Tôi đã trở thành một nhà sưu tập nghệ thuật như thế nào  (Phần 3)

Đây là con đường trở thành một nhà sưu tập nghệ thuật của Stephen Parkinson, thành viên Thượng viện Vương quốc Anh. Đối với bộ trưởng, sưu tập nghệ thuật là một niềm đam mê không ngờ tới.

Vào tháng 10 năm ngoái, tôi đã mua tại đấu giá bức tranh Essex Landscape with Pollards của Walter Steggles thuộc nhóm Đông London—một trong những tác phẩm tôi đã thấy tại Beecroft. Tôi bắt đầu với một bước nhỏ: đấu giá trực tuyến, ngồi lặng lẽ trước màn hình máy tính và liên tục nhấn “làm mới” thay vì có mặt trong phòng đấu giá, nơi đầy rẫy những người dày dạn kinh nghiệm. Nhìn biểu ngữ đổi từ đỏ sang xanh lá mang lại cho tôi một cảm giác pha trộn giữa hân hoan, thành tựu, hoảng sợ và hụt hẫng khi màn hình chuyển sang lô tiếp theo.  

Tác phẩm tôi mua được vẽ vào năm 1932 và trưng bày tại triển lãm Lefèvre cùng năm đó. Nó từng được bà bảo mẫu Maryott Whyte mua làm quà Giáng sinh cho Mary Soames, con gái út của Winston Churchill, khi cô bé mới mười tuổi. Mary giữ nó suốt đời, sau đó Alan và Janeta đã mua lại từ phiên đấu giá tài sản của bà tại Sotheby’s vào năm 2014.  

Bức tranh của Walter Seggles vẽ cầu Bow.

Món quà Giáng sinh này chỉ là một trong nhiều mối liên kết đáng ngạc nhiên giữa gia đình Churchill và Nhóm Đông London. Lord Ivor Spencer-Churchill, một họa sĩ và là con trai út của Công tước Marlborough đời thứ 9, đã theo dõi sự phát triển của nhóm và tham dự các buổi triển lãm cá nhân của họ.  

Sir Edward Marsh, thư ký riêng lâu năm của Churchill, là một nhà sưu tập và bảo trợ nghệ thuật nhiệt thành. Ông từng là chủ tịch của Hội Nghệ thuật Đương đại, nơi đã mua nhiều tác phẩm của Steggles, và đã nhiều lần mời Walter và Harold đến căn hộ đầy tranh vẽ của mình ở Gray’s Inn. Tương tự, anh em nhà Steggles cũng được mời đến dự những buổi gặp mặt riêng và triển lãm tại nhà của John Churchill, một họa sĩ và là cháu của Winston Churchill, người rất ngưỡng mộ Nhóm Đông London.  

Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi bà bảo mẫu của nhà Churchill yêu thích tranh của Walter Steggles—đặc biệt khi bà không chỉ là một nhân viên mà còn là họ hàng của họ. Bà đến làm việc cho gia đình Churchill sau cái chết bi thảm của Marigold, con gái hai tuổi của họ. Sinh ra chỉ bốn ngày sau khi Hiệp định đình chiến năm 1918 được ký kết, Marigold bị bệnh trong một chuyến đi tới Broadstairs. Bà bảo mẫu người Pháp trẻ tuổi không nhận ra rằng cơn đau họng của cô bé đã biến thành nhiễm trùng huyết; cha mẹ cô bé vội vã đến bên con, nhưng không kịp cứu sống cô bé.  

Vì quá đau lòng, Clementine Churchill không còn tin tưởng bảo mẫu nữa và quay sang nhờ người chị họ Maryott, một y tá chuyên nghiệp được đào tạo tại Norland. Được gọi thân mật là “Moppet”, bà là cháu gái của Bá tước Airlie, nhưng do cuộc hôn nhân kém may mắn của mẹ, bà và các anh chị em phải tự kiếm sống. Trong một lá thư gửi cho vợ vào ngày sinh nhật của Mary, Winston Churchill từng khen ngợi rằng Maryott “luôn nghĩ ra những món quà tuyệt vời nhất”.  

Tuy nhiên, nếu bức tranh của Steggles từng được gói dưới cây thông vào năm 1932, thì nó đã thoát hiểm trong gang tấc—cây thông Giáng sinh, trang trí bằng nến trắng, bốc cháy chỉ trong vài giây. Khi mọi người hoảng loạn, Maryott “đã hoàn toàn làm chủ tình hình” và dập tắt ngọn lửa.  

Đáng buồn thay, nhiều tác phẩm nghệ thuật khác của Nhóm Đông London đã bị lửa thiêu rụi vì số phận nghiệt ngã. Sau khi Albert Turpin—một người thợ lau cửa kính, một người theo chủ nghĩa xã hội kiên định, từng chống lại phát xít tại Cable Street và giữ chức Thị trưởng Bethnal Green—qua đời vào năm 1964, vợ ông đã dọn dẹp nhà kho và đốt hầu hết các bức tranh của ông.  

Ngôi nhà của gia đình Steggles ở Romford bị trúng bom Đức vào năm 1940, phá hủy nhiều tác phẩm của Walter; phòng trưng bày Lefèvre cũng bị tàn phá trong cuộc Blitz, làm mất nhiều tài liệu liên quan đến nhóm. Trong số hơn 700 bức tranh của Nhóm Đông London được trưng bày vào những năm 1930, chỉ 150 bức được Waltham xác định vị trí. Hiện vẫn chưa có thông tin về 10 thành viên của nhóm—một lĩnh vực vẫn còn nhiều tiềm năng nghiên cứu.  

Walter Steggles là thành viên hoạt động cuối cùng của nhóm, vẫn vẽ tranh khi đã ngoài tám mươi. Là một người độc thân, ông và mẹ thường xuyên chuyển nhà, sống ở Cookham (nơi họ quen biết Stanley Spencer), Norfolk và Wiltshire, nơi ông qua đời vào năm 1997.

(Xem phần 1 và phần 2)

Nguồn: How I became an art collector. An unlikely passion

Biên dịch: Huyền Trịnh