Ẩn mình dưới một công trình đổ vỡ, một lăng mộ Etrusca ở Tarquinia đã tiết lộ những bích họa rực rỡ và mang đến cái nhìn hiếm hoi về một xưởng luyện kim cổ đại.

Lăng mộ Etrusca 2.500 năm tuổi hé lộ những bức tranh tuyệt đẹp và một xưởng chế tác bí ẩn. Ảnh: Shutterstock  

Các nhà khảo cổ vừa phát hiện một lăng mộ Etrusca 2.500 năm tuổi tại Tarquinia, Ý, một khám phá mang đến cái nhìn mới về một trong những nền văn minh bí ẩn nhất của thế giới cổ đại. Ẩn mình dưới một công trình bị sụp đổ, lăng mộ này có những bích họa rực rỡ, bao gồm cả hình ảnh hiếm hoi về một xưởng luyện kim—một cảnh tượng hiếm thấy trong nghệ thuật tang lễ của người Etrusca. Các chuyên gia tin rằng những bức tranh này có thể cung cấp manh mối quan trọng về địa vị kinh tế và xã hội của người đã khuất.  

Một nền văn minh bị lãng quên, một nghĩa địa bí ẩn  

Lăng mộ Etrusca được tìm thấy trong khu nghĩa địa Tarquinia, một Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, cách Rome khoảng 72 km về phía tây bắc. Nghĩa địa rộng lớn này có hơn 6.500 lăng mộ được biết đến, nhưng chỉ khoảng 200 trong số đó có trang trí tranh vẽ. Trong số này, chỉ vài chục ngôi mộ có các cảnh vẽ hình người, khiến phát hiện lần này trở nên đặc biệt quan trọng.  

Có niên đại từ giữa thế kỷ 5 TCN, lăng mộ này mang lại nhiều hiểu biết quý giá về nghi lễ tang lễ, địa vị xã hội và các hoạt động kinh tế của người Etrusca. Nó được phát hiện bên dưới một lăng mộ khác đã bị sụp đổ, khiến cho quá trình khai quật và bảo tồn càng trở nên khó khăn hơn.  

Cái nhìn hiếm hoi về một xưởng luyện kim cổ đại  

Một trong những bích họa đáng chú ý nhất trong lăng mộ này đã thu hút sự quan tâm của các nhà sử học: một cảnh vẽ về lò rèn hoặc xưởng chế tác kim loại, có thể là hình ảnh của Sethlans—vị thần lửa và nghề luyện kim của người Etrusca. Cảnh tượng đặc biệt này gợi ý rằng người quá cố—hoặc gia đình họ—có liên quan đến ngành công nghiệp kim loại, một yếu tố quan trọng làm nên sự giàu có và sức ảnh hưởng của người Etrusca.  

Daniele Federico Maras, giám đốc Bảo tàng Khảo cổ Quốc gia Florence, nhấn mạnh tầm quan trọng của phát hiện này: “Việc đưa hình ảnh hiếm hoi về xưởng rèn vào bích họa trang trí giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguồn gốc kinh tế của sự giàu có của gia đình này.”  

Lăng mộ Etrusca thường được trang trí với các bức tranh mô tả tiệc tùng, khiêu vũ hoặc những cảnh thần thoại, khiến hình ảnh về xưởng luyện kim trong lăng mộ này trở thành một phát hiện đặc biệt hiếm hoi.  

Ngôi mộ bí ẩn: bị cướp phá nhưng vẫn vô giá  

Mặc dù những bức tranh tường tuyệt đẹp vẫn còn nguyên vẹn, nhưng các nhà khảo cổ không tìm thấy bất kỳ hài cốt, văn tự hay đồ tùy táng nào, cho thấy lăng mộ này có thể đã bị cướp phá từ hàng thế kỷ trước. Tuy nhiên, các bích họa vẫn còn lưu giữ rõ nét, mang đến một góc nhìn hiếm hoi về phong tục tang lễ của người Etrusca.  

Một trong những bức tranh mô tả cảnh nam nữ nhảy múa bên một nhạc công thổi sáo, có thể là hình ảnh về một nghi thức lễ tang. Một bức tranh khác vẽ một người phụ nữ cùng hai chàng trai trẻ, có thể là cách khắc họa người đã khuất.

Bức tranh tường 2.500 năm tuổi được tìm thấy trong lăng mộ Etrusca. Ảnh: Daniele Federico Maras

Công nghệ tiên tiến giúp giải mã những chi tiết ẩn giấu  

Để phân tích sâu hơn những tác phẩm nghệ thuật cổ đại này, các nhà nghiên cứu dự định sử dụng công nghệ chụp ảnh đa phổ, một kỹ thuật có thể phát hiện những màu sắc bị phai mờ và các chi tiết ẩn mà mắt thường không thể nhìn thấy. Phương pháp này có thể mang lại những hiểu biết mới về kỹ thuật hội họa và biểu tượng của người Etrusca, giúp làm sáng tỏ thêm về nền văn minh đã bị lãng quên này.  

Bức tranh tường 2.500 năm tuổi trong lăng mộ Etrusca  

Việc lăng mộ Etrusca bị sụp đổ và cướp phá qua thời gian đã làm mất đi một số chi tiết ban đầu. Tuy nhiên, công nghệ hình ảnh tiên tiến có thể giúp tái tạo lại những yếu tố bị thất lạc này.

Nguồn: 2,500-Year-Old Etruscan Tomb Reveals Stunning Paintings and a Mysterious Workshop

Biên dịch: Huyền Trịnh