Làng cổ Kinh Bắc trở thành điểm hẹn nghệ thuật Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Không gian văn hóa truyền thống giữa lòng làng cổ

Điểm du lịch làng Diềm (nay thuộc khu Viêm Xá, phường Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) là một trong những ngôi làng cổ mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng quê Kinh Bắc.

Làng Diềm nổi tiếng với các công trình văn hóa tâm linh như đền Vua Bà - được coi là thủy tổ của Dân ca Quan họ Bắc Ninh, đền Cùng - giếng Ngọc và đình Diềm, tạo nên một quần thể kiến trúc cổ kính và ý nghĩa. Chính điều này đã thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng và trải nghiệm không gian nghệ thuật dân gian đặc trưng của vùng đất này.

Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh – điểm nhấn văn hóa giữa làng cổ

Ngay giữa làng cổ, một công trình hiện đại nhưng vẫn hài hòa với kiến trúc truyền thống đã được xây dựng – Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh. Đây không chỉ là một nhà hát đơn thuần, mà còn là biểu tượng mới cho sự bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể thế giới – Dân ca Quan họ Bắc Ninh.

Công trình này được khởi công từ tháng 9/2016, với tổng diện tích lên tới 19.400m² và mức đầu tư hơn 240 tỷ đồng. Được đưa vào sử dụng từ tháng 1/2020, nhà hát chính có diện tích sàn 7.900m², với thiết kế độc đáo: mái che dài hơn 60m uốn cong như mái đình làng Việt, tạo cảm giác thân thuộc với người dân Bắc Bộ. Bên dưới là những hình khối cách điệu như chiếc nón ba tầm, thể hiện bản sắc văn hóa Quan họ.

Không gian diễn xướng mang đậm chất Bắc Bộ

Ngay bên cạnh nhà hát là hồ nước lớn – hồ bán nguyệt – nơi diễn ra các chương trình hát Quan họ trên thuyền vào dịp lễ, Tết. Đây là hình thức trình diễn đặc trưng, thể hiện nét đẹp của văn hóa nghệ thuật truyền thống vùng Kinh Bắc.

Khuôn viên phía trước nhà hát là vườn hoa, sân rộng và lối đi bộ nối liền khu vui chơi, tạo nên không gian sinh hoạt cộng đồng. Ngoại cảnh được chăm chút kỹ lưỡng với cây đa, tre, trúc – những hình ảnh quen thuộc trong tranh phong cảnh làng quê Bắc Bộ, góp phần tôn lên vẻ đẹp tự nhiên và nghệ thuật.

Điểm đến của văn hóa và nghệ thuật truyền thống

Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh không chỉ là nơi diễn xướng, mà còn là công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu của tỉnh Bắc Ninh. Với những đóng góp nổi bật, nhà hát đã được Hội Kiến trúc sư Việt Nam trao giải Bạc – Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia năm 2022-2023.

Tại đây, du khách có thể tham quan, tìm hiểu về lịch sử, kiến trúc và thưởng thức những chương trình nghệ thuật đặc sắc của Bắc Ninh – cái nôi của nhiều thể loại tranh nghệ thuật và văn hóa truyền thống.

Di sản văn hóa sống động thu hút du khách

Theo Đề án “Phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”, Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh được kỳ vọng trở thành một trung tâm nghệ thuật lớn trong khu vực và quốc tế. Đây cũng là điểm nhấn trong hành trình phát triển du lịch Bắc Ninh, góp phần lan tỏa giá trị của di sản Quan họ cũng như các loại hình nghệ thuật dân gian khác.

Những chương trình biểu diễn Quan họ được tổ chức định kỳ – vào tối thứ Bảy hàng tuần, và vào mùng 1 và Rằm hàng tháng tại hồ bán nguyệt. Ngoài ra, vào các dịp lễ lớn như 30/4, 19/5, 2/9, chương trình biểu diễn được đầu tư quy mô, dàn dựng công phu, kết hợp với phố đi bộ và các trò chơi dân gian, mang đến trải nghiệm du lịch văn hóa đặc sắc, đậm chất nghệ thuật dân gian.

Thúc đẩy du lịch văn hóa từ trái tim làng cổ

Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh – nằm giữa lòng làng cổ – chính là đòn bẩy mạnh mẽ giúp phát triển du lịch văn hóa địa phương. Đây cũng là sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn không chỉ với du khách trong nước mà còn cả bạn bè quốc tế quan tâm đến văn hóa Việt Nam.

Trong tương lai, nơi đây được kỳ vọng sẽ trở thành điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá văn hóa Bắc Ninh – vùng đất Kinh Bắc trù phú với những di sản nghệ thuật truyền thống như Dân ca Quan họ, nghệ thuật múa rối nước, tranh dân gian và các dòng tranh nổi tiếng của Việt Nam.