Garry Fabian Miller và nghệ thuật nhiếp ảnh không máy ảnh: ánh sáng, màu sắc và chân trời sáng tạo

Triển lãm ảnh nghệ thuật Morwelion, The Sea Horizon tại Ingleby Gallery, West Wales, giới thiệu hành trình nghệ thuật độc đáo của nhiếp ảnh gia Garry Fabian Miller, người đã tạo dựng phong cách “nhiếp ảnh không máy ảnh” bằng cách khai thác trực tiếp ánh sáng và chất liệu trong buồng tối.

Garry Fabian Miller, The Middle Place: A Radiant Descent, 2012. (Hình ảnh: © Garry Fabian Miller. Tư liệu nghệ sĩ và Ingleby, Edinburgh).

Khởi đầu từ những năm 1970, Miller chụp liên tục cảnh biển và bầu trời từ một điểm nhìn cố định. Ở đó, đường chân trời thường mờ nhòa, khi màu của nước và mây quyện vào nhau. Ngay từ loạt ảnh này, ông đã thể hiện sự quan tâm đến không gian trừu tượng và tính thiền định trong nhiếp ảnh.

Garry Fabian Miller, Sections of England, The Sea Horizon, No. 40 1976-77, 2023. (Hình ảnh: © Garry Fabian Miller. Tư liệu nghệ sĩ và Ingleby, Edinburgh).

Đến giữa thập niên 1980, Miller từ bỏ máy ảnh để phát triển một quy trình hoàn toàn trong buồng tối: ánh sáng được chiếu qua vật liệu trong suốt hoặc bán trong suốt như lá cây, vỏ cây, thủy tinh màu hay chất lỏng, rồi phản ứng trực tiếp trên giấy ảnh, tạo nên hình ảnh trừu tượng rực rỡ. Các tác phẩm ban đầu với lá và hoa gợi nhớ đến những thí nghiệm thế kỷ 19 của Fox Talbot, người tiên phong trong lịch sử nhiếp ảnh.

Sự kiện nghệ thuật cũng tái hiện giai đoạn Miller phụ thuộc vào giấy ảnh Cibachrome, loại giấy đặc biệt tạo nên màu sắc rực sáng. Sau khi nhà máy sản xuất duy nhất đóng cửa, ông phải mất nhiều năm tìm kiếm nguồn cung, đồng thời ý thức được sự hữu hạn của phương pháp này.

Garry Fabian Miller, Cow Parsley (Swaledale), 1987. (Hình ảnh: © Garry Fabian Miller. Tư liệu nghệ sĩ và Ingleby, Edinburgh).

Garry Fabian Miller, A Lost Colour World, 2019. (Hình ảnh: © Garry Fabian Miller. Tư liệu nghệ sĩ và Ingleby, Edinburgh).

Trong những năm gần đây, nghệ sĩ mở ra hướng đi mới với dự án Three Acres of Colour, trồng cây để chiết xuất thuốc nhuộm tự nhiên nhằm tạo màu cho tác phẩm. Dự án này vừa là giải pháp giảm thiểu tác động môi trường, vừa phản ánh hành trình cá nhân khi ông đối diện với chẩn đoán ung thư bàng quang, hậu quả từ hóa chất trong phòng tối.

Morwelion, The Sea Horizon là cơ hội để công chúng khám phá cả một đời sáng tạo của Miller, nơi nhiếp ảnh trừu tượng, nghệ thuật ánh sáng và thử nghiệm chất liệu hòa quyện, mở rộng ranh giới của nhiếp ảnh truyền thống.

Triển lãm diễn ra đến tháng 6/2026 tại Ingleby Gallery, West Wales, một điểm hẹn nổi bật cho những ai quan tâm đến triển lãm nghệ thuật, nhiếp ảnh trừu tượng và nghệ thuật thử nghiệm ánh sáng.

Nguồn: Garry Fabian Miller's distinctive camera-less photography creates abstract, evocative images

Quỳnh Hoa