“Return to Order” – Loạt điêu khắc mới của Christopher K. Ho ra mắt tại Art Basel Hong Kong 2025

Trong khuôn khổ chương trình Encounters tại sự kiện nghệ thuật Art Basel Hong Kong 2025, nghệ sĩ Christopher K. Ho – sinh ra tại Hồng Kông và được đào tạo trong lĩnh vực kiến trúc – giới thiệu chuỗi sáng tác điêu khắc Return to Order (2022–2023). Bộ tác phẩm được trưng bày bởi Property Holdings Development Group (PHD Group), một gallery nội địa tại Hồng Kông.

Điểm khởi đầu của Return to Order bắt nguồn từ một bài tập giảng dạy do kiến trúc sư người Mỹ John Hejduk đưa ra vào những năm 1950: vẽ một lưới 9 ô vuông, rồi thay đổi dần từng ô để khám phá hình học và không gian mà không bị ràng buộc bởi công năng hay vật liệu. Christopher K. Ho đưa bài tập này lên máy tính và phát triển thành hàng trăm mặt phẳng kỹ thuật số khác nhau. Từ đó, anh chọn lọc, cắt laser và tạo khuôn để sản xuất một loạt tác phẩm bằng đồng và nhôm.

Chân dung nghệ sĩ người Mỹ gốc Hồng Kông - Christopher K. Ho. Ảnh: Heather Henriksen.

Không gian trưng bày triển lãm Return to Order của Christopher K. Ho tại PHD Group, Hồng Kông, 2024. Tác phẩm do nghệ sĩ và PHD Group, Hồng Kông cung cấp. Ảnh: Felix SC Wong.

Kết quả là 30 tác phẩm điêu khắc có hình khối phức tạp, ánh kim phản chiếu như gương, được trưng bày trên các bục cao thấp khác nhau. Nhìn từ xa, chúng giống như mô hình một thành phố vàng tưởng tượng hoặc bộ sưu tập cúp danh giá. Khi quan sát gần, hình dáng của từng tác phẩm lại trở nên khó định nghĩa – có thể gợi đến một tòa nhà, cánh tai voi, mảnh ghép xếp hình hay lá cờ hàng hải,… Cảm giác như đang nhìn hình thử nghiệm tâm lý Rorschach, với ý nghĩa thay đổi theo từng góc nhìn của người xem.

Không gian trưng bày triển lãm cá nhân I Am a 70-Year-Old British Sculptor của Christopher K. Ho tại PHD Group, Hồng Kông, 2024. Tác phẩm do nghệ sĩ và PHD Group, Hồng Kông cung cấp. Ảnh: Felix SC Wong.

Bên dưới bề mặt bóng bẩy ấy là những lớp nghĩa sâu xa. Christopher K. Ho thường gắn tác phẩm của mình với các câu chuyện lịch sử và sự kiện văn hóa bị bỏ quên hoặc ít được nhắc tới. Với Return to Order, anh đặt ra câu hỏi: liệu ngôn ngữ tạo hình hiện đại – vốn từng là biểu tượng của quyền lực phương Tây – có thể được những nghệ sĩ ngoài dòng chính sử dụng như một công cụ phản tư, khai phá và tái định nghĩa?

Fish – Christopher K. Ho, 2024, nghệ sĩ người Mỹ gốc Hồng Kông. Tác phẩm do nghệ sĩ và PHD Group, Hồng Kông cung cấp. Ảnh: Felix SC Wong.

Big Cheese – Christopher K. Ho, 2024, nghệ sĩ người Mỹ gốc Hồng Kông. Tác phẩm do nghệ sĩ và PHD Group, Hồng Kông cung cấp. Ảnh: Felix SC Wong.

Không gian trưng bày triển lãm cá nhân I Am a 70-Year-Old British Sculptor của Christopher K. Ho tại PHD Group, Hồng Kông, 2024. Tác phẩm do nghệ sĩ và PHD Group, Hồng Kông cung cấp. Ảnh: Felix SC Wong.

Chính tiêu đề của triển lãm cá nhân diễn ra trước đó tại PHD Group – “I Am a 70-Year-Old British Sculptor” – cũng là một cú giễu cợt tinh tế. Nó nhấn mạnh cách mà tuổi tác, quốc tịch và dòng phái có thể ảnh hưởng đến sự tiếp nhận của giới chuyên môn đối với một nghệ sĩ. Đồng thời, nó cho thấy tư duy khái niệm đậm chất phân tích và chính trị của Christopher K. Ho, người luôn vận dụng cả kinh nghiệm kiến trúc lẫn góc nhìn đa văn hóa vào thực hành nghệ thuật.

Không gian trưng bày triển lãm Return to Order của Christopher K. Ho tại PHD Group, Hồng Kông, 2024. Tác phẩm do nghệ sĩ và PHD Group, Hồng Kông cung cấp. Ảnh: Felix SC Wong.

Return to Order là một trong những tác phẩm điêu khắc tiêu biểu xuất hiện tại Art Basel Hong Kong năm nay, nơi quy tụ nhiều triển lãm nghệ thuật đương đại, tác phẩm sắp đặt quy mô lớn và các sự kiện văn hóa nghệ thuật khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Nguồn: Geometries of power: Christopher K. Ho’s Return to Order

Quỳnh Hoa