Art Basel Qatar: “Kẻ thay đổi cuộc chơi” của thị trường nghệ thuật toàn cầu?

Sự kiện Art Basel lần đầu tiên tại Doha, Qatar – dự kiến diễn ra vào tháng 2/2026 – đang khiến cả giới nghệ thuật thế giới chú ý. Với tiềm lực tài chính khổng lồ và tham vọng trở thành trung tâm nghệ thuật toàn cầu, Qatar có thể đang chuẩn bị “viết lại luật chơi” của thị trường nghệ thuật quốc tế, đặc biệt là mùa cao điểm tháng Hai.

Vì sao Art Basel chọn Qatar?

Sau khi đã thành công tại Thụy Sĩ, Hồng Kông và Miami, Art Basel tiếp tục mở rộng ảnh hưởng của mình với điểm đến mới tại Trung Đông – Doha, Qatar. Không phải ngẫu nhiên mà quốc gia vùng Vịnh này được chọn:

• Qatar sở hữu một trong những bộ sưu tập nghệ thuật công lớn nhất thế giới.
• Chính phủ quốc gia này từ lâu đã đầu tư mạnh vào bảo tàng, triển lãm và các hoạt động giao lưu nghệ thuật quốc tế.
• Với nền kinh tế dựa vào dầu mỏ và khí đốt, Qatar có đủ nguồn lực để biến nghệ thuật thành một “quyền lực mềm” chiến lược.

Tháng Hai – cuộc cạnh tranh khốc liệt của giới nghệ thuật

Tháng 2 hàng năm vốn là mùa cao điểm của thị trường nghệ thuật, với hàng loạt sự kiện diễn ra tại New York (Frieze), Los Angeles (Felix, Spring/Break), và Mexico City (Zona Maco). Việc Art Basel Qatar chen chân vào tháng 2 sẽ khiến lịch trình của các nhà sưu tập, giám tuyển và phòng tranh trở nên dày đặc hơn bao giờ hết.

Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu Qatar có thể lôi kéo được đủ lượng nhà sưu tầm quốc tế để tạo sức hút ngang ngửa với các trung tâm nghệ thuật lâu đời?

Giới nghệ thuật nói gì?

Nhiều giám tuyển và nhà điều hành phòng tranh bày tỏ sự tò mò lẫn dè chừng. Một số ủng hộ sự xuất hiện của Art Basel tại Trung Đông như một động thái “phân phối lại trọng tâm thị trường”, nhưng cũng có người lo ngại rằng Qatar chưa đủ kinh nghiệm tổ chức quy mô toàn cầu, và rằng thời gian tổ chức có thể gây chồng chéo, làm loãng nguồn lực.

Qatar – trung tâm nghệ thuật mới nổi?

Qatar không giấu tham vọng trở thành “trung tâm nghệ thuật mới của thế giới Ả Rập”, nối tiếp sự phát triển mạnh mẽ của UAE với Art Dubai. Với hàng loạt bảo tàng lớn như Mathaf: Arab Museum of Modern Art và National Museum of Qatar, cùng hệ thống sưu tập thuộc Qatar Museums, đất nước này đang từng bước củng cố vị thế của mình.

Art Basel Qatar – cơ hội hay thách thức?

Sự kiện Art Basel Qatar không chỉ là một hội chợ nghệ thuật đơn thuần mà còn là chiến lược định hình lại bản đồ thị trường nghệ thuật toàn cầu. Dù còn nhiều thách thức, không thể phủ nhận rằng Trung Đông – đặc biệt là Qatar – đang trở thành “điểm nóng mới” mà các giám tuyển, nhà sưu tập và nghệ sĩ không thể bỏ qua trong năm 2026 và xa hơn nữa.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Vanity Fair