Vì sao “Nữ hoàng trinh nữ” Elizabeth I không bao giờ kết hôn

Chuyến thăm Kenilworth và màn tỏ tình xa hoa

Vào mùa hè năm 1575, Nữ hoàng Elizabeth I đã đến Kenilworth Castle – nơi bà từng ban cho Robert Dudley, Bá tước xứ Leicester. Dudley, người bạn thân thiết và cũng là nhân vật gây nhiều lời đồn đoán về tình cảm với Nữ hoàng, đã chi hàng ngàn bảng mỗi ngày để dựng nên một chuỗi yến tiệc, âm nhạc, múa hát, pháo hoa và các màn trình diễn nghệ thuật. Tất cả dường như là lời cầu hôn đầy công phu – “phiên bản thế kỷ 16 của việc thuê máy bay kéo biểu ngữ Marry Me”.

Thế nhưng buổi diễn quan trọng nhất, vở masque ngày 20/7, đã không bao giờ diễn ra. Nguyên nhân có thể do thời tiết, hoặc do Nữ hoàng giận dữ khi nhận ra chủ đề khuyên bà nên bỏ hình tượng nữ thần Diana để… lập gia đình. Sau đó, Elizabeth lặng lẽ rời Kenilworth.

Nghệ thuật sắp đặt “Wicked Game” gợi lại lịch sử

450 năm sau, nghệ sĩ Lindsey Mendick đã tái hiện sự kiện này bằng tác phẩm điêu khắc “Wicked Game” (tạm dịch: Trò chơi hiểm ác) tại Kenilworth Castle. Tác phẩm gồm 13 tableau bằng gốm, mô tả Elizabeth như sư tử và Dudley như gấu, đặt trên bàn cờ khổng lồ vỡ tung. Nghệ sĩ cho rằng việc Elizabeth chọn sống độc thân không chỉ là quyết định cá nhân mà còn là chiến lược chính trị, một hành động tự bảo vệ để giữ quyền lực.

Lý do Elizabeth từ chối hôn nhân

Elizabeth lên ngôi năm 1558, giữa bối cảnh rối ren về tôn giáo, chính trị và tài chính. Các cố vấn liên tục thúc ép bà kết hôn để sinh người kế vị nam giới và củng cố thế lực. Nhưng Elizabeth đã khước từ hết lần này đến lần khác.

• Bà tuyên bố: “Ta chỉ có một nữ chủ nhân nơi đây và không có bậc chủ nhân nào khác.”

• Tuổi thơ chứng kiến cảnh mẹ mình, Anne Boleyn, bị xử tử bởi chính Henry VIII khiến bà dè chừng hôn nhân.

• Những tấm gương phụ nữ cầm quyền như Katherine Parr đã cho bà niềm tin rằng phụ nữ hoàn toàn có thể trị vì mà không cần đàn ông.

• Nỗi sợ mang thai, sinh nở đầy rủi ro thời Tudor cũng góp phần khiến bà tránh xa hôn nhân.

Ngoài ra, Elizabeth dùng chính “lời hứa hôn” như công cụ ngoại giao với Pháp, Tây Ban Nha và giới quý tộc trong nước, duy trì thế cân bằng chính trị tinh tế.

“Nữ hoàng trinh nguyên” trong nghệ thuật và văn hóa đại chúng

Ngay từ đầu triều đại, Elizabeth đã xây dựng hình ảnh “Virgin Queen” – kết hôn với nước Anh thay vì một người đàn ông. Hình tượng này được khắc họa trong nhiều tác phẩm nghệ thuật, từ tranh chân dung như “Armada Portrait” (khoảng 1588) cho đến điện ảnh hiện đại với Cate Blanchett trong “Elizabeth” (1998) và “Elizabeth: The Golden Age” (2007).

Trong phim, cũng như trong đời thực, Elizabeth đã biến sự độc thân thành biểu tượng quyền lực, lòng trung thành tuyệt đối với đất nước và là vũ khí chính trị sắc bén.

Một mối tình không trọn vẹn

Dù từ chối lời cầu hôn, Elizabeth vẫn giữ mối liên hệ đặc biệt với Dudley. Khi ông mất năm 1588, bà đau buồn đến mức tự giam mình nhiều ngày. Trong cỗ rương cạnh giường khi bà qua đời năm 1603, người ta đã tìm thấy bức thư cuối cùng Dudley gửi – trên đó Elizabeth viết dòng chữ: “Lá thư cuối cùng của chàng.”

Thông tin triển lãm

“Wicked Game” của Lindsey Mendick hiện đang trưng bày tại Đại sảnh Kenilworth Castle, Warwickshire, Anh, đến ngày 31/10/2025.