Có những loại giám tuyển nghệ thuật nào?

Giám tuyển nghệ thuật là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong hoạt động của các quỹ nghệ thuật, bảo tàng, bộ sưu tập nghệ thuật và đặc biệt là trong việc tổ chức triển lãm. Vậy có những loại giám tuyển nào và tầm quan trọng của họ là gì?

Các vai trò của giám tuyển thường được xác định dựa trên nhu cầu và lợi ích của các tổ chức nghệ thuật lớn như bảo tàng. Khi nhìn lại lịch sử của nghề giám tuyển, ta có thể thấy rằng công việc của họ gắn liền với các bảo tàng nghệ thuật, vì ban đầu, họ là những người bảo vệ các bộ sưu tập nghệ thuật.

Trong bối cảnh này, sự phân loại đầu tiên và phổ biến nhất giữa các vai trò của giám tuyển phụ thuộc vào đội ngũ nhân viên của bảo tàng. Mỗi bảo tàng đều có một giám tuyển chung, người này chịu trách nhiệm cho toàn bộ bộ phận giám tuyển, bên cạnh đó còn có các giám tuyển bộ phận, với vai trò phụ thuộc vào cách tổ chức và hồ sơ của bảo tàng. Nói cách khác, một bảo tàng nghệ thuật hiện đại có thể được điều hành bởi một giám tuyển chung, trong khi bộ sưu tập nghệ thuật hiện đại sẽ cần một giám tuyển chuyên gia để giám sát.

Hai vai trò này là cơ bản trong mỗi bảo tàng nghệ thuật. Tuy nhiên, nghệ thuật ngày nay không chỉ dừng lại ở bảo tàng. Nghệ thuật đã xuất hiện từ những khối lập phương trắng cho đến màn hình máy tính của chúng ta. Hơn nữa, có nhiều khía cạnh khác liên quan đến nghệ thuật vượt xa việc tổ chức triển lãm. Do đó, dưới đây là một số loại giám tuyển khác nhau mà chúng ta có thể gặp ngày nay.

Giám tuyển bảo tàng

Người phụ trách bảo tàng có nhiệm vụ quản lý, tổ chức, trưng bày và phát triển các bộ sưu tập của bảo tàng, đồng thời thực hiện các nghiên cứu liên quan. Họ thường phải làm việc với các nhà tài trợ tiềm năng, từ việc tìm kiếm nguồn tài chính đến việc quyên góp các vật phẩm cho bộ sưu tập. Điều này có thể bao gồm tham dự các buổi từ thiện, tham gia các cuộc họp riêng, hoặc thuyết trình và dẫn tour tham quan tại bảo tàng.

Giám tuyển bộ phận

Một số bảo tàng được chia thành các bộ phận khác nhau, như nghệ thuật hiện đại, nghệ thuật đương đại, nghệ thuật châu Phi, nghệ thuật Mỹ, v.v. Trong những trường hợp này, mỗi bộ phận cần có một chuyên gia cho lĩnh vực của mình, vì nghệ thuật bao gồm nhiều hình thức thể hiện và không ai có thể trở thành chuyên gia cho tất cả các loại hình nghệ thuật. Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng đôi khi cũng có những người phụ trách chuyên sâu về một số thể loại nghệ thuật như nghệ thuật sắp đặt, điêu khắc hoặc hội họa.

Giám tuyển bộ sưu tập

Vai trò này rất chuyên môn, yêu cầu người phụ trách chịu trách nhiệm về tất cả các bộ sưu tập đặc biệt được đưa vào bảo tàng, có thể là dưới dạng cho mượn hoặc cho các triển lãm lưu động cụ thể. Trong trường hợp các triển lãm lưu động, người phụ trách thực tế sẽ di chuyển từ địa điểm này sang địa điểm khác cùng với bộ sưu tập. Dù làm việc tại bất kỳ bảo tàng nào đang trưng bày triển lãm, họ vẫn là nhân viên của bảo tàng hoặc nhà sưu tập tư nhân sở hữu bộ sưu tập.

Giám tuyển học thuật / Giám tuyển giáo dục

Người quản lý học thuật làm việc chặt chẽ với nhân viên bảo tàng để sử dụng bộ sưu tập cố định, phát triển và triển khai các chương trình học thuật bền vững. Họ còn mở rộng và khởi xướng các chương trình diễn giải chu đáo và tiên tiến.

Người quản lý giáo dục cũng có thể tham gia vào các quỹ nghệ thuật hoặc các dự án độc lập, như triển lãm hai năm một lần hoặc các triển lãm tạm thời tại các không gian độc lập, nhằm phát triển chương trình giáo dục cho công chúng, với nhiều cấp độ trải nghiệm và thảo luận khác nhau.

Giám tuyển nghệ thuật kỹ thuật số

Theo Paul Waelder, việc quản lý một triển lãm nghệ thuật không chỉ đơn thuần là lựa chọn các tác phẩm. Nó bao gồm việc khái niệm hóa dự án, lập kế hoạch và triển khai dự án trong một không gian cụ thể (thực hoặc ảo), đồng thời làm trung gian với công chúng và tiến hành ghi chép, đánh giá cuối cùng.

Đối với người quản lý nghệ thuật kỹ thuật số, nguồn đối tượng không chỉ nằm trong nghệ thuật vật lý mà còn mở rộng ra toàn bộ thế giới tồn tại trên nền tảng kỹ thuật số. Điều thú vị nhất khi trở thành một giám tuyển nghệ thuật kỹ thuật số là được đứng giữa hai thế giới: nghệ thuật kỹ thuật số và nghệ thuật vật lý.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Sybaris