Đây là lý do tại sao một số hoạ sĩ thời Phục Hưng dùng trứng để thêm vào những bức tranh sơn dầu của mình

Các nhà khoa học cho biết trộn lòng đỏ trứng với sơn dầu có thể giúp ngăn ngừa ố vàng và nứt vỡ trong tranh sơn dầu.

Trong bức tranh Tiếc thương về cái chết của Chúa Kito, họa sĩ người Ý Sandro Botticelli đã dùng sơn dầu trộn với lòng đỏ trứng để vẽ cỏ và ngôi mộ đá. Các nhà khoa học cho biết, cách thức này đã bổ sung thêm kết cấu giúp ngăn ngừa hiện tượng ố vàng và nứt vỡ.

Hầu hết các nhà sử học nghệ thuật thường ước rằng những họa sĩ thời Phục hưng có thể phơi bày được các bí mật của nghề thủ công. Bây giờ, những nhà khoa học có thể đã giải mã được một hình thức bằng cách sử dụng hóa học và vật lý.

Vào khoảng đầu thế kỷ 15 ở Ý, sơn gốc dầu đã thống trị để thay thế sơn vẽ làm từ trứng. Trong quá trình chuyển đổi này, các hoạ sĩ bao gồm Leonardo da Vinci và Sandro Botticelli cũng đã thử nghiệm với những loại sơn được làm từ dầu và trứng (SN: 30/4/14). Nhưng vẫn chưa rõ việc thêm trứng vào sơn dầu có thể ảnh hưởng đến chất lượng tranh như thế nào.

© BỘ SƯU TẬP TRANH BANG BAVARIAN, MUNICH

Kỹ sư hóa học Ophélie Ranquet của Viện Công nghệ Karlsruhe tại Đức cho biết: “Thông thường, khi chúng ta nghĩ về nghệ thuật, không phải ai cũng nghĩ đến khoa học đằng sau nó”.

Trong phòng thí nghiệm, Ranquet và các đồng nghiệp đã tạo ra hai công thức sơn dầu-trứng để so sánh với sơn dầu thông thường. Một hỗn hợp chứa lòng đỏ trứng tươi trộn vào sơn dầu và có độ đặc tương tự như sốt mayonnaise. Đối với hỗn hợp còn lại, các nhà khoa học nghiền sắc tố vào lòng đỏ, sấy khô và trộn với dầu - một quy trình mà các bậc thầy cũ có thể đã sử dụng, theo ghi chép lịch sử ít ỏi còn tồn tại đến ngày nay. Mỗi cách thức đều phải trải qua một loạt những bài kiểm tra phân tích khối lượng, độ ẩm, quá trình oxy hóa, khả năng tỏa nhiệt, thời gian sấy khô, v.v.

Trong cả hai cách pha chế, protein, phospholipid và chất chống oxy hóa của lòng đỏ giúp làm chậm quá trình oxy hóa sơn, có thể khiến sơn chuyển sang màu vàng theo thời gian, nhóm nghiên cứu báo cáo ngày 28 tháng 3 trên tạp chí Nature Communications.

Tại hỗn hợp mayolike, lòng đỏ tạo ra liên kết chắc chắn giữa các hạt sắc tố, dẫn đến sơn cứng hơn. Tính nhất quán như vậy sẽ là lý tưởng cho các kỹ thuật như impasto, một phong cách vẽ dày và tạo độ nhô cao giúp bổ sung kết cấu cho nghệ thuật. Việc thêm trứng vào cũng có thể làm giảm nếp nhăn bằng cách tạo ra độ đặc cho sơn chắc hơn. Nếp gấp đôi xảy ra với sơn dầu khi lớp trên cùng khô nhanh hơn lớp sơn bên dưới và lớp màng đã khô xô lại trên lớp sơn còn ướt.

Tuy nhiên, các môi trường lại có một số chất lượng kém hơn so với trứng. Ví dụ, sơn dầu trứng có thể mất nhiều thời gian hơn để khô. Ranquet nói: Nếu sơn quá đỏ, thì những họa sĩ thời Phục hưng sẽ phải đợi rất lâu để thêm lớp tiếp theo.

Ken Sutherland, giám đốc nghiên cứu khoa học tại Viện Nghệ thuật Chicago, cho biết: “Chúng tôi càng hiểu cách các hoạ sĩ lựa chọn và sử dụng chất liệu của họ, chúng tôi càng đánh giá cao những gì họ đang làm, quá trình sáng tạo và sản phẩm cuối cùng”.

Nghiên cứu về các phương tiện nghệ thuật lịch sử không chỉ hỗ trợ các nỗ lực bảo tồn các bức tranh mà còn giúp mọi người hiểu sâu hơn về bản thân các tác phẩm nghệ thuật đó.

Biên dịch: Vũ

Nguồn: Why some Renaissance artists added egg yolks to oil paints