thành khá hợp lý. Tuy nhiên, nhiều họa sĩ vẫn hoàn toàn hài lòng với các tấm vải đã được lót bằng sơn acrylic, mặc dù một số có thể phủ thêm một lớp sơn lót khác nếu họ cảm thấy lớp sơn lót quá mỏng hoặc vải thiếu độ căng và quá thấm.

Làm Loãng Sơn Dầu

Giờ chúng ta sẽ nói về cách bạn thực sự áp dụng sơn dầu. Tất nhiên, bạn có thể sơn trực tiếp từ tuýp, nhưng như vậy sơn sẽ rất đặc và khô nhanh. Nếu bạn muốn sơn dày theo phong cách "impasto," có rất nhiều chất trung gian bạn có thể trộn cùng sơn, và chúng tôi sẽ đề cập sâu hơn về cách sơn impasto ở phần sau. Nếu bạn không định sử dụng sơn dày, bạn sẽ cần làm loãng sơn để tạo độ chảy phù hợp. Một số dung môi thường được thêm vào để làm loãng sơn dầu, ngoài ra cũng có nhiều loại dầu khác nhau giúp kéo dài thời gian và làm sơn chảy hơn. Bạn sẽ cần phải tìm hiểu cách cân bằng hai yếu tố này.

Pha Loãng Sơn Bằng Dung Môi

Sơn dầu truyền thống không hòa tan trong nước, vì vậy bạn không thể sử dụng nước để pha loãng. Sơn dầu trong tuýp là sự kết hợp giữa chất tạo màu và chất kết dính từ dầu hạt lanh hoặc dầu cây rum. Nếu bạn muốn làm loãng sơn để sơn dễ chảy hơn, bạn có thể thêm dầu vào, nhưng điều này sẽ làm sơn trở nên nhờn và bóng, điều mà bạn có thể không mong muốn. Hơn nữa, do sơn dầu khô chậm, nên việc sử dụng quá nhiều dầu trong bất kỳ lớp sơn nào cũng có thể khiến bức tranh bị nứt, đây là điều mà chúng ta sẽ thảo luận kỹ hơn sau.

Để pha loãng sơn trong một hoặc hai lớp đầu tiên, cách tốt nhất là sử dụng dung môi như "Dầu trắng của họa sĩ," đôi khi còn được gọi là "dầu khoáng." Tuyệt đối không sử dụng dầu trắng thông thường từ cửa hàng tự làm vì loại này có thể chứa tạp chất, làm hỏng lớp sơn của bạn. Truyền thống, dầu thông là dung môi pha loãng sơn dầu phổ biến, nhưng loại dầu này khá độc, vì vậy hầu hết mọi người đều tránh dùng. Nếu bạn lo ngại về độc tính, có thể sử dụng các sản phẩm ít mùi như "Sansador" của Winsor & Newton hoặc "Gamsol" của Gamblin. Những dung môi này có gốc dầu mỏ nhưng đã loại bỏ các hợp chất thơm và bay hơi chậm hơn nhiều, giúp giảm độc hại. Ngoài ra, còn có một số dung môi mới được chiết xuất từ trái cây họ cam quýt, được cho là không độc hại.

Ngoài ra, nhiều người sẽ sử dụng dung môi để rửa tay, cọ vẽ và bảng màu. Tuy nhiên, cũng có những cách nhẹ nhàng hơn để làm sạch dụng cụ, chẳng hạn như sử dụng xà phòng gốc dầu thực vật, như "Xà phòng The Master’s" hoặc "Chất tẩy rửa cọ The Master’s" của General Pencil, hoặc "Viên xà phòng Marseille" của Jacksons. Da Vinci và Escoda cũng sản xuất xà phòng dầu dành cho họa sĩ. Các sản phẩm vệ sinh cọ như "Turpenoid" của Weber, được làm từ dầu thông không mùi, được cho là không độc hại và rất hiệu quả.

Pha Loãng Sơn Dầu Bằng Dầu

Khi vẽ sơn dầu, bạn có thể lựa chọn pha loãng sơn bằng cách thêm dầu để tạo ra các lớp phủ mỏng, tăng độ bóng của sơn, hoặc điều chỉnh tốc độ khô của sơn. Một số người cũng dùng dầu để làm chậm thời gian khô, giúp kéo dài thời gian thao tác khi vẽ.

Dầu hạt lanh là lựa chọn cổ điển để pha loãng sơn dầu, nhưng nó có thể hơi ngả vàng theo thời gian, vì vậy dầu cây rum, óc chó hoặc cây anh túc thường là lựa chọn tốt hơn khi bạn vẽ với màu trắng hoặc màu sáng. Dầu hạt lanh có thể làm chậm tốc độ khô của sơn, nhưng các loại dầu "khô nhanh" như dầu hạt lanh hoặc dầu cây anh túc đã được cải tiến có thể tăng tốc quá trình này. "Dầu đứng" (dầu hạt lanh đặc) rất lý tưởng để tạo lớp phủ mịn và đồng đều.

Một sản phẩm phổ biến từ Winsor & Newton là "Liquin," một dung dịch gốc alkyd, được thiết kế để pha loãng sơn dầu và tăng tốc độ khô cũng như điều chỉnh độ nhớt của sơn. Liquin không phải là dầu, mà là nhựa alkyd biến tính, giúp sơn khô nhanh và bán mờ. Tuy nhiên, nó không phải là dầu thực sự, mà là một chất trung gian tương tự như dầu, nên Liquin thường được sử dụng cho các lớp trên của bức tranh, thay vì các lớp dưới, nơi cần sử dụng tiết kiệm hơn.

Xem tiếp phần 3

Xem tiếp phần 4

Xem tiếp phần 1

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Anna Bregmen