Hướng tới một thị trường nghệ thuật thứ cấp đòi hỏi sự kỹ lưỡng (Phần 1)

Trong bối cảnh kinh tế có những biến động, việc bán tác phẩm nghệ thuật thời Post-war và đương đại có thể đóng vai trò như một phép thử cho thị trường nghệ thuật. Dù là trong phòng trưng bày nghệ thuật hay đấu giá nghệ thuật thì những đợt bán hàng này đều cho thấy mức giá chào hàng chặt chẽ hơn và thị trường đòi hỏi khắt khe hơn, ngay cả khi Pháp thể hiện khả năng phục hồi mạnh mẽ.

Xu hướng này phù hợp với những phát hiện của Art Basel và báo cáo của UBS “The Art Market 2023”, trong đó nêu rằng “các bên môi giới tranh trên thị trường thứ cấp […] nói rằng mặc dù doanh số bán hàng cao đối với các họa sĩ cụ thể có tầm quan trọng trong lịch sử, nhưng với một số hoạt động bùng nổ vào năm 2021 và đã lắng xuống vào năm 2022 thì các nhà sưu tập trở nên kén chọn hơn về doanh số bán hàng và cạnh tranh hơn về giá cả”. Trong bối cảnh chính trị ngày càng bất ổn ngày nay, liệu những “họa sĩ có tầm quan trọng trong lịch sử” này có phải là chốn an toàn không?

Tại ấn phẩm thứ hai của Paris + par Art Basel vào tháng 10, khi đề cập đến các họa sĩ lâu đời có tầm quan trọng trong lịch sử thì các tác phẩm được trình bày đều có chất lượng rất cao: các bức tông màu tối của danh họa Mark Rothko tại Pace hay tác phẩm ấn tượng của Maillol tại Lévy Gorvy Dayan đều đặc biệt nổi bật. Tại gian hàng của mình, Hervé Loevenbruck nhận thấy rằng 'các nhà sưu tập nghệ thuật thực sự' đã trở lại Paris, bao gồm những gương mặt mới như nhà sưu tập người Hàn Quốc đã mua một bức tranh của Philippe Mayaux hoặc nhà sưu tập người Pháp, Hervé Lebrun đã mua một tác phẩm hiếm hoi của Michel Parmentier từ năm 1968.  

Tác phẩm nghệ thuật được Applicat Prazan được trình bày tại Paris+ par Art Basel 2023.

Chất lượng tranh đặc biệt cao được chào bán tại thị trường thứ cấp thường dẫn đến lợi nhuận rất tốt. Báo cáo của Art Basel và UBS ghi nhận rằng “Các chuyên gia dealer trong các dòng tranh thời Modern, Old Master, và Post-war đều có doanh thu trung bình cao hơn so với các bên môi giới về dòng Đương đại”. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, trên thị trường thứ cấp, mặc dù số tiền giao dịch lớn hơn, nhưng các giao dịch thường diễn ra trong khoảng thời gian dài hơn. 

Trong số các dealer được phỏng vấn cho báo cáo, có 13% làm việc trên thị trường thứ cấp và có doanh số bán hàng tăng đáng kể lên 22%; 42% là những dealer hoạt động trên cả hai phân khúc thị trường nghệ thuật, họ tiếp tục có doanh số bán hàng trung bình cao nhất, nhưng có mức tăng thấp hơn với giá trị tăng 11%; và 45% còn lại là những dealer chỉ làm việc trên thị trường sơ cấp, có doanh số bán hàng tăng 20%, từ mức doanh thu trung bình 1,5 triệu USD lên 1,8 triệu USD.

Ông Michele Casamonti, người sáng lập Tornabuoni Arte nói: “Trong suốt sự kiện Paris+par Art Basel, chúng tôi đã bán các tác phẩm nghệ thuật của Lucio Fontana, Claudio Parmiggiani, Alighiero Boetti, Emilio Isgrò…Chúng tôi cũng có cảm giác rằng du khách muốn xem thêm về Old Master”. Phòng trưng bày nghệ thuật Tornabuoni Arte cũng có một gian trưng bày ở trung tâm triển lãm, Tornabuoni Arte là một phần của nhóm các phòng trưng bày nghệ thuật trong cùng khu vực chuyên về thị trường thứ cấp bao gồm Applicat-Prazan, 1900-2000, Van de Weghe, Le Minotaure và  Richard Nagy Ltd. Cách đó vài bước chân, Yves Zlotowski đang trưng bày tranh của một họa sĩ tài năng ít được biết đến là Jean Gorin, một họa sĩ người Pháp theo trường phái Tân tạo hình rất thân thiết với họa sĩ Mondrian. Vậy làm thế nào để xây dựng một thị trường thứ cấp cho một họa sĩ như vậy? Người quản lý phòng trưng bày nghệ thuật giải thích: “Bạn phải mua những tác phẩm quan trọng, quảng bá những tác phẩm ít người biết đến và tạo ra các catalog cân đối”. Ông Casamonti cho biết thêm: “Làm việc trên thị trường sơ cấp không giống như làm việc trên thị trường thứ cấp: Bạn phải có kiến ​​thức cụ thể”.    

Bà Marianne Le Métayer, Giám đốc Galerie Georges - Philippe et Nathalie, cho biết: “Năm 2001, chúng tôi bị chỉ trích vì trưng bày tác phẩm 'Compressions' của César và Villeglé cùng với các tác phẩm đương đại, nhưng giờ đây sự phân biệt này đã được lãng quên vì giờ đây mối quan tâm đó là việc khám phá lại các họa sĩ”. Thị trường thứ cấp ngày càng trở thành tâm điểm của các phòng trưng bày nghệ thuật đương đại, một số phòng trưng  bày nghệ thuật đã mở ra những không gian hoàn toàn dành riêng cho thị trường nghệ thuật này như Perrotin trên Đại lộ Matignon ở Paris.

Xem thêm phần 2 tại đây

Link: Towards a more exacting secondary market