Điều gì khiến điêu khắc tối giản trở nên quyến rũ (P1)

Những tác phẩm điêu khắc tối giản luôn có một sức hút khó cưỡng đối với bất kỳ nhà điêu khắc hay một người yêu nghệ thuật nào. Bởi vì, không giống như một bức tranh hay một bức ảnh, một bức tượng nghệ thuật đẹp đến từ mọi góc độ quan sát. Cách ánh sáng, bóng đổ và phối cảnh xung quanh có thể thay đổi toàn bộ diện mạo và cảm nhận về một tác phẩm.

Vậy điều gì tạo nên tính thẩm mỹ quyến rũ cho một tác phẩm điêu khắc theo phong cách tối giản?

Tác phẩm điêu khắc tối giản từ thép của Jorge Oteiza

Tác phẩm điêu khắc từ đá cẩm thạch của Sergio de Camargo

Một bức tượng có thể tồn tại trong cuộc sống của con người trong hàng ngàn năm. Ban đầu, chúng chủ yếu là hình phụ nữ và họa tiết động vật. Tuy nhiên theo thời gian, chúng được sử dụng làm vật đại diện và vật thờ cúng cho các vị thần, con người và biểu hiện cho những lý tưởng về sự hoàn hảo.

Bước vào thế kỷ 20, quan điểm về một tác phẩm điêu khắc đã thay đổi rất nhiều. Đây là thời điểm bùng nổ của những ý tưởng và phong cách mới, và Auguste Rodin là nhân vật chủ chốt trong phong trào này. Các tác phẩm điêu khắc của ông với các cách xử lý bề mặt đã mở ra một kỷ nguyên mới của nghệ thuật điêu khắc. Ông đã đưa nghệ thuật này thoát khỏi cách thức và kỹ thuật truyền thống, đồng thời khám phá những phương pháp thể hiện mới.

Ngay cả những nghệ sĩ nổi danh như Pablo Picasso đã tạo ra hàng trăm tác phẩm điêu khắc từ năm 1909 đến 1930. Ông trở thành nguồn cảm hứng lớn cho những người theo chủ nghĩa Tương lai, Dada và Kiến tạo với các tác phẩm trừu tượng, giản lược những đặc biệt cuốn hút của ông.

Tượng đá cẩm thạch tối giản của Sergio de Camargo

Trong khi đó, một nghệ sĩ khác là Constantin Brâncuși lại cố gắng đạt được sự đơn giản tuyệt đối về hình thức. Trên hết, ông được biết đến với khả năng cô đọng nghĩa của tác phẩm về bản chất của nó. Brâncuși  và hàng loạt tác phẩm điêu khắc tối giản của mình có ảnh hưởng sâu sắc, là nguồn cảm hứng cho rất nhiều nghệ sĩ như Sérgio de Camargo, Hans Steinbrenner, Isamu Noguchi, … Tất cả những nhà điêu khắc tài hoa này đã thử nghiệm phong cách mới mẻ, đầy mạo hiểm này để tái hiện lại thế giới nghệ thuật xung quanh họ. Về sau này, xu hướng này tiếp tục được Hans Arp, Jacques Lipchitz, Piet Mondrian và Wassily Kandinsky, những người quan tâm đến việc khám phá mối quan hệ giữa hình thức và màu sắc…

Vào những năm 1950, ngày càng có nhiều nhà điêu khắc bắt đầu thử nghiệm các hình thức sáng tác giản lược. Chẳng hạn như, Donald Judd và Carl Andre, họ muốn các bức tượng của họ trông giống như những đồ vật hàng ngày thay vì những tác phẩm điêu khắc truyền thống.

Họ đã sử dụng các hình dạng và vật liệu thường được tìm thấy trong các nhà máy, đặt chúng trên sàn nhà thay vì đặt trên bệ để tạo điểm khác biệt cho các tác phẩm của họ. Đồng thời nhấn mạnh chất đơn giản tối đa trong các tác phẩm điêu khắc của mình. Ý nghĩa tác phẩm đến từ cách người xem tương tác với chúng chứ không phải mục đích nghệ thuật của chúng. Chính vì vậy, không gian đặt tác phẩm điêu khắc nghệ thuật tối giản cũng rất quan trọng.

Tác phẩm điêu khắc “Untitled” (1994) của Donald Judd

Tác phẩm điêu khắc tối giản “Bird in Space” (1928) của Constantin Brâncuși

Xem thêm phần 2 tại đây

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền

Nguồn: What Makes Minimalist Sculptures Aesthetic? | aescene.com