Các họa sĩ hiện đại tìm cách làm mới tranh dân gian Việt Nam

Triển lãm mang tên “Con đường” (The Way) đang diễn ra tại Bảo tàng Hà Nội trưng bày gần 100 bức tranh sơn mài kết hợp chạm khắc của các họa sĩ hiện đại thể hiện các chủ đề dân gian xưa cũ. 

Tại không gian triển lãm này, du khách có thể chiêm ngưỡng bức tranh về vị anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi (1380-1442). Tác phẩm là tranh sơn mài có kích thước 106cm x 106cm và dựa trên bản gốc được vẽ bằng bột màu trên vải vào năm 1917 với chữ ký P.D.Tue. Bức tranh này khá hiếm và họa sĩ sáng tác nó hiện cũng là một ẩn số trong làng hội họa Việt Nam.

Bức tranh danh sĩ Nguyễn Trãi được làm mới là kết quả của sự hợp tác giữa bảo tàng và nhóm họa sĩ Latoa Indochine 

Bên cạnh đó, hình ảnh những bức tranh dân gian quen thuộc như Thần Kê (Thần Gà), Ngũ Hổ (Ngũ Hổ) cũng được khoác lớp áo mới đầy mới mẻ. Chúng là những bức sơn mài được chạm khắc sắc nét, có chiều sâu và được trau chuốt tỉ mỉ, mang đến cảm giác đẹp đẽ hơn, hiện đại và sang trọng hơn.

“Những bức tranh được trưng bày có diện mạo mới nhưng vẫn giữ được hồn dân gian”, họa sĩ Lương Minh Hòa cho biết. “Tranh dân gian Việt Nam là thành tựu của những người họa sĩ đi trước. Do vậy, chúng ta phải sử dụng, kết hợp chúng một cách hài hòa với các kỹ thuật hiện đại”.

Hình ảnh du khách Pháp chụp hình các tác phẩm trong triển lãm

“Tranh dân gian Việt Nam tuy có thể tô màu bằng tay nhưng phải tạo hình bằng nét. Chạm khắc sẽ định hình, và sơn mài định màu net. Tôi kết hợp sơn mài và chạm khắc để tôn vinh lên chất liệu sơn mài theo mong muốn”, họa sĩ Hòa chia sẻ thêm.

Tranh khắc và tranh sơn mài là sự kết hợp sáng tạo và độc đáo của hai phương pháp hội họa lâu đời của Việt Nam. Mỗi bức tranh được phác thảo bằng kỹ thuật chạm khắc để tạo ra các nét vẽ màu đen dày như trong tranh dân gian. Sau đó, các nghệ nhân sử dụng sơn đen và nâu truyền thống trên các bức tranh sơn mài mạ vàng hoặc mạ bạc. Mỗi lớp màu được tạo thành đòi hỏi kỹ thuật và công sức đánh bóng cẩn thận. Toàn bộ quy trình cho ra đời một tác phẩm nghệ thuật bao gồm khoảng 15-20 bước và mất khoảng ba tháng để hoàn thành.

“Tôi nghĩ việc kết hợp tranh sơn mài với chủ đề lấy cảm hứng từ tranh dân gian là một ý tưởng sáng tạo cần được ghi nhận”, ông Trương Quốc Bình, nguyên Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết. “Nó nhằm mục đích quảng bá giá trị của tranh dân gian và những giá trị độc đáo của tranh sơn mài”.

Các tác phẩm sáng tạo mới mẻ thu hút sự quan tâm đặc biệt từ khác giả Thủ đô

Đóng vai trò chủ chốt trong triển lãm “Con đường” lần này là nhóm họa sĩ Latoa Indochine. Nhóm được thành lập vào tháng 6 vừa qua, quy tụ những họa sĩ có cùng niềm đam mê và tâm huyết với văn hóa dân gian. Mục tiêu hoạt động của Latoa Indochine là bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa nghệ thuật truyền thống của dân tộc và nâng cao giá trị của tranh dân gian Việt Nam thông qua việc sử dụng chất liệu sơn mài. Về cơ bản, họ đang đồng thời bảo tồn và cập nhật nghệ thuật nổi tiếng của Việt Nam.

Phạm Ngọc Long, Chủ tịch Latoa Indochine, cho biết: “Chúng tôi không bắt đầu “con đường” (The Way) này, nhưng chúng tôi muốn tiếp tục theo cách của những người đi trước. Chúng tôi muốn làm cho những phương pháp này tồn tại lâu hơn bằng cách bảo tồn, phát huy và nâng cao nghệ thuật văn hóa truyền thống. Những bức tranh được làm mới là thành quả của các họa sĩ sau nhiều nghiên cứu, sáng tác và thử nghiệm”.

Hình ảnh họa sĩ Lương Minh Hòa bắt đầu sáng tác tranh bằng kỹ thuật khắc và sơn mài

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền

Nguồn: Modern artists find way to renew folk paintings | asianews.network