Văn hóa Kinh Bắc trong tranh Đỗ Bảng

Trong dòng chảy âm thầm của hội họa Bắc Ninh, có những nghệ sĩ âm thầm ghi dấu bằng đam mê và chất liệu riêng biệt. Họa sĩ Đỗ Bảng là một trong số đó, một gương mặt chưa quen thuộc với số đông, nhưng trong các tác phẩm tranh lại mang một tinh thần Kinh Bắc rõ nét: từ âm nhạc, trang phục, đến màu sắc đời sống.

Không theo đuổi danh tiếng hay con đường thị trường, Đỗ Bảng chọn cách thể hiện quê hương bằng ngôn ngữ riêng, lối vẽ phóng khoáng, đầy cảm xúc và thiên về bản năng hơn là kỹ thuật hàn lâm.

Vẻ đẹp văn hóa Bắc Ninh từ góc nhìn cá nhân

Độc ẩm, Đỗ Bảng, 80x60 cm, Sơn dầu.

Tranh Đỗ Bảng mang hình ảnh Bắc Ninh qua những khung cảnh dân gian: liền anh liền chị trong dáng giao duyên, người già hát xẩm, trẻ con nghe truyện cổ tích. Mỗi hình tượng đều mộc mạc, không trau chuốt theo kiểu “trình diễn” mà đậm tính gợi nhớ — như thể họa sĩ đang khơi dậy lại những ký ức xưa cũ của chính mình và của vùng đất đã sinh ra ông.

Lối vẽ của ông gắn liền với bút pháp biểu hiện, sử dụng các gam màu mạnh và giàu biểu cảm: xanh lá, đỏ thẫm, vàng đất. Đây không chỉ là lựa chọn thị giác, mà còn gắn với tinh thần dân gian – nơi nghệ thuật không nhằm mục đích trưng bày, mà để sống cùng cộng đồng.

Bắc Ninh: văn hóa là hơi thở hàng ngày

Xuống chợ, Đỗ Bảng, 70x50 cm, Sơn dầu trên giấy.

Văn hóa Kinh Bắc trong tranh Đỗ Bảng không được thể hiện một cách cầu kỳ, mà lặng lẽ len lỏi qua từng chi tiết: nếp nhà mái ngói, giếng làng, áo tứ thân, dáng liền chị đợi bạn hát. Những điều tưởng như nhỏ ấy chính là điều làm nên hồn cốt của vùng đất Bắc Ninh – nơi từng là trung tâm của triều Lý, của văn hóa lễ hội, của những làn điệu dân ca quan họ đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (UNESCO, 2009).

Dù không hoạt động trong giới nghệ thuật chuyên nghiệp, những tác phẩm của Đỗ Bảng vẫn có giá trị như một tư liệu văn hóa cá nhân, góp phần bổ sung tiếng nói vào kho tàng nghệ thuật Kinh Bắc.

Bắc Bling: biểu tượng mới cho một tinh thần cũ

MV ca nhạc của ca sĩ Hòa Minzy, với sự tham gia của nghệ sĩ Xuân Hinh, Tuấn Cry.

Gần đây, cụm từ “Bắc Bling” – tên một bài hát của ca sĩ Hòa Minzy – đã trở thành một cách gọi mới mẻ cho Bắc Ninh: một vùng đất mang bản sắc truyền thống nhưng cũng sẵn sàng hội nhập với thẩm mỹ đương đại. Trong một chừng mực nào đó, “Bắc Bling” và tranh của Đỗ Bảng có thể được xem là hai hướng tiếp cận song song: một bên hiện đại, rực rỡ, một bên lặng lẽ, cảm xúc – cùng hướng về một điểm chung là tình yêu và niềm tự hào với quê hương.

Tranh Đỗ Bảng chưa xuất hiện trong các triển lãm tranh nghệ thuật lớn, nhưng vẫn mang trong đó một âm sắc riêng biệt. Các tác phẩm của ông như góp phần giữ gìn một Bắc Ninh gần gũi, giàu bản sắc – bằng chính màu sắc và nhịp điệu của tâm hồn mình.

Quỳnh Hoa