Mark Rothko

Mark Rothko

Họa sĩ người Mỹ

Sinh: 25 tháng 9, 1903 Daugavpils, Nga
Mất: 25 tháng 2, 1970 (66 tuổi) thành phố New York, New York
Trường phái / phong cách: Trừu tượng Biểu hiện, Nghệ thuật Sinh học, phong cách colour-field painting

Mark Rothko, tên thật Marcus Rothkovitch, (sinh ngày 25 tháng 9 năm 1903, Dvinsk, Nga - mất ngày 25 tháng 2 năm 1970, Thành phố New York, N.Y., Hoa Kỳ), họa sĩ người Mỹ đưa những chiêm nghiệm nội tâm vào·trường phái Biểu hiện Trừu tượng giai đoạn hậu Thế chiến II; việc ông sử dụng màu sắc làm phương tiện biểu đạt duy nhất đã dẫn đến sự phát triển của phong cách Hội họa trường màu - Colour Field Painting.

Năm 1913, gia đình Rothko di cư từ Nga đến Hoa Kỳ, nơi họ định cư ở Portland, Ore. Thời trẻ, ông bận tâm đến các vấn đề chính trị và xã hội. Ông vào Đại học Yale năm 1921, dự định trở thành một nhà lãnh đạo lao động, nhưng đã bỏ học sau hai năm và lang thang ở Hoa Kỳ. Năm 1925, ông định cư ở Thành phố New York và bắt đầu vẽ tranh. Mặc dù ông ấy đã học một thời gian ngắn dưới sự chỉ đạo của họa sĩ Max Weber, nhưng về cơ bản ông đã tự học.

Rothko khởi đầu với phong cách hiện thực mà ông đạt đến đỉnh cao trong loạt tác phẩm Tàu điện ngầm vào cuối những năm 1930, thể hiện sự cô đơn của những con người trong môi trường đô thị buồn tẻ. Phong cách này dần nhường chỗ cho những hình dạng sinh học bán Trừu tượng của Cảnh lễ rửa tội (1945). Tuy nhiên, đến năm 1948, ông đã đạt đến hình thức chủ nghĩa Biểu hiện Trừu tượng mang tính cá nhân cao. Không giống như nhiều người theo trường phái Biểu hiện Trừu tượng khác, Rothko không bao giờ dựa vào những kỹ thuật kịch tính như nét vẽ dữ dội hay những vệt sơn nhỏ giọt và bắn tung tóe. Thay vào đó, những bức tranh hầu như không cử chỉ của ông đã đạt được hiệu quả của chúng bằng cách đặt các mảng màu nóng gần nhau, dường như trôi nổi song song với mặt phẳng bức tranh trong một không gian khí quyển vô định.

Rothko đã dành phần đời còn lại của mình để tinh chỉnh phong cách cơ bản này thông qua việc đơn giản hóa liên tục. Ông giới hạn các thiết kế của mình thành hai hoặc ba hình chữ nhật có các điểm giao màu mềm mại, gần như lấp đầy các mảng dọc có kích thước bằng bức tường như các biểu tượng trừu tượng hoành tráng. Mặc dù có kích thước lớn, các bức tranh của ông lại mang cảm giác thân mật ấn tượng từ việc chơi các sắc thái trong màu sắc địa phương.

Từ năm 1958 đến năm 1966, Rothko đã làm việc liên tục trên một loạt 14 các miếng toan khổ rất lớn (bức lớn nhất khoảng 11 × 15 feet [3 × 5 mét]), được đặt trong một nhà nguyện không thuộc giáo phái chính thống nào ở Houston, Texas, được gọi là Nhà nguyện Rothko sau khi ông qua đời. Những bức tranh này là những bức tranh đơn sắc tối gồm các màu nâu, màu hạt dẻ, đỏ và đen. Cường độ những sắc âm của màu tiết lộ sự huyền bí sâu xa trong những năm tháng sau này của Rothko. Bị ảnh hưởng bởi sức khỏe yếu và niềm tin rằng ông đã bị lãng quên bởi những nghệ sĩ đã học được hầu hết qua các bức tranh của ông, Rothko đã tự sát.

Sau khi ông qua đời, việc xét xử di chúc của Rothko tạo ra một trong những phiên tòa phức tạp và ngoạn mục nhất trong lịch sử nghệ thuật hiện đại, kéo dài 11 năm (1972–82). Trong sự bất mãn, Rothko đã tích trữ các tác phẩm của mình, con số lên tới 798 bức tranh, cũng như nhiều bản phác thảo và bản vẽ.

Con gái của ông, Kate Rothko, đã buộc tội những người thi hành di chúc (Bernard J. Reis, Theodoros Stamos, và Morton Levine) và Frank Lloyd, chủ sở hữu Phòng trưng bày Marlborough ở Thành phố New York, về âm mưu và xung đột lợi ích trong việc bán các tác phẩm — để đạt mục đích làm giàu cho bản thân. Tòa án đã quyết định không đứng về phía những người thi hành di chúc và Lloyd, và xử phạt nặng họ. Lloyd bị xét xử riêng và bị kết án tội giả mạo bằng chứng. Năm 1979, một hội đồng mới của Quỹ Mark Rothko được thành lập và tất cả các tác phẩm trong di chúc được chia cho hai người con của nghệ sĩ và Quỹ. Năm 1984, phần tác phẩm của Quỹ đã được phân phối cho 19 bảo tàng ở Hoa Kỳ, Anh, Hà Lan, Đan Mạch và Israel; bức tốt nhất và chiếm tỷ lệ lớn nhất thuộc về Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia ở Washington, D.C.

Nguồn: https://www.britannica.com/biography/Mark-Rothko 
Biên dịch: Khanh
Biên tập: Hiếu - Huyền