Phân tích bức tranh “Ginevra de’ Benci” của Leonardo da Vinci (Phần 1)

1. Mô tả bức tranh

Mặt trước của bức tranh

Bức tranh thể hiện hình ảnh bán thân của một phụ nữ trẻ với góc nhìn ba phần tư trước một bụi cây bách xù. Cô ấy đang nhìn về phía người xem. Mái tóc vàng của cô được búi lên. Những lọn tóc xoăn buông từ giữa xuống cổ. Một chiếc khăn màu đen, quàng trước vai. Cô mặc một chiếc váy màu đỏ được viền bằng những đường khâu vàng, trên cùng là một tấm màn che trong suốt được giữ cố định bằng một chiếc cúc vàng. Đường viền cổ áo được thắt bằng một dải ruy băng màu xanh lam.

Cô đang đứng trước một bụi cây bách xù, hình bóng của nó gần như hoàn toàn bao trùm lấy cô ấy. Bên trái là một tảng đá lớn. Ở bên phải, phong cảnh đồi cỏ với một vùng nước và một số cây cối xung quanh. Từ xa có thể nhìn thấy một cối xay gió trên đồi, bên phải là tháp của một nhà thờ với hai công trình phụ nhỏ và ở rìa bức tranh là một lâu đài trên đá.

Mô tả mặt sau của bức tranh

Ba cành cây khô đã được đặt trên một phiến đá bằng đá núi lửa. Các cành nguyệt quế và cây cọ được xếp đối xứng thành bố cục tam giác và buộc chặt với nhau ở phần ngọn. Chúng vươn ra nhánh nhỏ hơn của cây bách xù, thẳng đứng ở giữa bức tranh. Nó được khắc một dòng chữ Latinh: VIRTUTEM FORMA DECORAT (Dịch: Vẻ đẹp tô điểm cho Đức hạnh).

Tình trạng của bức tranh

Điểm đặc biệt của bức tranh này là tranh đôi. Tấm gỗ có độ dày 1,5 cm được vẽ sơn ở cả mặt trước và mặt sau. Có thể nhìn được cả hai mặt bất cứ lúc nào, bức tranh phải được đặt thẳng đứng giữa phòng để có thể đi lại xung quanh. Ngược lại, nếu người ta treo nó lên tường, tác phẩm sẽ phải luôn luôn có thể lật lại để xem ở cả hai phía.

Tình trạng mặt trước bức tranh

Bức tranh về cơ bản là trong tình trạng tốt. Về mặt trước của bức tranh, bị hỏng nhẹ ở vùng nửa cánh mũi phải. Những nét sơn dầu cũng bị mất đi ở một vài khu vực của bầu trời phía trên bên phải. Điều này đã được sửa chữa. Dải băng được chặn bởi khung cũng được bao phủ bởi một lớp sơn bóng trong suốt, làm cho nó trông có vẻ tối hơn nhiều. Vết nứt phía trên lớp sơn bóng, đã được sửa chữa trong, có thể là do cách đóng khung tranh không đúng trước đó. Người ta cũng cho rằng bức tranh luôn ở đúng kích thước của khung tranh hiện tại.

Tranh chân dung của thời Phục Hưng thường không được tạo ra dưới kích cỡ hình vuông mà là một hình chữ nhật thẳng đứng. Do đó, có ý kiến ​​cho rằng một phần bên dưới hẳn đã bị cắt khỏi bức tranh.

Điều tương tự cũng áp dụng cho việc cắt tỉa ở mép trái của hình ảnh ở mặt sau. Ở đây, người ta cho rằng nhánh cây bách xù của mặt sau ban đầu nằm chính xác ở giữa bức tranh, vì hình ảnh mô tả cho thấy một sự đối xứng mạnh mẽ. Vì vậy, bức tranh có thể đã được mở rộng khoảng 1,5cm về bên trái ở mặt sau, và 1,5cm về bên phải ở mặt trước.

Ở bên phải đầu cô ấy, trong sự chuyển tiếp giữa cây bách xù và cảnh nền, bức tranh có một dấu vân tay không rõ ràng, có lẽ là của họa sĩ.

2. Tiểu sử ngắn gọn về người phụ nữ trong tranh - Ginevra de’ Benci

Người trong tranh được cho là Ginevra de 'Benci. Ginevra de 'Benci sinh ra ở Florence vào năm 1457. Cô là cháu gái của chủ ngân hàng Florentine giàu có, Giovanni di Amerigo di Simone de' Benci (1394-1455), người đã làm việc trong đế chế kinh doanh Medici từ kế toán đơn giản trở thành đối tác của trưởng công ty Cosimo de 'Medici. Khi qua đời, Giovanni de 'Benci để lại cho con trai mình là Amerigo khối tài sản lớn thứ hai ở Florence, chỉ sau Medicis.

Cha của Ginevra là Amerigo Benci (1431-1474) tiếp bước cha mình, nhưng sớm nghỉ việc kinh doanh và kể từ đó trở nên xuất sắc với vai trò là người bảo trợ nghệ thuật.

Gia đình nhà chồng của cô

Cha của Ginevra qua đời ở tuổi 43, ngay trước khi cô đính hôn với một thương gia và góa phụ 34 tuổi Luigi di Bernado di Lapo Niccolini (sinh năm 1440) vào năm 1474 ở tuổi 16. Niccolinis là một gia đình thương nhân Florentine lâu đời, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực buôn bán vải (buôn bán tơ lụa). Họ cũng hoạt động chính trị. Nhiều thành viên của chính quyền thành phố Florentine có ảnh hưởng đến từ dòng máu của họ. Họ được coi là tín đồ của Medici.

Sự gặp mặt với Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci có lẽ đã là bạn với Giovanni Benci, anh trai của Ginevra (1456-1523). Xưởng của Andrea del Verrocchio, thầy của Leonardo nằm ở Via Ghibellina, không xa Villa Benci ở Via Benci. Bức tranh "Sự tôn thờ của các đạo sĩ" chưa hoàn thành của Leonardo cũng được treo trong cung điện của Bencis, như Giorgio Vasari đã tường thuật trong cuốn tiểu sử nổi tiếng của ông về Leonardo từ năm 1550.

Vẻ đẹp của nàng Ginevra 

Ginevra de 'Benci được biết đến với thơ ca của mình, mặt khác cô lại là chủ đề của các bài thơ vì vẻ đẹp của mình và được nhiều người ngưỡng mộ. Florentine Lorenzo de 'Medici và cộng sự của ông (Cristoforo Landino, Alessandro Braccesi) đã dành tặng cô một số sonnet. Nhà ngoại giao người Venice, Bernardo Bembo, người rất nổi tiếng vào thời điểm đó, cũng là một trong những người ngưỡng mộ cô.

Ginevra cũng bị coi là một người với bộ dạng ốm yếu. Năm 1480, bà được cho là đã bị bệnh trong một thời gian dài, nhưng bà đã qua khỏi. Ginevra de 'Benci qua đời năm 1520 ở tuổi 63. Chồng bà là Luigi di Bernado di Lapo Niccolini qua đời năm 1505 và cuộc hôn nhân của họ không có con.

3. Thông tin về tác phẩm 

Bức tranh được cho là đã được sáng tác ra ở Florence từ năm 1474-1478. Lúc này, Leonardo da Vinci 26 tuổi đã là thành viên chính thức của hội họa sĩ Florence. Tuy nhiên, anh quyết định ở lại phục vụ cho người thầy Verrocchio của mình cho đến năm 30 tuổi.

Andrea del Verrocchio đã vẽ nên bức tranh của một phụ nữ Florentine, nổi bật giống với bức chân dung của Ginevra de 'Benci trong kiểu tóc và quần áo, bức tranh đó là Dama col Mazzolino (Quý bà với Bó hoa). Do đó, người ta thường cho rằng Leonardo đang cạnh tranh với thầy của mình bằng bức tranh này. Với tác phẩm của mình, Leonardo muốn cho ông thấy rằng hội họa vượt trội hơn nhiều so với điêu khắc ở khả năng biểu đạt của nó. Cuộc cạnh tranh về thứ hạng nghệ thuật này là một chủ đề hàng thế kỷ mà Leonardo da Vinci đã cố gắng giải quyết trong suốt cuộc đời của mình. Tranh chấp của ông với Michelangelo về vấn đề này trở nên đặc biệt nổi tiếng.

Ai đã đặt vẽ bức tranh này?

Có hai giả thuyết về bức tranh. Nó có thể được đặt vẽ bởi gia đình của Ginevra de 'Benci và Luigi Niccolini vì họ đã đính hôn. Thực tế là Luigi Niccolini không phản đối một bức tranh đám cưới. Theo giả thuyết thứ hai, bức chân dung được đặt bởi Bernardo Bembo. Ông là một nhà ngoại giao Venice nổi tiếng quốc tế, người đang hoạt động tại Cộng hòa Florence vào thời điểm bức chân dung được vẽ. Bernardo là một người ngưỡng mộ của Ginevra. Họ viết thư cho nhau và trao đổi những bài thơ. Biểu tượng ở mặt sau cũng tương ứng với con dấu cá nhân của anh ấy.

Từ thời điểm nào đó cho đến năm 1733

Ngày tháng sáng tác của bức tranh đã bị mất vào thời điểm nó được tạo ra. Không có tài liệu nào được tìm thấy cho thấy một bức chân dung của Ginevra de 'Benci đã được đặt vẽ hoặc bất kỳ ai sở hữu một bức chân dung như vậy. Việc Leonardo da Vinci vẽ chân dung Ginevra de 'Benci hầu như chỉ được nhắc đến trong hai bộ sưu tập tiểu sử được viết vài thập kỷ sau khi Leonardo da Vinci qua đời. Bức tranh đã không được công chúng biết đến cho đến năm 1805.

Leonardo da Vinci qua đời năm 1519 và Ginevra de 'Benci qua đời một năm sau đó. Vào năm 1540,  bức tranh  lần đầu tiên đề cập đến, là của một tác giả vô danh trong cuốn tiểu sử sơ khai về Leonardo: "Ở Florence, ông đã vẽ bức chân dung của Ginevra d'Amerigo Benci trong thiên nhiên, bức chân dung được thực hiện tốt đến mức nó không giống như một bức chân dung mà là như chính Ginevra ” (Anonimo Magliabechiano).

Cuốn tiểu sử nổi tiếng về Leonardo của Giorgio Vasari cũng đề cập đến tác phẩm đã qua: "Leonardo đã vẽ chân dung Ginevra d'Amerigo Benci, một tác phẩm rất đẹp". Giorgio Vasari có lẽ đã lấy đoạn văn trong tác phẩm nói trên.

Cho đến năm 1733, đây là những nguồn duy nhất chứng minh sự tồn tại của bức tranh. Không có tài liệu hoặc báo cáo nào khác được biết đến.

Triển lãm chính thức đầu tiên tại Vienna

Các tài liệu viết rằng lần đầu tiên bức tranh tồn tại từ năm 1780 trở đi, vì nó được đề cập trong danh mục chính thức của Bộ sưu tập Liechtenstein. Tuy nhiên, vào thời điểm đó nó vẫn thuộc về Xưởng Cranach và được lưu giữ trong lâu đài Feldsberg (ngày nay là Valtice / Cộng hòa Séc), trụ sở của Hạ viện Liechtenstein cho đến năm 1945.

Từ năm 1805 trở đi, bức chân dung của Ginevra de 'Benci đã được trưng bày công khai cùng với các bức tranh khác từ Bộ sưu tập Liechtenstein trong Garden Palace ở Vienna.

Năm 1944, ngay trước khi Chiến tranh Thế giới Thứ hai kết thúc, bức tranh đã được mang theo phần còn lại của bộ sưu tập Viennese đến thủ đô Liechtenstein, Vaduz và đến lâu đài cùng tên. Đây là nơi đặt trụ sở của Hạ viện Liechtenstein kể từ năm 1945.

Việc kiểm định tranh của Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia

Vào năm 1967, Hoàng tử Franz Josef II đã bán một bức tranh với giá 5 triệu đô la cho Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia ở Washington D.C. Điều này khiến bức tranh chân dung Ginevra trở thành bức tranh được bán đắt nhất trên thế giới tính đến thời điểm đó.

Việc kiểm tra cuối cùng bức tranh về quyền tác giả của Leonardo da Vinci đã được thực hiện bởi nhà bảo tồn người Mỹ Mario Modestini thay mặt cho Phòng trưng bày Quốc gia. Anh không nghi ngờ gì về tính xác thực của nó.

Việc mua lại được tài trợ bởi Quỹ Ailsa Mellon Bruce. Ailsa Mellon Bruce là một nhà sưu tập nghệ thuật người Mỹ và là người bảo trợ. Là con gái của người sáng lập giàu có của Ngân hàng New York Mellon ngày nay, Andrew W. Mellon, cô có đủ khả năng để ban tặng cho Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia rất nhiều kho tàng nghệ thuật.

Kể từ ngày 8 tháng 2 năm 1967, bức tranh đã được đặt trong Phòng trưng bày số 6 ở Tòa nhà phía Tây. Năm 1991, bức tranh đã được làm sạch, phục hồi và tinh chỉnh lại. Đây là bức tranh của Leonardo da Vinci duy nhất được tìm thấy bên ngoài châu Âu.

Nguồn: https://nicofranz.art/en/leonardo-da-vinci/ginevra-de-benci

Biên dịch: Hưng

Biên tập: Trang Hà