Bảo tàng gốm Bát Tràng số hóa trên nền tảng Google Arts & Culture.

Bảo tàng nghệ thuật Hồn Đất Việt Bát Tràng (Bát Tràng Museum) chính thức ra mắt trên Google Arts & Culture – nền tảng bách khoa toàn thư về văn hóa và nghệ thuật toàn cầu của Google – vào ngày 10/07/2024. Đây là bảo tàng đầu tiên tại Việt Nam hiện diện trên không gian số hóa này.

Sự kiện đánh dấu bước chuyển mình quan trọng trong hành trình đưa câu chuyện của nghề thủ công Việt Nam vươn xa đến với công chúng quốc tế.

Ngoài việc trưng bày hơn 30 tác phẩm độc bản của Cố Nghệ nhân Nhân dân Vũ Thắng – người sáng lập bảo tàng, Bát Tràng Museum trên nền tảng Google Arts & Culture còn giới thiệu nhiều câu chuyện văn hoá về nghề và người của làng gốm lâu đời này.

Trên hết, đó là câu chuyện cuộc đời và sự nghiệp của Cố Nghệ nhân Nhân dân Vũ Thắng với 50 năm gắn bó với nghề gốm gia truyền. Các tác phẩm độc bản của ông có phong cách đặc trưng với kỹ thuật phủ men chồng màu độc đáo, tạo nên một biểu cảm lạ cho gốm với độ sâu về không gian, mang đậm hơi thở thời đại và dấu ấn sáng tạo riêng.

Ngoài ra, triển lãm gây tiếng vang Chiếc giày gốm Bát Tràng (2022) với 12 chiếc giày bốt bằng gốm độc bản cùng câu chuyện Làng cổ Bát Tràng qua những bức ảnh hiếm ít thấy được chụp bởi nhiếp ảnh gia Lâm Trúc Quỳnh (LTQ) cũng được chia sẻ trên nền tảng Google Arts & Culture trong lần ra mắt này.

Anh Vũ Khánh Tùng, Giám đốc Bát Tràng Museum chia sẻ:

“Bát Tràng Museum vinh dự là bảo tàng ngoài công lập đầu tiên ở Việt Nam được Google Arts & Culture lựa chọn xuất hiện trên nền tảng này. Chúng tôi hy vọng câu chuyện về làng gốm Bát Tràng cũng như di sản để lại là những tác phẩm độc bản cùng phong cách làm gốm độc đáo, riêng biệt của cố Nghệ nhân nhân dân Vũ Thắng sẽ được tiếp cận nhiều hơn và truyền cảm hứng đến những người yêu nghệ thuật và văn hóa không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới”.

Một số hiện vật nổi bật được Google Arts & Culture ghi nhận

Những chiếc giày gốm

Mười hai chiếc giày (bốt) cao bằng gốm, mỗi chiếc là sự kết hợp tinh tế giữa nhiều chất liệu và màu men, mang đậm dấu ấn sáng tạo độc đáo. Mặc dù có hình dáng như những đôi bốt hiện đại, nhưng mỗi chiếc giày lại được trang trí bằng các hoa văn cổ truyền, tạo nên sự hòa quyện giữa truyền thống và đương đại. Để hoàn thiện hai chiếc giày đặc biệt này, nghệ nhân Vũ Đức Thắng đã dành ra 6 tháng miệt mài, với từng công đoạn tỉ mỉ và đầy tâm huyết.

Bộ đôi bình rồng đắp nổi

Bộ đôi bình rồng đắp nổi là cặp bình khổng lồ, được tỉ mỉ khắc họa các địa danh nổi tiếng của Hà Nội cùng những cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc Việt Nam. Tác phẩm này được thực hiện nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long, Hà Nội, mang trong mình giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc.

Chim sổ lồng

Cặp lồng chim bằng gốm gồm hai chiếc lồng, một chiếc đóng kín và một chiếc mở, cho phép chim tự do đậu bên ngoài, tượng trưng cho sự tự do và phóng khoáng. Tác phẩm được hoàn thành trong một tháng, hoàn toàn làm bằng tay, với những nan lồng được tạo hình tinh tế, giống như nan tre thật. Một điều bất ngờ xảy ra trong quá trình nung ở nhiệt độ 1250 độ C: những chiếc nan lồng trở nên mềm như sợi bún và có độ lún tự nhiên, vô tình tạo ra một hình dáng mới lạ, làm nổi bật thêm ý nghĩa của tác phẩm.

Bộ thống vẽ phong cảnh 3 miền

Bộ thống kích thước lớn khắc họa những phong cảnh nổi tiếng từ Bắc chí Nam của Việt Nam, như Văn Miếu Quốc Tử Giám, Hồ Gươm, Chùa Một Cột, Đền Hùng, cố đô Huế và chợ Bến Thành. Cùng với đó là hình ảnh nghi lễ Vinh quy bái tổ, thể hiện cảnh những người đỗ đạt cao trở về làng để bái tạ tổ tiên, thầy dạy và cha mẹ. Những cảnh sắc tuyệt đẹp, nét văn hóa tinh tế và hình ảnh giản dị của làng quê Việt Nam được nghệ nhân thể hiện sinh động qua những đường khắc trên gốm. Các tác phẩm này được phủ lớp men màu chồng lên nhau, tạo nên hiệu ứng không gian sâu sắc, là kết quả của kỹ thuật độc đáo, phản ánh sự sáng tạo của nghệ nhân trong việc làm mới chất liệu gốm truyền thống.

Biên soạn: Hoàng Linh