Christelle Oyiri (Crystallmess) – Khi nghệ thuật đa phương tiện trở thành tiếng nói bản thể

Giữa không gian hầm tối đặc trưng của Tate Modern – Tanks London, nghệ sĩ kiêm DJ người Pháp Christelle Oyiri, hay còn được biết đến với nghệ danh Crystallmess, đã mang đến một triển lãm táo bạo và đầy tính suy nghiệm mang tên “In a Perpetual Remix Where Is My Own Song?”. Đây là tác phẩm đầu tiên nằm trong khuôn khổ Infinities Commission – một sáng kiến mới của Tate dành riêng cho các nghệ sĩ đa phương tiện thế hệ mới. Đối với Oyiri, đây không chỉ là một triển lãm, mà còn là một lời tuyên bố: về cơ thể, về hình ảnh, và về sự hiện diện trong thế giới hậu kỹ thuật số.

Tác phẩm là một sắp đặt quy mô lớn, nơi hình ảnh, ánh sáng, âm thanh và điêu khắc quyện vào nhau thành một trải nghiệm thị giác và cảm giác độc đáo. Những bức tượng đồng mô phỏng thân thể phụ nữ trong nhiều hình dạng – từ “nguyên bản”, “phẫu thuật”, “dị dạng”, đến “số hóa” – vừa gợi lên câu chuyện về áp lực thẩm mỹ, vừa đặt câu hỏi về bản sắc và quyền kiểm soát hình ảnh cá nhân trong kỷ nguyên mạng xã hội. Những thân thể này không đứng yên; chúng được đặt trên những bệ đỡ phát ra âm thanh điện tử, khiến chúng như đang sống, đang lên tiếng – hoặc đang bị lập trình.

Christelle Oyiri không xa lạ với sự kết hợp thể loại. Xuất phát từ văn hóa club underground ở ngoại ô Paris, cô bắt đầu với vai trò DJ, rồi mở rộng thành nghệ sĩ thị giác, nhà làm phim và nhà văn. Bằng những ảnh hưởng âm nhạc từ hip-hop, Caribbean dub, và văn hóa điện tử hậu thuộc địa, Oyiri đã không ngừng đặt lại vấn đề về bản thể trong bối cảnh di cư, chủng tộc, và chính trị hình ảnh. Triển lãm lần này là sự tiếp nối của hành trình ấy, nơi nghệ thuật trở thành một thứ “giao diện” để tự định nghĩa bản thân giữa vô vàn ánh nhìn của người khác.

“In a Perpetual Remix Where Is My Own Song?” không chỉ phản ánh cá nhân Oyiri mà còn là tấm gương soi cho cả một thế hệ đang học cách định vị chính mình qua những lớp filter, thuật toán và các tiêu chuẩn cái đẹp ngày càng phi lý. Tại Tate Modern, nơi từng gắn liền với những biểu tượng hội họa hiện đại, tác phẩm của Oyiri như một nhịp đập mạnh mẽ của nghệ thuật đương đại – chất lỏng, đa dạng, dữ dội và đầy tính đối thoại.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Art Basel