Nghệ thuật in ấn của Nhật Bản trong thế kỷ 20

Vào những thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20, một thế hệ nghệ sĩ in ấn mới đã phá vỡ các truyền thống hiện có trong nghệ thuật in ấn Nhật Bản để mang lại năng lượng mới cho các bản in truyền thống trước đây được sản xuất tại Nhật Bản. Vào cuối thế kỷ 19, nghệ thuật in ấn truyền thống của Nhật Bản, ukiyo-e , đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng chưa từng có. Bối cảnh văn hóa của sản xuất đang trong quá trình thay đổi khi các bản in không còn được xuất bản nữa, đặc biệt là liên quan đến quận Yoshiwara ở Edo cũ (Tokyo ngày nay), một 'khu vực vui chơi' truyền thống. Mối liên hệ giữa nghệ thuật in ấn và các buổi biểu diễn sân khấu hàng ngày cũng đang biến mất.

Bình minh của Sosaku Hanga

Trước đây, công việc sản xuất bản in theo truyền thống được phân chia giữa những người thợ thủ công khác nhau, nhưng những nghệ sĩ đầy tham vọng này đã tìm cách tái tạo phương tiện này bằng cách đảm nhận mọi khía cạnh của quá trình sáng tạo tác phẩm, từ thiết kế và chạm khắc đến tự in. Cách tiếp cận mới này đối với nghệ thuật in đã tạo ra phong trào sosaku hanga (in sáng tạo), và các tác phẩm nghệ thuật kết quả thường thô và độc đáo đối với các kỹ thuật và khả năng đang phát triển của mỗi nghệ sĩ. Một số học viên tích cực nhất của phong cách mới này đã tham gia Ichimokukai, hay Hội Thứ năm đầu tiên, do Onchi Koshiro (1891-1955) tổ chức, các thành viên của hội họp vào Thứ năm đầu tiên của mỗi tháng từ năm 1937 cho đến khi Onchi qua đời. Nghệ sĩ kiên quyết gắn bó với ý tưởng rằng một nghệ sĩ phải tự mình thực hiện các bản khắc, bao gồm cả các tấm khắc. Những bức chân dung sâu sắc về phụ nữ và cảnh quan đô thị của Onchi đã đưa ông trở thành một nghệ sĩ trừu tượng tiên phong ở Nhật Bản.

Phong trào sosaku hanga này lấy cảm hứng từ các hoạt động của phương Tây và tìm cách nâng cao vị thế của nghệ thuật khắc. Các thành viên của sosaku hanga muốn nghệ sĩ nhận thức được tất cả các giai đoạn trong quá trình thực hiện tác phẩm của họ, mà không cần sự can thiệp của những người thợ thủ công chuyên môn, chẳng hạn như thợ khắc hoặc thợ in. Do đó, dấu vết của chiếc đục trên khối gỗ trở thành biểu hiện cho tính cách của nghệ sĩ, cũng như nét cọ của người viết thư pháp hoặc nét cọ trên giấy. So với bản in shin hanga (bản in mới), kết quả thường thô hơn, thấm nhuần cảm giác tự phát, ngẫu hứng và chưa hoàn thiện. Không giống như bản in shin hanga, thu hút người mua nước ngoài, sosaku hanga chủ yếu được bán cho khán giả Nhật Bản thông qua đăng ký hoặc triển lãm nghệ thuật.

Một bản in ấn tượng về một khu rừng của Kitaoka Fumio được đưa vào triển lãm. Ban đầu theo học khóa học vẽ tranh sơn dầu phương Tây tại Trường Mỹ thuật Tokyo, ông đã học nghệ thuật in khắc gỗ vào năm thứ ba và thứ tư. Khi được Oliver Statler (1915-2002), tác giả và chuyên gia nghệ thuật Nhật Bản, hỏi tại sao ông ngừng sáng tác tranh sơn dầu theo phong cách phương Tây, ông trả lời: 'Tôi cũng thích tranh in, vì khi chúng được làm theo cách của Nhật Bản, với baren (dụng cụ in) và giấy thủ công, chúng là một nghệ thuật rất Nhật Bản, và thật tuyệt khi cảm thấy thoải mái trong phương tiện của mình'. Khi trở về Nhật Bản từ Mãn Châu vào cuối những năm 1940, ông bắt đầu bán tranh in sau khi tham dự cuộc họp do Onchi tổ chức. Ông tiếp tục học khắc tại École Nationale des Beaux-Arts ở Paris và cũng giảng dạy tại Hoa Kỳ vào những năm 1960. Vào thời điểm này, trọng tâm của ông đã chuyển hướng và ông đã quyết định làm việc ở các định dạng lớn hơn trên các phong cảnh Nhật Bản nhẹ nhàng, gợi cảm.

Hashimoto Oki'ie, sinh ra tại tỉnh Tottori, đã dành phần lớn tác phẩm trưởng thành của mình cho các lâu đài và khu vườn Nhật Bản, nhưng về sau ông cũng sáng tác các chủ đề về hoa và hình. Đại diện cho tác phẩm của ông trong triển lãm này là một bản in khắc gỗ, Misty Pond , được tạo ra vào năm 1966. Inagaki Tomo'o nổi tiếng nhất với nhiều bản in về mèo, giúp ông có được lượng người theo dõi rộng rãi ở phương Tây. Tuy nhiên, ông chỉ bắt đầu sáng tác chúng vào giai đoạn cuối sự nghiệp của mình - với tư cách là thành viên của sosaku hanga, các bản in của ông trong 30 năm đầu sự nghiệp đã bao phủ một chủ đề rộng và tiêu biểu cho phong trào này, bao gồm nhiều chủ đề về hoa và tĩnh vật, cũng như phong cảnh và cảnh quan đô thị.

Sekino Jun'ichiro là một nghệ sĩ sung mãn trong những năm đầu của phong trào sosaku hanga và có mối quan hệ chặt chẽ với Onchi. Ông cũng viết về thế giới in ấn, cũng như là một họa sĩ minh họa sách. Sau khi Onchi mất, ông đã phát triển phong cách riêng của mình và đạt được thành công với các bản in của ông về nhà hát kabuki và bunraku ; sự quan tâm của ông đối với thế giới này có lẽ bắt nguồn từ công việc của ông trong Chiến tranh Thái Bình Dương (một phần của nhà hát trong Thế chiến thứ hai) (1941-45), khi người ta tin rằng ông đã tham gia vào việc sắp xếp các buổi giải trí cho quân đội, đặc biệt là các chuyến lưu diễn của các diễn viên kabuki và đoàn bunraku. Ông cũng được biết đến với các bức chân dung của các nghệ sĩ như Onchi và Munakata Shiko (1903-1975).

Các nghệ sỹ tham gia triển lãm gồm: Kawakami Sumio (1895-1972), Hashimoto Oki'ie (1899-1993), Hiratsuka Un'ichi (1895-1997), Inagaki Tomo'o (1902-1981), Kitaoka Fumio (1918-2007), Sekino Jun'ichiro (1914-1988), Shima Tamami (1937-1999), Shinagawa Takumi (1908-2009), và Iwami Reika (1927-2020).

Sống qua thời kỳ bành trướng của chủ nghĩa đế quốc, sự khan hiếm thời chiến và sự chiếm đóng của nước ngoài, những nghệ sĩ này đã tìm kiếm sự công nhận quốc tế cho những tác phẩm nắm bắt được chủ nghĩa cá nhân và sự tự thể hiện của họ trong một thế giới đang thay đổi. Print Generation cung cấp một tuyển tập các bản in sáng tạo đã thách thức câu chuyện thống trị về ý nghĩa của việc trở thành một nghệ sĩ ở Nhật Bản thế kỷ 20. Những điểm nổi bật từ Bộ sưu tập Kenneth và Kiyo Hitch và Bộ sưu tập Gerhard Pulverer minh họa cho sự phát triển và tiến hóa của phong trào sosaku hanga cũng như phạm vi quốc tế của những nghệ sĩ này và chiều sâu mối quan hệ của họ với nhau.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Asian Art Newspaper