Triển lãm mới tại London tôn vinh di sản kiến trúc sư Richard Rogers – người định hình kiến trúc hiện đại

Richard Rogers là một trong những tên tuổi hiếm hoi được công nhận rộng rãi trong “ngôi đền danh vọng” của ngành kiến trúc. Kiến trúc sư người Anh gốc Ý nổi bật với phong cách công nghệ cao, đã để lại dấu ấn sâu đậm qua những công trình mang tính biểu tượng trên toàn thế giới: Trung tâm Pompidou tại Paris, Tòa nhà Lloyd’s ở London hay Mái vòm Thiên niên kỷ (Millennium Dome). Là người sáng lập văn phòng kiến trúc Rogers Stirk Harbour + Partners (nay gọi là RSHP, tiền thân là Richard Rogers Partnership), ông theo đuổi triết lý kiến trúc hiện đại với cấu trúc lộ thiên – nơi những đường ống, khung thép hay hệ thống kỹ thuật không bị giấu đi mà trở thành một phần ngôn ngữ thị giác.

Từ ngày 18 tháng 6 đến 21 tháng 9 năm 2025, Bảo tàng Sir John Soane sẽ tổ chức triển lãm hồi cố lớn mang tên Richard Rogers: Talking Buildings, nhằm tưởng nhớ và tôn vinh sự nghiệp của ông. Được giám tuyển bởi người con trai – nhà thiết kế Ab Rogers, triển lãm lựa chọn tám công trình tiêu biểu trong sự nghiệp kéo dài hơn nửa thế kỷ của ông, từ năm 1967 đến 2020. Mỗi dự án được trình bày và phân tích bằng bản vẽ khổ lớn, mô hình, phim ngắn, giúp công chúng hiểu rõ hơn phương pháp sáng tác và tầm nhìn độc đáo của Rogers.

Hành trình bắt đầu với Zip-Up House – một ý tưởng chưa từng được xây dựng, từng tham gia cuộc thi đổi mới trong kiến trúc nhà ở. Ngôi nhà mô-đun, tiền chế này là nỗ lực phá bỏ những giới hạn cứng nhắc của phương pháp xây dựng truyền thống. Những ý tưởng này sau đó được hiện thực hóa trong Rogers House – ngôi nhà nhẹ, hiện đại mà ông xây cho cha mẹ mình tại Wimbledon, London vào năm 1967, và đã được xếp hạng di sản Grade II* vào năm 2013.

Một phần không thể thiếu trong triển lãm là Trung tâm Pompidou – kiệt tác kiến trúc mà Richard Rogers hợp tác thiết kế cùng kiến trúc sư Renzo Piano. Khánh thành năm 1977, công trình đã làm thay đổi quan niệm về bảo tàng: thay vì che giấu, hệ thống kỹ thuật được phô bày và mã hóa màu sắc – vàng cho điện, xanh lá cho nước, xanh dương cho điều hòa. Đây là một trong những công trình mang tính biểu tượng nhất của thế kỷ 20.

Phần kết của triển lãm giới thiệu một trong những dự án cuối cùng của ông: The Drawing Gallery tại Château La Coste (Pháp). Công trình tối giản này nằm giữa công viên điêu khắc ở Provence, mang hình khối chữ nhật, khép kín, chỉ mở ra hai đầu bằng vách kính kéo dài từ sàn tới trần, hướng tầm mắt người xem ra thiên nhiên xung quanh.

Song song với triển lãm chính, không gian Foyle của Bảo tàng Sir John Soane còn tổ chức RSHP: Dialogue and Design – trưng bày các công trình thuộc văn phòng RSHP, mở rộng cái nhìn về thực hành kiến trúc mà Rogers đã sáng lập và nuôi dưỡng.

Thông qua những dự án tiêu biểu, Talking Buildings khắc họa chân dung một kiến trúc sư không ngừng đấu tranh cho tính dân chủ trong không gian sống. Các thước phim tài liệu do Marina Willer thực hiện, được đặt riêng cho triển lãm, ghi lại suy ngẫm của Richard Rogers về kiến trúc – như một hành trình đan xen giữa lý tưởng đạo đức, môi trường và cam kết xã hội. “Chúng tôi muốn mang đến một trải nghiệm không chỉ nói về kiến trúc, mà còn phản ánh chiều sâu tư tưởng và tinh thần khai phóng của ông,” Ab Rogers chia sẻ. “Cha tôi là người chưa bao giờ ngừng đấu tranh cho những điều ông tin – từ môi trường, công bằng xã hội cho đến chính trị.”

Nguồn: Wallpaper*

Biên dịch: Hoàng Linh