Triển lãm nhóm mùa hè chưa biến mất – nhưng cách tiếp cận đang thay đổi

Mỗi năm, trước khi tháng 8 đến – thời điểm giới nghệ thuật thường “ngủ đông” – các phòng tranh New York lại tổ chức những triển lãm nhóm mùa hè. Đây vốn là một truyền thống quen thuộc: đôi khi chỉ là một cuộc trưng bày nhỏ, mang tính chủ đề, nhưng cũng có lúc trở thành sự kiện nghệ thuật đáng nhớ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều nhà phê bình và giới buôn tranh cho rằng các triển lãm này trở nên rời rạc, thiếu điểm nhấn hoặc chỉ là cách “xả hàng tồn kho”. Không ít người còn đặt câu hỏi: liệu triển lãm nhóm mùa hè có sắp biến mất?

Mục đích thật sự của triển lãm nhóm mùa hè

Thực tế cho thấy, triển lãm nhóm mùa hè không hẳn biến mất mà chỉ đang thay đổi mục tiêu. Những sự kiện này giúp phòng tranh duy trì sự hiện diện trong giai đoạn chững lại của thị trường nghệ thuật, thử nghiệm tên tuổi mới, và xây dựng mạng lưới quan hệ trong giới sưu tập. Đây cũng là nơi thử nghiệm thị hiếu, nuôi dưỡng sự phát triển nghệ sĩ và tạo ra kết nối ngầm – một yếu tố quan trọng trong hệ sinh thái nghệ thuật.

Alex Glauber, Chủ tịch Hiệp hội Cố vấn Nghệ thuật Chuyên nghiệp, nhận định triển lãm nhóm thường rơi vào hai dạng: một là nỗ lực giám tuyển mang tính đối thoại nghệ thuật, hai là công cụ duy trì quan hệ giữa nghệ sĩ và nhà sưu tập. Dù vậy, chi phí vận chuyển, lắp đặt và chia sẻ hoa hồng khiến các phòng tranh gặp không ít khó khăn về lợi nhuận.

Triển lãm nhóm như chất keo kết nối

Điểm thú vị là khi một phòng tranh thực sự đầu tư, triển lãm nhóm mùa hè có thể trở thành cú hích quan trọng. Adam Cohen – sáng lập phòng tranh A Hug from the Art World – đã tổ chức triển lãm “Open Eyes” (tạm dịch: Mở mắt), do Luke Newsom, 14 tuổi, giám tuyển. Triển lãm quy tụ các tác phẩm của KAWS, Urs Fischer và Raymond Pettibon, vừa mang tính thử nghiệm, vừa tạo nên bầu không khí gắn kết. Cohen cho rằng: “Triển lãm nhóm là nơi bắt đầu đối thoại với nghệ sĩ và nhà sưu tập, điều này quan trọng hơn doanh số ngay lập tức.”

Cảnh quay lắp đặt tác phẩm “Mở mắt” tại A Hug from the Art World.

Khi triển lãm trở thành cơ hội mở

Một ví dụ khác là “Summer Reads” (tạm dịch: Những trang hè) tại Galerie Lelong, do Grace Hong giám tuyển, xoay quanh chủ đề đọc sách. Các tác phẩm nổi bật của Martha Rosler và John Clang – đặc biệt là loạt “Reading by an Artist” (tạm dịch: Nghệ sĩ đọc) – đã mang lại trải nghiệm mới mẻ cho khán giả New York. Giám đốc Mary Sabbatino nhấn mạnh triển lãm nhóm có thể mở ra cơ hội hợp tác quốc tế và gia tăng vị thế cho cả nghệ sĩ lẫn phòng tranh.

Phòng tranh Timothy Taylor cũng áp dụng chiến lược này với triển lãm “The Kids Are Alright” (tạm dịch: Bọn trẻ ổn thôi), quy tụ hơn 40 nghệ sĩ. Theo Chloe Waddington, triển lãm mùa hè là cách để “nới lỏng” áp lực bán hàng, mời gọi nhiều tiếng nói nghệ thuật khác nhau và tiếp cận công chúng mới.

Cảnh quay lắp đặt "The Kids Are Alright" tại Timothy Taylor

Triển lãm nhóm không phải lúc nào cũng cần thiết

Dẫu vậy, không phải phòng tranh nào cũng tham gia. Một số tên tuổi lớn như Bortolami, David Kordansky, Pace hay Lehmann Maupin đã bỏ qua mùa hè. Fionna Flaherty của Lehmann Maupin cho biết phòng tranh lựa chọn tổ chức triển lãm cá nhân để hỗ trợ nghệ sĩ trong các giai đoạn quan trọng thay vì duy trì truyền thống.

Kết luận: Triển lãm nhóm mùa hè vẫn sống, nhưng ở một hình thức khác

Có thể thấy, triển lãm nhóm mùa hè không hề “chết”. Thay vào đó, chúng đang được tái định nghĩa, không chỉ đơn thuần là lấp chỗ trống trong lịch nghệ thuật, mà trở thành công cụ chiến lược để xây dựng quan hệ, phát triển nghệ sĩ và thử nghiệm thị trường. Với các phòng tranh, thành công của một triển lãm nhóm mùa hè không đo bằng doanh số, mà bằng sự hiện diện, sự gắn kết và cơ hội lâu dài trong thị trường nghệ thuật quốc tế.