“Bạn có thể đang xem những tác phẩm cuối cùng còn sót lại của các nghệ sĩ Gaza” (Phần 1)

Một cuộc triển lãm ở Bờ Tây đang cố gắng ghi lại đồng thời chống lại nguy cơ cuộc sống và văn hóa của người Palestine ở Gaza bị xoá sổ, ngay cả khi các hoạ sĩ sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật này đã bị thiệt mạng.

Những bức tranh từ Gaza được trưng bày tại "Đây không phải là một cuộc triển lãm" ở Bảo tàng Palestine, Birzeit, khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng. Ảnh: Fatima AbdulKarim

Trong một căn phòng triển lãm lớn, ánh sáng mờ ảo tạo ra những vệt bóng dài trên đống gạch vụn, trong khi tiếng vo ve không ngừng của máy bay không người lái vang vọng khắp nơi. Đó là lời chào buồn bã dành cho du khách tham gia cuộc triển lãm hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Palestine, tại thị trấn Birzeit ở Bờ Tây đang bị chiếm đóng.

“Đây không phải là một cuộc triển lãm” là tên của cuộc triển lãm này, sẽ được kéo dài đến tháng 8, trưng bày khoảng 300 tác phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ sinh sống ở dải Gaza. Đi dạo quanh hội trường là một cảm giác choáng ngợp, kéo du khách vào những kích thích thị giác và thính giác. Các bức tranh xếp chồng lên nhau không theo thứ tự cụ thể nào trên những bức tường màu chàm tối tăm của bảo tàng, gợi lên sự hỗn loạn của nền nghệ thuật Palestine bị tàn phá ở Gaza.

Các tác phẩm nghệ thuật, được thu thập từ tháng 12 từ các phòng trưng bày, tổ chức nghệ thuật và nhà sưu tập trên khắp Palestine, là minh chứng cho hoạt động sáng tạo văn hóa của Gaza trong thời kỳ đen tối nhất. Một số hoạ sĩ đã thiệt mạng trong những tháng gần đây do bị Israel ném bom. Một số đã tìm cách thoát khỏi Dải Gaza bị bao vây. Hầu hết trong số các hoạ sĩ hiện đang lang thang không còn nhà cửa trong khu vực này.

Cuộc triển lãm là một nỗ lực nhằm ghi lại và chống lại những gì mà ban tổ chức mô tả là “sự xóa bỏ” cuộc sống và văn hóa của người Palestine ở Gaza. Điều này bao gồm việc phá hủy hai phòng trưng bày nghệ thuật đương đại của Dải Gaza. Eltiqa ở trung tâm thành phố Gaza đã bị phá hủy trong một cuộc không kích của Israel vào tháng 12, trong khi Shababeek, nằm trong một tòa nhà cũ gần Bệnh viện Al-Shifa, đã bị biến thành đống đổ nát khi quân đội Israel bao vây khu phức hợp bệnh viện và phần lớn khu vực xung quanh vào tháng 3. Các hoạ sĩ từ cả hai phòng trưng bày này, hầu hết đều phải di dời do chiến tranh, đã được cấp không gian trong Bảo tàng Palestine để trưng bày các tác phẩm nghệ thuật của họ.

Sharif Sarhan, giám đốc của phòng triển lãm nghệ thuật Shababeek, người đã nói chuyện với tạp chí +972 từ Paris, nơi ông ở trước khi chiến tranh nổ ra cho tới tận thời điểm này, than thở: “Toàn bộ nền nghệ thuật, con người, sản phẩm và không gian của Dải Gaza đã bị ảnh hưởng sâu sắc bởi sự tàn phá của chiến tranh”. Phần lớn các tác phẩm nghệ thuật vẫn còn ở Gaza đã bị phá hủy hoặc hư hại do các cuộc tấn công của Israel, hoặc bị người dân cướp bóc khi họ nỗ lực tìm kiếm vật liệu để đốt cháy. Sarhan nói thêm: “Bạn có thể đang xem những tác phẩm cuối cùng còn sót lại được các nghệ sĩ của Dải Gaza tạo ra”.

​​

Những bức tranh từ Gaza được trưng bày tại "Đây không phải là một cuộc triển lãm" ở Bảo tàng Palestine, Birzeit, khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng. Ảnh: Fatima AbdulKarim

Một số tác phẩm được tạo ra bằng vật liệu độc đáo. Một bức tranh sơn dầu miêu tả đống đổ nát của một ngôi nhà khi được kiểm tra kỹ hơn đã cho thấy tấm bạt mà hoạ sĩ đã dùng để vẽ - loại vải khó có thể tìm thấy ở Gaza - chính là loại vải trắng dày được sử dụng làm tấm vải liệm.

Hiệu ứng của cuộc triển lãm đối với du khách là vô cùng ấn tượng, ấn tượng đến mức khiến người xem muốn chóng mặt. Suhad Awad, một nhà sử học đến thăm bảo tàng vào đầu tháng 5, kể với Tạp chí +972: “Triển lãm lần này để lại ấn tượng lâu dài, xóa mờ ranh giới giữa các cách thể hiện nghệ thuật khác nhau và mời gọi sự tương tác sâu sắc hơn với các tác phẩm nghệ thuật. Những tác phẩm nghệ thuật này khiến tôi cảm thấy như mình đang ở Gaza vậy”.

Xem thêm phần 2 tại đây

Nguồn: https://www.972mag.com/gaza-artists-exhibition-war/

Biên dịch: Huyền Trịnh