Thiết kế đài tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth II tại công viên St James’s sẽ có tác phẩm điêu khắc của Yinka Shonibare

Khách du lịch bên ngoài Cung điện Buckingham ở Công viên St James, London, Anh, năm 2025.

Đài tưởng niệm cấp quốc gia được ấn định tại trung tâm London

Chính phủ Anh vừa thông qua thiết kế cuối cùng cho công trình tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth II đặt tại công viên St James’s, London – một trong những khu vực biểu tượng gần Cung điện Buckingham. Đây là một công trình nghệ thuật công cộng mang quy mô quốc gia, tích hợp yếu tố lịch sử và nghệ thuật đương đại.

Dẫn dắt nhóm thiết kế là kiến trúc sư danh tiếng Norman Foster đến từ Foster + Partners, kết hợp cùng nghệ sĩ người Anh gốc Nigeria Yinka Shonibare CBE RA – một cái tên quen thuộc trong giới nghệ thuật đương đại, đặc biệt với các tác phẩm điêu khắc nổi tiếng có chiều sâu về văn hóa và bản sắc dân tộc.

Kết hợp cảnh quan hoàng gia và nghệ thuật điêu khắc hiện đại

Thiết kế mới sẽ kết nối những khu vườn hoàng gia xung quanh bằng một lối đi lát đá tự nhiên. Ngoài ra, cây cầu Blue Bridge bắc qua hồ tại công viên sẽ được cải tạo với lan can làm từ kính đúc trong mờ, lấy cảm hứng từ vương miện cưới của Nữ hoàng – một chi tiết gợi nhắc đến hình ảnh vương giả và truyền thống hoàng gia.

Nghệ thuật đóng vai trò quan trọng trong dự án này, với tượng nghệ thuật mang tên Wind Sculpture (Tạm dịch: Tượng Gió) của Yinka Shonibare được lựa chọn để trưng bày. Bên cạnh đó, sẽ có tượng hình của Nữ hoàng Elizabeth II và Hoàng thân Philip tại khu vực Birdcage Walk, cổng tưởng niệm riêng cho Hoàng thân và một tượng đài riêng biệt cho Nữ hoàng bên cạnh đại lộ The Mall – điểm thu hút du khách và người dân yêu nghệ thuật.

Đội ngũ thực hiện và tiến trình hoàn thiện dự án

Ngoài kiến trúc sư Foster và nghệ sĩ Shonibare, dự án còn có sự tham gia của nhà thiết kế cảnh quan Michael Desvigne, người sẽ làm việc chặt chẽ với Ủy ban Tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth. Theo thông cáo từ ban tổ chức, “Họ sẽ cùng nhau tuyển chọn nhà điêu khắc để thực hiện phần tượng nghệ thuật mang yếu tố hình tượng trong thiết kế.”

Thiết kế chính thức dự kiến được công bố vào tháng 4 năm 2026 – nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Nữ hoàng Elizabeth II – cùng với chương trình di sản đi kèm.

Nguồn tài trợ và ý nghĩa biểu tượng

Dự án được chọn từ danh sách 5 đề xuất thiết kế nổi bật và sẽ được thực hiện với ngân sách công dao động từ 23 đến 46 triệu bảng Anh (tương đương 31,3 – 62,6 triệu USD). Đây được xem là một công trình tưởng niệm có quy mô lớn, không chỉ mang ý nghĩa tưởng nhớ Nữ hoàng mà còn khẳng định vai trò của nghệ thuật điêu khắc trong việc lưu giữ ký ức và kết nối cộng đồng.

Riêng với Yinka Shonibare, ông từ lâu đã sử dụng tác phẩm điêu khắc như một cách phản ánh các vấn đề về bản sắc văn hóa và quyền lực trong nghệ thuật. Năm 2019, ông từng được chính Nữ hoàng trao tặng danh hiệu Commander of the Order of the British Empire – một trong những danh hiệu cao quý dành cho người có đóng góp đặc biệt trong lĩnh vực nghệ thuật Anh.