Một nước Mỹ u sầu: Truyện ngắn của Edward Hopper (Phần 2)

 Night Windows, 1928, Edward Hopper, sơn dầu trên toan

Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, thành phố New York

Night Windows của Hopper là một tác phẩm có vẻ khá nhẹ nhàng. Một người phụ nữ đang làm việc của mình vào một đêm hè oi bức, cúi xuống để nhặt thứ gì đó, sau đó họa sĩ khiến người xem thoáng thấy vòng ba đầy đặn của cô. Nhưng góc nhìn của người xem cũng rất có thể là của người khác. Khi nhận ra điều này, Night Windows mang lại cảm giác hoàn toàn khác, một cảm giác nham hiểm hơn nhiều. Có một sự mong đợi đang nhen nhóm trong tấm rèm ren phồng lên ở cửa sổ bên trái, và một ham muốn đen tối tỏa ra như ánh sáng rực lửa ở cửa sổ bên phải. Khi nào chiếc váy màu hồng đào sẽ có khả năng bị lột khỏi làn da trắng nõn của cô ấy và rơi xuống sàn trải thảm màu xanh? Điều gì sẽ diễn ra sau đó?

Automat, 1927, Edward Hopper, sơn dầu trên toan

Trung tâm Nghệ thuật Des Moines

Automat là một trong những tác phẩm nghệ thuật mang tính biểu tượng nhất của Hopper, và điều đó cũng rất dễ hiểu. Thời trang những năm 1920 mà nhân vật diện đồ, cách e thẹn mà người phụ nữ nhìn xuống tách cà phê, đôi chân với làn da mịn màng ép vào nhau dưới gầm bàn. Đó là sự kết hợp hoàn hảo về phong cách và sức hấp dẫn về mặt thẩm mỹ. Nhưng Automat cũng là bức tranh chân dung về sự cô đơn lạc lõng - một chủ đề không phải là hiếm trong sáng tác của Hopper, và là chủ đề mà nghệ sĩ thực hiện theo cách tinh tế đến mức thường khó xác định chính xác tại sao đạt được điều đó ở xuyên suốt những tác phẩm của ông. Một trong những kỹ thuật mà Hopper sử dụng có thể được tìm thấy trong bố cục. Ông thường thêm vào chút gì đó nhiều hơn chỉ là một khoảng trống rộng rãi, ám chỉ rằng chủ thể rất cô đơn - cả về thể chất lẫn tinh thần. Automat cũng có nhiều gợi ý tinh tế khác: bàn tay trái của chủ thể vẫn đeo găng tay và cô chưa hề cởi áo khoác - có lẽ là một buổi tối rất lạnh, nhưng khả năng đó có thể loại bỏ do lò sưởi được tìm thấy ở phía dưới bên trái của bức tranh. Có lẽ việc dừng lại uống một tách espresso là để đạt được sự thoải mái thoáng qua phút chốc - đó chắc chắn là bản chất của cà phê. Hoặc, có lẽ, và rất có thể chỉ đơn giản là cô quá mệt mỏi để bận tâm. Cô ấy chắc chắn có nhiều điều chưa giải tỏa hơn là chút u sầu trên khuôn mặt. Ngay cả tiêu đề của bức tranh sơn dầu cũng là một manh mối về sự cô lập vốn có trong giới hạn của bức tranh, vì Automat là một quán cà phê hoặc nhà hàng tự động, nơi không có người phục vụ. Dù có thể bỏ qua khi xem tác phẩm, nhưng yếu tố rõ ràng nhất nói về sự cô đơn của chủ thể thực sự chiếm phần lớn bố cục. Máy tự động được đặt trong một ga tàu điện ngầm hay đèn trần của quán phản chiếu trong cửa sổ kính, thì sự u uất sôi sục xung quanh cũng kéo chủ thể vào một đường hầm hoang vắng của bóng tối hư vô. 

Chân dung họa sĩ vào cuối những năm 1930.

Bộ sưu tập Harris & Ewing, Thư viện Quốc hội, Washington, D.C.

Có một truyện ngắn sáu từ thường được biết đến bởi Ernest Hemingway. "Câu chuyện" này thường dưới dạng quảng cáo trên báo phân loại, cực kỳ sâu sắc và có sức hấp dẫn mà nhiều tiểu thuyết không thể đạt được trong hàng trăm trang văn xuôi. Diễn ra như sau: "Bán: giày trẻ em, chưa bao giờ sử dụng." Không hề có sự bi thảm trực tiếp trong câu từ, chúng chỉ đơn giản nêu rằng một món đồ đang được bán. Sức mạnh sâu sắc nằm ở phần ngụ ý, những gì xuất hiện ở trí tưởng tượng của người đọc, những gì được hiểu ngầm. Sự thiên tài của Edward Hopper cũng tương tự như vậy. Những tác phẩm nghệ thuật của ông thường khơi dậy ngọn lửa nhỏ trong tâm trí, và nếu người xem cho ngọn lửa một chút thời gian để lan rộng, chúng có thể phát triển thành một “địa ngục” dữ dội.

Biên dịch:Vũ

Nguồn: An American Solitude: Short Stories by Edward Hopper