Biệt thự La Mã cổ đại khổng lồ được khai quật tại Pháp chuẩn bị mở cửa đón khách

Quang cảnh khu vực khai quật tại Sainte-Nitasse nhìn từ phía tây.

Một biệt thự La Mã cổ đại với quy mô khổng lồ vừa được các nhà khảo cổ khai quật bên bờ phải sông Yonne, cách Autessiodurum – nay là thành phố Auxerre (Pháp) chưa đầy 3 km, theo thông tin từ Viện Nghiên cứu Khảo cổ học Dự phòng Quốc gia Pháp (INRAP).

Khai quật tại Sainte-Nitasse: Hồi sinh một di chỉ từ thế kỷ 19

Khu vực khai quật rộng khoảng 4 mẫu Anh tại Sainte-Nitasse, thuộc vùng Bourgogne-Franche-Comté – vốn đã được biết đến từ thế kỷ 19 – nhưng chưa từng được khai quật chính thức. Mãi đến năm 1966, khi một hố khai thác sỏi được đào tại đây, những tàn tích cổ đại đầu tiên mới lộ diện.

Các nhà khảo cổ đã phát hiện một tòa nhà hình chữ nhật rộng hơn 700 m², gồm 10 phòng, trong đó có một phòng có phần mái cong hình bán nguyệt (apse). Các bức tường được xây từ đá vụn, các mảnh bia mộ và cột trụ. Nhiều chi tiết cho thấy sự hiện diện của hệ thống sưởi sàn hypocaust cổ, cũng như những khoảng trống từng được lát tranh khảm mosaic. Đồ nội thất tìm thấy có niên đại từ thế kỷ I đến thế kỷ IV sau Công nguyên.

Biệt thự xa hoa của tầng lớp quý tộc La Mã

Từ năm 1966 đến nay, các nhà khảo cổ đã tiếp tục mở rộng khai quật, hé lộ một khu kiến trúc lên tới 4.000 m² – được cho là chỉ là một cánh của khu biệt thự lớn hơn rất nhiều. Những gì được tìm thấy cho thấy nơi đây từng thuộc sở hữu của giới quý tộc hoặc những người có địa vị và của cải.

Họ đã xác định được tường bao quanh ở phía tây, bắc và đông của công trình, bao quanh một khu vườn vuông rộng 450 m². Vườn có bể nước ở phía bắc và đài phun nước ở phía nam. Xung quanh là các phòng dùng để tiếp khách và làm việc – trong đó có thể bao gồm cả nhà bếp. Phía đông biệt thự là khu tắm công cộng (thermal bath) – một phần không thể thiếu trong lối sống xa hoa của người La Mã cổ.

Cấu trúc phân khu: Sinh hoạt và nông nghiệp song hành

Biệt thự được phân chia rõ ràng thành hai khu vực đặc trưng: khu ở (pars urbana) dành cho gia chủ và khu nông nghiệp (pars rustica) – nơi diễn ra hoạt động sản xuất, quản lý bởi một quản gia. Cách tổ chức không gian này thường thấy trong các khu biệt thự La Mã quy mô lớn, phản ánh mô hình tự cung tự cấp điển hình trong kiến trúc cổ đại.

Autessiodurum ban đầu chỉ là một khu định cư nhỏ vào đầu thế kỷ I sau Công nguyên, nhưng đã phát triển thành một đô thị lớn vào thế kỷ IV. Hiện tại, các nhà nghiên cứu đang phân tích các giai đoạn phát triển khác nhau của khu định cư này để hiểu rõ hơn về nhịp sống thường nhật của người La Mã cổ trong vùng.

Mở cửa đón công chúng nhân Ngày Khảo cổ học châu Âu

Toàn bộ khu di tích sẽ chính thức mở cửa cho công chúng tham quan từ ngày 15 tháng 6, nhân dịp Ngày Khảo cổ học châu Âu. Các tour tham quan sẽ do chính các nhà khảo cổ dẫn dắt, hứa hẹn mang lại những trải nghiệm sâu sắc về lịch sử, nghệ thuật và kiến trúc La Mã.