Paris Metro cấm poster triển lãm tranh của David Hockney vì điếu thuốc

Triển lãm tranh nghệ thuật lớn nhất của David Hockney tại Paris

David Hockney – một trong những họa sĩ nổi danh nhất còn sống của nước Anh – sắp có triển lãm cá nhân lớn nhất trong sự nghiệp tại Fondation Louis Vuitton (Paris), nơi sẽ trưng bày gần 400 tác phẩm của ông trải dài khắp tòa nhà nằm trong khu rừng Bois de Boulogne.

Tuy nhiên, poster quảng bá cho triển lãm tranh nghệ thuật  khai mạc vào ngày 9 tháng 4 đã gây ra tranh cãi, khi bức ảnh chụp nghệ sĩ 87 tuổi đang cầm điếu thuốc bị cấm xuất hiện tại hệ thống tàu điện ngầm Paris.

Lý do Paris Metro không chấp nhận hình ảnh Hockney hút thuốc

Dù hình ảnh người Pháp gắn liền với phong cách hút thuốc kiểu Gauloises đã trở thành một biểu tượng, luật pháp Pháp lại rất nghiêm khắc về việc cấm quảng cáo trực tiếp hay gián tiếp cho các sản phẩm thuốc lá – bao gồm cả thuốc lá điện tử. Do đó, đại diện pháp lý của hệ thống giao thông công cộng Paris đã yêu cầu gỡ bỏ poster vì hình ảnh Hockney cầm thuốc lá.

Điều đáng chú ý là trong poster đó, Hockney đang cầm một bức tranh mang tên "Play within a Play within a Play and Me with a Cigarette" (tạm dịch: Vở kịch trong một vở kịch trong một vở kịch và tôi với điếu thuốc), và chính trong bức tranh cũng có hình ảnh ông đang hút thuốc. Tuy nhiên, Metro Paris chỉ phản đối bức ảnh thật, chứ không phản đối chi tiết hút thuốc trong tranh.

David Hockney phản ứng gay gắt

David Hockney, người luôn công khai ủng hộ hút thuốc, đã phản ứng mạnh mẽ: “Chuyện này thật điên rồ”, ông chia sẻ với tờ The Independent. “Thật quá mức khi một luật sư của Metro lại cấm một hình ảnh, và còn phân biệt giữa ảnh chụp và tranh vẽ. Họ chỉ phản đối ảnh, dù tôi cũng đang hút thuốc trong tranh kia!”

Ông cũng nói thêm: “Tôi đã quá quen với việc có người áp đặt lựa chọn cho người khác, nhưng chuyện này thật nhỏ nhen. Nghệ thuật luôn là con đường của tự do biểu đạt – còn đây là một quyết định thật đáng buồn”.

David Hockney, người ủng hộ việc hút thuốc, bị một người biểu tình phản đối thuốc lá phản đối trong Hội nghị Đảng Lao động, Brighton, Anh

Người phụ trách triển lãm gọi đó là kiểm duyệt

Sir Norman Rosenthal – người phụ trách triển lãm tranh nổi tiếng lần này – cũng lên tiếng: “Thật điên rồ. Việc kiểm duyệt poster cho một triển lãm của một trong những họa sĩ vĩ đại nhất còn sống là điều không thể hiểu nổi. Paris là thành phố của tự do và cách mạng – hành động này đi ngược lại hoàn toàn với tinh thần ấy”.

Hockney và hành trình đấu tranh vì quyền hút thuốc

Họa sĩ nổi danh này từ lâu đã lên tiếng phản đối lệnh cấm hút thuốc năm 2005 tại Anh. Ông từng xuất hiện tại Hội nghị của Đảng Lao động với tấm biển ghi: “CÁI CHẾT đang chờ đợi các bạn, kể cả khi các bạn không hút thuốc.”

Trong một bài xã luận sau đó, Hockney viết: “Tôi hút thuốc vì sức khỏe tinh thần của mình. Tôi thấy nó tốt hơn thuốc an thần – thứ có thể có hàng loạt tác dụng phụ không rõ ràng.” Ông còn nhấn mạnh: “Tôi chắc chắn mình sẽ chết – vì nguyên nhân có liên quan hoặc không liên quan đến thuốc lá. Nhưng tôi thích hút thuốc và sẽ hút cho đến khi ngã xuống.”

Năm ngoái, ông cũng viết trên The Times để đáp trả nỗ lực hạn chế thuốc lá của Thủ tướng Anh Rishi Sunak: “Tôi đã hút suốt 70 năm. Tôi bắt đầu từ năm 16 tuổi và giờ đã 86. Tôi vẫn khá ổn, cảm ơn.”

Hockney và mối duyên trắc trở với hệ thống giao thông công cộng

Đây không phải là lần đầu tiên Hockney có xung đột với hệ thống tàu điện ngầm. Năm 2021, ông được mời thiết kế logo mới cho ga Piccadilly Circus ở London, trong chiến dịch du lịch “Let’s Do London” của Thị trưởng Sadiq Khan.

Tuy nhiên, bản thiết kế bị dư luận phản ứng dữ dội. Một người dùng mạng xã hội X ví nó như “bài thi thiết kế của một đứa trẻ, kết hợp McDonald's và Burger King”, trong khi người khác bình luận: “Trông thật tệ. Tôi tưởng trẻ con nào đó vẽ ra. Trong khi có bao nhiêu họa sĩ địa phương đang gặp khó khăn có thể làm tốt hơn nhiều.”

Biển hiệu Piccadilly Circus của Hockney