Wael Shawky tái hiện khoảnh khắc kịch tính của lịch sử tại Edinburgh

Talbot Rice Gallery ở trung tâm Edinburgh đang tham gia Liên hoan Quốc tế Edinburgh lần đầu tiên (01/08 - 24/08) với triển lãm của nghệ sĩ Ai Cập Wael Shawky. Đây là sự kiện nghệ thuật được chú ý khi Shawky vừa được công bố là giám đốc nghệ thuật của Art Basel Qatar 2026. Tại đây, ông giới thiệu bộ phim Cabaret Crusades III: The Secrets of Karbala (2015) cùng tác phẩm Drama 1882 (2024).

Wael Shawky, Cabaret Crusades III: The Secrets of Karbalaa, 2015. Cảnh phim. Hình ảnh: © Wael Shawky; Tư liệu Sfeir-Semler Gallery, Lisson Gallery, Lia Rumma, và Barakat Contemporary).

The Secrets of Karbala là phần thứ ba trong bộ ba phim The Cabaret Crusades, tái hiện giai đoạn giữa Thập tự chinh thứ hai và thứ ba. Phim kéo dài hai giờ, sử dụng các con rối thủy tinh Murano để kể lại bối cảnh lịch sử với những tham vọng quyền lực và tiền bạc dẫn đến cuộc tấn công Constantinople năm 1204. Các con rối này, cùng với bản vẽ và tác phẩm sắp đặt, cũng được trưng bày tại triển lãm, cho khán giả cơ hội hiếm hoi chiêm ngưỡng cận cảnh.

Wael Shawky, Cabaret Crusades III: The Secrets of Karbalaa, 2015. Cảnh phim. (Hình ảnh: © Wael Shawky; Tư liệu Sfeir-Semler Gallery, Lisson Gallery, Lia Rumma, và Barakat Contemporary).

Bên cạnh đó, Drama 1882 tái hiện cuộc khởi nghĩa Urabi (1879-1882) chống lại thực dân Anh ở Ai Cập. Nếu Cabaret Crusades dùng con rối để kể chuyện, thì Drama 1882 sử dụng diễn viên trưởng thành, nhưng vẫn giữ được tính nhạc kịch, đưa người xem vào bầu không khí kịch tính và lôi cuốn.

Theo Shawky, cả hai bộ phim đều phản ánh khoảnh khắc lịch sử như một vở kịch được dàn dựng, đặt ra câu hỏi về sự thật, sự dối trá và cách con người nhìn nhận lịch sử. Ông cho rằng lịch sử không chỉ lặp lại mà còn định hình hiện tại: “Những gì xảy ra 1.000 năm trước sẽ không bao giờ biến mất.”

Wael Shawky, Cabaret Crusades III: The Secrets of Karbalaa (Marionette), 2014. Thủy tinh Murano. (Hình ảnh: © Wael Shawky; Tư liệu Sfeir-Semler Gallery, Lisson Gallery, Lia Rumma, và Barakat Contemporary).

Wael Shawky, Cabaret Crusades III: The Secrets of Karbalaa, 2015. Cảnh phim. (Hình ảnh: © Wael Shawky; Tư liệu Sfeir-Semler Gallery, Lisson Gallery, Lia Rumma, và Barakat Contemporary).

Triển lãm cũng cho thấy tầm quan trọng của âm nhạc và nghệ thuật trình diễn trong thực hành của Shawky, đồng thời mở rộng góc nhìn về lịch sử Trung Đông và Ai Cập trong mối quan hệ với phương Tây. Sự kiện nghệ thuật này vì thế không chỉ mang tính thị giác mà còn gợi mở nhiều suy ngẫm về xã hội đương đại.

Triển lãm Wael Shawky tại Talbot Rice Gallery, Edinburgh kéo dài đến ngày 28/9/2025. Đây là một điểm đến đáng chú ý trong mùa hè dành cho những ai quan tâm tới triển lãm nghệ thuật, đặc biệt là các hình thức sắp đặt, trình diễn và phim ảnh thử nghiệm.

Nguồn: Wael Shawky explores a theatrical moment in history in Edinburgh

Quỳnh Hoa