Ruth Asawa - nghệ thuật khởi sinh từ cộng đồng (Phần 1)

Ruth Asawa thường được nhớ đến với những tác phẩm điêu khắc dây thép mang dáng hình sinh học, nhưng sự nghiệp sáu thập kỷ của bà tại San Francisco còn gắn liền với một thực hành nghệ thuật công cộng giàu sức sống. Hơn mười hai công trình – từ đài phun nước, bích họa cho đến tượng tưởng niệm – đều thấm đẫm tinh thần gắn kết cộng đồng và khát vọng nghệ thuật dành cho mọi người.

Tại triển lãm Ruth Asawa: Retrospective ở Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại San Francisco (SFMOMA), khán giả được chiêm ngưỡng hơn 300 tác phẩm, một hành trình sáng tạo đa dạng cả về chất liệu lẫn hình thức. Bên cạnh điêu khắc dây thép, triển lãm còn hé mở khía cạnh ít được biết đến: các dự án công cộng mà Asawa kiên trì thực hiện cùng cộng đồng, với bàn tay chung của hàng trăm người dân, trẻ em và nghệ sĩ đồng hành.

Đài phun nước San Francisco năm 1973 là minh chứng rõ nhất: khởi đầu từ bột nhào đơn giản – thứ bà thường nặn cùng con cái – Asawa đã mời 250 cư dân, từ ba đến tám mươi tám tuổi, tham gia sáng tạo. Tác phẩm sau đó được đúc đồng, trở thành biểu tượng cho sự gắn bó giữa nghệ thuật và đời sống thường nhật.

Ngay cả khi gây tranh cãi, như tác phẩm Andrea Fountain ở quảng trường Ghirardelli với hình tượng nàng tiên cá đang cho con bú, Asawa vẫn khẳng định: “Đây chính là điều tôi muốn làm.” Đối với bà, nghệ thuật công cộng không chỉ là kết quả của cá nhân, mà là ký ức tập thể, gắn bó với ký ức tuổi thơ, những khoảnh khắc đời thường, và cả sự phản biện xã hội.

Xem thêm: Phần 2

Nguồn: Wallpaper*

Biên dịch: Hoàng Linh