Thị trường nghệ thuật phục hồi chậm sau đại dịch

Thị trường nghệ thuật toàn cầu đạt tổng trị giá 67,8 tỷ đô la vào năm 2022, tăng 3% so với năm trước và đạt mức cao thứ hai cho đến nay. Các số liệu trên đây dựa trên báo cáo The Art Market 2023 của Tiến sĩ Clare McAndrew, đã được Art Basel và UBS công bố vừa qua. 

So với mức trước đại dịch 2019, tốc độ tăng trưởng của thị trường nghệ thuật không cao như mong đợi. Những bất ổn chính trị và kinh tế, chiến tranh leo thang ở Ukraine, lạm phát và lãi suất gia tăng, cùng với các vấn đề về chuỗi cung ứng và dịch bệnh ngày càng gia tăng nguy cơ suy thoái tại các thị trường lớn. Việc phong tỏa nghiêm ngặt ở Trung Quốc trong suốt năm 2022 càng tác động đến sự phục hồi của thị trường trong khu vực.

Dưới đây là bảy điểm chính từ The Art Market 2023.

1. Doanh số nghệ thuật toàn cầu tăng trưởng, vượt mức trước đại dịch năm 2019

Doanh số bán tác phẩm nghệ thuật toàn cầu tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương khoảng 67,8 tỷ USD (con số trước đại dịch năm 2019 là 64,4 tỷ USD). Các hội chợ nghệ thuật đã trở lại nhộn nhịp. Các cuộc đấu giá ở phân khúc cao cấp và lịch trình triển lãm dày đặc đã góp phần tạo nên một thị trường đang phát triển.

2. Mỹ tiếp tục là thị trường lớn nhất và đạt mức cao nhất từ trước đến nay

Hoa Kỳ vẫn là thị trường hàng đầu, chiếm 45% doanh số bán hàng toàn cầu tính theo giá trị vào năm 2022. Doanh số của thị trường này đã tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 30,2 tỷ USD, mức cao nhất cho đến nay. Sự tăng trưởng đáng kể ở thị trường đấu giá cao cấp, cùng với sự tăng trưởng nhất định về doanh số bán hàng của đại lý, đã thúc đẩy sự gia tăng này. Thị trường Hoa Kỳ phục hồi mạnh mẽ nhất so với tất cả các thị trường toàn cầu sau đợt giảm 25% doanh số bán hàng vào năm 2020.

3. Vương quốc Anh và Trung Quốc lần lượt xếp thứ hai và thứ ba trên thị trường toàn cầu

Vương quốc Anh tiếp tục vị trí là thị trường lớn thứ hai, với 18% doanh số bán hàng toàn cầu. Trong khi đó, Trung Quốc rơi từ vị trí thứ hai xuống vị trí thứ ba vào năm 2022, doanh số bán hàng giảm xuống còn 17%. Vương quốc Anh đã chứng kiến mức tăng trưởng vững chắc 5% lên 11,9 tỷ USD vào năm 2022, vượt qua những rào cản kinh tế và chính trị gay gắt. Đây là năm tăng trưởng thứ hai, nhưng quốc gia này vẫn chưa đạt được mức trước đại dịch là 12,2 tỷ USD.

Chính sách phong tỏa trên diện rộng đã cản trở đáng kể hoạt động thị trường nghệ thuật Trung Quốc. Thị trường này đã có một năm 2022 không mấy tươi sáng, với doanh thu giảm 14% so với cùng kỳ (tương đương 11,2 tỷ USD). Một số hội chợ và đấu giá nghệ thuật bị hủy bỏ, cắt ngắn hoặc buộc phải lùi thời gian tổ chức.

4. Nhiều phòng tranh có doanh số đạt mức trước đại dịch

Nhìn chung, đó là một năm rất tích cực đối với phần lớn các phòng tranh. Doanh số bán hàng của đại lý tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt mức trước đại dịch là 37,2 tỷ USD. Gần hai phần ba (61%) cho biết doanh số bán hàng tăng so với cùng kỳ năm trước và phần lớn (58%) thậm chí còn thấy giá trị được cải thiện so với năm 2019. Khoảng một phần tư (24%) cho biết doanh số bán hàng giảm so với cùng kỳ năm ngoái. 

Sự trở lại của các hội chợ nghệ thuật cũng góp phần làm tăng tỷ lệ doanh thu bán hàng tại các sự kiện trực tiếp. Con số này đã tăng từ khoảng một phần tư doanh số bán hàng vào năm 2021 (27%) lên hơn một phần ba vào năm 2022 (35%), mặc dù con số này vẫn thấp hơn so với con số của năm 2019 là 42%.

5. Mặc dù thương mại kỹ thuật số đã vượt xa mức trước đại dịch, nhưng nó đã giảm đáng kể vào năm 2022

Thương mại điện tử vốn có lợi thế vượt trội trong đại dịch COVID-19, đã chứng kiến sự sụt giảm hơn nữa vào năm 2022 khi các doanh nghiệp và nhà sưu tập bắt đầu hoạt động theo lịch trình trực tiếp bận rộn hơn. Tuy nhiên, thị trường vẫn chưa hoàn toàn trở lại trạng thái phân cực bán hàng trực tuyến và ngoại tuyến như trước đại dịch. Doanh số bán hàng trực tuyến thuần túy giảm xuống còn 11 tỷ đô la, giảm 17% so với mức cao nhất năm 2021 là 13,3 tỷ đô la, mặc dù vẫn cao hơn 85% so với năm 2019. Doanh số bán hàng trực tuyến chiếm 16% tổng doanh số bán hàng của thị trường nghệ thuật năm 2022, giảm 4% so với cùng kỳ năm ngoái/năm.

6. Doanh số đấu giá giảm nhẹ từ năm 2021 nhưng cả ba nhà lớn đều có một năm kỷ lục

Doanh số bán hàng thu được từ các cuộc đấu giá, bao gồm cả doanh số bán hàng công khai và tư nhân, giảm 2% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 30,6 tỷ USD. Đây vẫn là mức tăng khoảng 11% so với năm 2019 trước đại dịch. Sức mạnh ở phần cuối của thị trường có nghĩa là Christie's, Sotheby's và Phillips đều đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022, với tổng doanh thu hàng năm là 17,7 tỷ đô la.

7. Doanh số NFT liên quan đến nghệ thuật giảm gần một nửa vào năm 2022

Doanh số bán NFT liên quan đến nghệ thuật trên các nền tảng bên ngoài đã giảm đáng kể vào năm 2022, chỉ còn dưới 1,5 tỷ đô la, giảm 49% so với cùng kỳ năm ngoái. Trước đó, doanh số ở mảng này đã đạt đỉnh gần 2,9 tỷ đô la vào năm 2021. Các NFT liên quan đến nghệ thuật giảm giá trị hơn nhiều so với các loại đồ sưu tầm kỹ thuật số khác, chỉ chiếm 8% giá trị doanh số bán NFT trên mạng Ethereum vào năm 2022, so với 67% đối với các NFT dựa trên đồ sưu tầm.

Biên dịch: Minh Tâm

Biên tập: Thu Huyền

https://www.artbasel.com/stories/key-findings-art-market-report-2023