Điều gì quyết định giá của một tác phẩm nghệ thuật? (Phần 2)

Cách giá một tác phẩm nghệ thuật thay đổi

Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật có thể thay đổi đáng kể theo thời gian và bị ảnh hưởng bởi một loạt yếu tố liên quan đến bối cảnh của nghệ sĩ, tình hình kinh tế, và nhu cầu thị trường. Các yếu tố quyết định giá không chỉ đơn giản là chất lượng của tác phẩm mà còn là sự phát triển sự nghiệp của nghệ sĩ và sự nhận thức của công chúng và nhà sưu tập.

1. Sự thay đổi giá của một tác phẩm nghệ thuật đối với nghệ sĩ còn sống

Đối với nghệ sĩ còn sống, giá của tác phẩm có thể thay đổi theo sự phát triển sự nghiệp và vị thế của họ trong cộng đồng nghệ thuật. Các yếu tố tác động đến giá bao gồm:

• Triển lãm solo và sự kiện nghệ thuật: Các triển lãm cá nhân lớn hoặc sự tham gia vào các sự kiện nghệ thuật quốc tế có thể làm tăng sự chú ý và công nhận đối với nghệ sĩ, từ đó làm tăng giá trị tác phẩm của họ.
• Danh tiếng và sự công nhận của tổ chức: Khi nghệ sĩ nhận được sự công nhận từ các tổ chức nghệ thuật lớn, bảo tàng, hay các sự kiện danh tiếng, giá trị tác phẩm của họ sẽ tăng theo. Phòng trưng bày và các nhà đấu giá sẽ theo dõi những thành tựu này và điều chỉnh giá trị tác phẩm dựa trên sự phát triển sự nghiệp của nghệ sĩ.

Tristan van der Stegen từ phòng trưng bày Xippas chia sẻ rằng việc tăng giá cần phải được xử lý cẩn thận để duy trì sự tin tưởng của nhà sưu tập. Việc giảm giá có thể làm giảm uy tín của nghệ sĩ và phòng trưng bày. Do đó, giá trị của tác phẩm sẽ được điều chỉnh từ từ theo sự phát triển sự nghiệp của nghệ sĩ.

Ví dụ, một nghệ sĩ mới nổi có thể có giá trị thấp, nhưng khi sự nghiệp phát triển, giá trị của tác phẩm sẽ dần tăng lên. Chloe Waddington từ phòng trưng bày Timothy Taylor lưu ý rằng khi nghệ sĩ đạt được sự công nhận lớn hơn, giá tác phẩm của họ sẽ tăng, nhưng cần phải tăng giá hợp lý để tránh làm mất lòng những người ủng hộ trung thành.

2. Sự thay đổi giá sau khi nghệ sĩ qua đời

Sự thay đổi giá không chỉ xảy ra trong suốt sự nghiệp của nghệ sĩ mà còn có thể diễn ra mạnh mẽ sau khi họ qua đời. Một nghệ sĩ có thể nhận được sự công nhận lớn hơn sau khi qua đời, ví dụ như trường hợp của họa sĩ Salvo (nghệ sĩ người Ý), người không được biết đến rộng rãi trong suốt cuộc đời nhưng đã được các nhà sưu tập và bảo tàng chú ý mạnh mẽ sau khi ông qua đời vào năm 2015.

Khi giá trị và sự công nhận của một nghệ sĩ tăng lên sau khi qua đời, nhu cầu đối với tác phẩm của họ cũng tăng lên. Ví dụ, bức tranh Il Mattino (Buổi sáng) của Salvo đã lập kỷ lục giá khi được bán với 1,1 triệu đô la Mỹ tại Christie's Hong Kong năm 2023, mức giá rất cao so với mức giá mà tác phẩm có thể đạt được trong suốt cuộc đời của nghệ sĩ.

3. Sự độc đáo và hiếm có của tác phẩm

Những tác phẩm nghệ thuật có giá trị cao nhất thường là những tác phẩm có tính độc đáo và hiếm có. Điều này đặc biệt đúng đối với những tác phẩm nghệ thuật từ các nghệ sĩ quá cố, hoặc những tác phẩm có vai trò quan trọng trong sự nghiệp của nghệ sĩ.

Ví dụ điển hình nhất là bức tranh Salvator Mundi của Leonardo da Vinci, được bán với giá kỷ lục 450,3 triệu đô la tại Christie's New York vào năm 2017. Tác phẩm này có giá trị cực kỳ cao bởi vì nó là một trong số ít tác phẩm được cho là của Leonardo, điều này làm tăng tính hiếm có và giá trị của nó trên thị trường.

4. Ảnh hưởng của cuộc đấu giá

Đấu giá là một yếu tố quan trọng trong việc xác định giá trị của tác phẩm nghệ thuật. Mặc dù các nhà đấu giá cố gắng ước tính giá trị của một tác phẩm dựa trên các phân tích thị trường và các yếu tố liên quan, nhưng cuộc chiến đấu giá có thể đẩy giá trị của một tác phẩm lên rất cao. Các cuộc đấu giá có thể tạo ra sự căng thẳng và cạnh tranh giữa các nhà sưu tập, khiến giá tác phẩm tăng vọt chỉ trong vài phút.

Kết quả đấu giá công khai cung cấp một tín hiệu rõ ràng về mức độ nhu cầu và sự quan tâm đối với tác phẩm nghệ thuật, và các mức giá này thường sẽ ảnh hưởng đến giá trị của các tác phẩm khác của cùng nghệ sĩ hoặc các nghệ sĩ tương tự.

5. Ước tính và tín hiệu thị trường

Các nhà đấu giá sử dụng ước tính để dự đoán giá trị của tác phẩm, nhưng mức giá thực tế chỉ được xác định khi búa gõ. Ước tính giá của các nhà đấu giá thường đưa ra một phạm vi giá trị, nhưng kết quả thực tế có thể cao hơn hoặc thấp hơn đáng kể tùy vào nhu cầu thị trường và sự cạnh tranh trong cuộc đấu giá.

Giá của một tác phẩm nghệ thuật thay đổi không chỉ do chất lượng nghệ thuật của tác phẩm mà còn vì sự thay đổi trong vị thế của nghệ sĩ, xu hướng thị trường, tính hiếm có và nhu cầu của nhà sưu tập. Các yếu tố này tạo nên một bối cảnh rộng lớn mà trong đó giá trị của một tác phẩm có thể thay đổi theo thời gian. Những yếu tố như sự công nhận của nghệ sĩ, sự kiện nghệ thuật, và sự cạnh tranh trong các cuộc đấu giá đều góp phần vào việc xác định giá trị của các tác phẩm nghệ thuật.

Xem tiếp phần 3

Xem tiếp phần 1

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Artsy