Thăm bảo tàng nghệ thuật có thể thay đổi cách con người tư duy

Một nghiên cứu mới từ Đại học Cambridge cho thấy việc ghé thăm bảo tàng nghệ thuật có thể giúp con người suy nghĩ khác đi về cuộc sống của mình.

Kết quả cho thấy khả năng tư duy trừu tượng của người tham gia được cải thiện khi họ được chiêm ngưỡng các tác phẩm nghệ thuật. Có tổng cộng 187 người tham gia nghiên cứu này tại phòng trưng bày Kettle's Yard ở Cambridge. Họ được yêu cầu đánh giá vẻ đẹp của các tác phẩm nghệ thuật được trưng bày tại đây.

Nghệ thuật – lối thoát khỏi guồng quay cuộc sống số

Tiến sĩ Elzė Sigutė Mikalonytė, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết các quá trình tư duy trừu tượng đang ngày càng bị mai một trong một thế giới ngập tràn màn hình và điện thoại thông minh. Việc chiêm ngưỡng cái đẹp trong nghệ thuật đã giúp con người thoát khỏi “vòng xoáy tâm trí của cuộc sống thường nhật”.

Trong bối cảnh hiện nay, khi con người ngày càng phụ thuộc vào công nghệ, việc để đầu óc được thả lỏng và tự do suy nghĩ – vốn là nền tảng của quá trình sáng tạo – đang dần trở nên hiếm hoi. Nghiên cứu này nhấn mạnh rằng tranh nghệ thuật và các loại hình như tranh trừu tượng, tranh nổi tiếng hay tranh sơn dầu có thể là phương tiện lý tưởng để khơi dậy lại khả năng tư duy trừu tượng ấy.

Nghiên cứu dựa vào những tác phẩm tinh tế để xem chúng gợi lên những suy nghĩ gì

Tác phẩm trưng bày và phương pháp nghiên cứu

Các đối tượng tham gia nghiên cứu được xem một triển lãm gốm tại Kettle's Yard. Một nhóm được yêu cầu đánh giá vẻ đẹp của từng hiện vật gốm, trong khi nhóm còn lại chỉ đơn thuần quan sát mà không đưa ra đánh giá.

Giáo sư Simone Schnall, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết các tác phẩm gốm là chất liệu lý tưởng cho phương pháp tiếp cận này. “Một bức tranh tuyệt đẹp của bậc thầy hội họa cổ điển sẽ quá ấn tượng và dễ chi phối cảm xúc,” bà nói. “Chúng tôi cần nghệ thuật có hình thức tinh tế, đòi hỏi người xem phải tập trung suy ngẫm về bản chất của cái đẹp.”

Các tác phẩm đơn giản như gốm hay tranh trừu tượng có thể giúp người xem tập trung vào nội dung trừu tượng hơn là bị cuốn hút bởi kỹ thuật thể hiện. Đây cũng là đặc trưng thường thấy trong những dòng tranh hiện đại như tranh phong cảnh tối giản hay tranh gỗ mang yếu tố thiền định.

Kết quả: Tư duy trừu tượng tăng, nhưng không đồng nghĩa với hạnh phúc

Kết quả cho thấy nhóm được yêu cầu đánh giá vẻ đẹp của tác phẩm có khả năng tư duy trừu tượng cao hơn nhóm chỉ quan sát. Tuy nhiên, không có sự khác biệt rõ rệt về mức độ hạnh phúc mà hai nhóm cảm nhận sau buổi triển lãm.

Tiến sĩ Mikalonytė chia sẻ: “Chúng tôi thiết kế các bài kiểm tra để phân tích cách con người suy nghĩ, không phải mức độ cảm xúc.” Bà cũng nói thêm rằng: “Giờ đây con người rất hiếm khi được thả lỏng để tâm trí trôi tự do – đó lại chính là thời điểm chúng ta có thể tư duy theo hướng mở rộng hơn.”

Việc thưởng thức vẻ đẹp nghệ thuật – từ tranh dán tường cho đến tranh nghệ thuật của các danh họa như Van Gogh hay Picasso – có thể là cách tốt nhất để kích hoạt lại quá trình tư duy trừu tượng mà con người hiện đại đang dần đánh mất.